Janus (księżyc)
Z Wikipedii
 Janus, sfotografowany przez sondę Cassini. |
|
|---|---|
| Odkrycie | |
| Odkrywca | Audouin Dollfus |
| Data odkrycia | 15 grudnia1966 |
| Charakterystyka orbity | |
| Odległość od planety | 151 472 km |
| Mimośród | 0,007 |
| Okres orbitalny | 16 h 40 min |
| Inklinacja | 0,20° |
| Jest naturalnym satelitą | Saturna |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Średnica | 177,6 km |
| Masa | 1,98×1018 kg |
| Gęstość | 0,65 g/cm3 |
| Grawitacja na powierzchni | ~0,017 m/s2 |
| Obrót wokół osi | synchroniczny |
| Nachylenie osi do orbity | 0,015° |
| Albedo | 0,5 |
| Atmosfera | brak |
Janus (gr. Ιανός) - księżycem Saturna, znany także jako Saturn X.
Nazwa pochodzi od Janusa, postaci z mitologii rzymskiej.
Spis treści |
[edytuj] Odkrycie
Został odkryty w 1966 roku przez A. Dollfusa, ale pewność co do jego istnienia potwierdziła dopiero sonda Voyager 1, która przeleciała przez system Saturna 12 listopada 1980 roku.
[edytuj] Orbita
Księżyc krąży ruchem prostym wokół Saturna po orbicie zbliżonej do kołowej.
[edytuj] Charakterystyka fizyczna
Unikalną cechą Janusa wraz z innym księżycem Saturna, Epimeteuszem, jest szczególny rodzaj współorbitalności. Janus i nieco mniejszy Epimeteusz dzielą (prawie) tę samą orbitę, która znajduje się w przerwie między pierścieniami F i G Saturna. Promienie orbitalne tych księżyców różnią się zaledwie o 50 km. Ponieważ promień zarówno Epimetusza jak i Janusa przekracza 50 km, wydawałoby się, że musi to nieuchronnie doprowadzić do zderzenia. Jednak podczas zbliżenia, wskutek oddziaływania grawitacyjnego między oboma ciałami, dochodzi do wymiany momentu pędu między nimi. Dzięki temu księżyc szybszy (o mniejszej orbicie) staje się księżycem wolniejszym (o większej orbicie), zanim dogoni współorbitalnego towarzysza. W ten sposób, paradoksalnie, przyciągające oddziaływanie grawitacyjne powoduje odepchnięcie się księżyców. W wyniku owej "wymiany orbit", która nie jest ścisłą wymianą ze względu na różnicę mas, te dwa księżyce wcale się nie mijają. Największe zbliżenie wynosi ok. 10 tys. km i zachodzi co ok. 4 lata; w jego wyniku wielka półoś orbity Janusa maleje/rośnie o ok. 20 km, a (czterokrotnie mniej masywnego) Epimeteusza rośnie/maleje o 80 km.
Janus wraz Epimeteuszem po zewnętrznej stronie pierścienia F oraz Prometeusz od wewnętrznej strony pełnią funkcję księżyców pasterskich tego pierścienia.
[edytuj] Zobacz też
- Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym
- Księżyce Saturna zestawienie podstawowych danych
- Największe księżyce Saturna: Dione, Enceladus, Tytan, Tetyda
- Podstawowe zagadnienia z zakresu astronomii
[edytuj] Linki zewnętrzne
Bezimienne (8)
S/2004 S 7 • S/2004 S 12 • S/2004 S 13 • S/2004 S 17 • S/2006 S 1 • S/2006 S 3 • S/2007 S 2 • S/2007 S 3
Przypuszczalne (3)
S/2004 S 3 • S/2004 S 4 • S/2004 S 6
Słońce · Merkury · Wenus · Ziemia · Mars · Ceres · Jowisz · Saturn · Uran · Neptun · Pluton · Eris
Planeta · Planeta karłowata · Księżyce: Ziemi · Marsa · Planetoid · Jowisza · Saturna · Urana · Neptuna · Plutona · Eris
Małe ciała: Meteoroidy · Planetoidy (Pas planetoid) · Centaury · TNO (Pas Kuipera/Dysk rozproszony) · Komety (Obłok Oorta)
