Jean-François de La Pérouse
Z Wikipedii
Jean-François de La Pérouse – właściwie Jean-François de Galaup comte de La Pérouse (ur. 22 VIII 1741 w Albi, Francja - zm. 1788 w czasie wyprawy odkrywczej na Pacyfiku), francuski oficer marynarki (wyróżnił się zniszczeniem fortów Kompanii Zatoki Hudsona podczas wojny z Wielką Brytanią w 1778-1783), odkrywca i naukowiec.
Przeszedł do historii jako dowódca francuskiej wyprawy odkrywczo-geograficznej wysłanej na Pacyfik pod koniec XVIII wieku na statkach La Boussole i L'Astrolabe. Wyprawa La Pérouse'a zasługuje na wyróżnienie z powodu wyjątkowo dobrego przygotowania. Aktywny, rzeczywisty mecenat nad tą wyprawą objął sam król Ludwik XVI. Zalecenia króla oraz m.in. Akademii Morskiej w Breście (która dorównywała wtedy Akademii Królewskiej w Anglii) złożyły się łącznie na bardzo obszerną dokumentację, w której można było już znaleźć wyraźnego ducha myśli epoki oświecenia. Na wyprawę przygotowano duże i nowoczesne statki, wyposażono je w najnowocześniejszy sprzęt badawczy i nawigacyjny, a na pokładach znalazło się wielu uczonych oraz grafików i malarzy. Misja nie miała zadania dokonania podbojów, oprócz badań nastawiona była na nawiązanie kontaktów z tubylcami, także handlowych – stąd w ładowniach znalazło się wiele europejskich roślin, których uprawy zamierzano ich nauczyć.
Wyprawa wyruszyła w sierpniu 1785 i była tak dobrze przygotowana, że przebiegała niemal w komfortowych warunkach. Na Pacyfik wpłynięto od strony Przylądka Horn. Zasadniczym celem wyprawy było rozpoznanie północnej części Pacyfiku na potrzeby handlu Francji z Chinami, toteż bardzo dokładnie zbadano hydrografię i opisano linię brzegową zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej oraz nie spenetrowanych do tej pory przez Europejczyków obszarów Morza Japońskiego. Wyprawa była nawet goszczona przez gubernatora Pietropawłowska Kamczackiego. W ciągu trzech lat wyprawa przemierzyła bez mała cały obszar Oceanu Spokojnego, badając geografię i przyrodę archipelagów w północnej, środkowej i południowej jego części, jak również wybrzeża Chile, Filipin, Formozy i Makau.
W 1788 u wrót Zatoki Botanicznej na wschodnim wybrzeżu Australii doszło do spotkania wyprawy z pierwszym transportem osadników z Anglii. Owo spotkanie z Anglikami jest ostatnią sprawdzoną informacją o wyprawie La Pérouse'a. Do roku 1829 nie było wiadomo, co stało się z obu statkami i ich załogami. Pierwsze wieści przywiózł do Francji ze swej wyprawy na Pacyfik Jules Dumont d'Urville. Późniejsze badania archeologiczne szczątków wraków na dnie jednego z atoli na Wyspach Salomona i legendy przekazywane w pieśniach tubylców dają dzisiaj dość pewny obraz tego, że wyprawa rozbiła się na rafach atolu Vanikoro w grupie Wysp Santa Cruz, a cała załoga została zjedzona przez tubylców. Ostateczną identyfikacją było wydobycie ze szczątów wraku, w maju 2005, między wieloma innymi przedmiotami, sekstansu firmy "Mercier" o którym istnieją zapisy w zachowanych we Francji dokumentach wyprawy. [1]
Na cześć La Pérouse'a została nazwana jedna z cieśnin łączących Morze Japońskie z Pacyfikiem (Cieśnina La Perouse'a).
