Jaszczurka żyworodna

Jaszczurka żyworodna

Systematyka

Domena

Zootoca

jaszczurka żyworodna

Nazwa systematyczna

Zootoca vivipara

(Jacquin, 1787)

Status ochronny

Jaszczurka żyworodna, żyworódka (Zootoca vivipara) — gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych. Występuje na terenie Polski i podlega ścisłej ochronie.

Opis: Ubarwienie grzbietu w różnych odcieniach brązu. Na grzbiecie 3 rzędy plam wpółokrągławych często zlewających się ze sobą. Wzdłuż grzbietu biegną 2 jasnożółte lub białawe linie. Ubarwienie powierzchni brzusznej dymorficzne: samce godujące mają jaskrawopomarańczowe do czerwonego, delikatnie plamisty, poza godami pomarańczowo-żółty, u samic jasnoperłowy, bezplamisty.

Rozróżnianie: Cechą jednoznacznie odróżniającą żyworódkę od zwinki jest układ łusek postnasalnych oraz brak pasa wąskich łusek na grzbiecie.

Biotop: Rozmaite środowiska ekologiczne, podmokłe łąki, śródleśne polany, zwykle w pobliżu wody.

Pokarm: Odżywia się owadami (głównie pluskwiakami) oraz pająkami, wijami, ślimakami i dżdżownicami.

Behawior: W razie niebezpieczeństwa czasami ucieka do wody, dobrze pływa. Nie biega zbyt szybko, z łatwością można ją złapać.; W chłodnym klimacie zapada w sen zimowy, trwający od września lub października do marca lub kwietnia.

Rozmnażanie: Jajożyworodna, gody w maju lub na początku czerwca. Młode rodzą się od końca lipca do września w liczbie od 5 do 13, a najczęściej od 6 do 8, ich długość waha się od 3,5 do 4,3 cm. Populacje południowe bywają jajorodne.

Występowanie: Od Pirenejów na zachodzie do Sachalinu na Dalekim Wschodzie. Na południu Europy sięgają do 41°N, a na północy jako jedyne gady sięgają do Przylądka Północnego 71.6°N. Na południu występują głównie na terenach wysoko w położonych, w Alpach dochodzą do 3000 m n.p.m.