Kai Simons
Z Wikipedii
Kai Simons (ur. 24 maja 1938 w Helsinkach) - fiński profesor biochemii. Autor koncepcji raftów lipidowych [1], twórca pojęcia trans-Golgi network i jego roli w sortowaniu białek i lipidów [2]. Współzałożyciel ELSO, inicjator założenia Instytutu Maxa Plancka Molekularnej Biologii Komórki i Genetyki w Dreźnie [3]. Autor ponad 350 artykułów naukowych
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Kai Simons jest synem profesora fizyki. To za jego namową zdecydował się na studia medyczne, chociaż początkowo zamierzał studiować fizykę. Jako student Uniwersytetu Helsińskiego odbył letni staż studencki w sztokholmskim laboratorium profesora Bengta Samuelssona, późniejszego laureata Nagrody Nobla. Pracował nad mechanizmami przyswajania witaminy B12 przez organizm. W latach studenckich, wraz z kolegami, organizował akcję zwalczania tasiemczycy, częstej we wschodnich rejonach kraju, gdzie popularne jest jedzenie surowych ryb.
Po obronie doktoratu w dziedzinie nauk medycznych (M.D.) w 1964, w latach 1956-1967 w ramach stypendium postdoktoranckiego, pracował na Uniwerystecie Rockefellera w Nowym Jorku, badając polimorfizm białek surowiczych. W 1967 wrócił do Helsinek, gdzie objął posadę naukową na uniwersytecie (Finnish Medical Research Council, Wydział Serologii i Bakteriologii), od 1972 będąc kierownikiem grupy, a w latach 1971-1979 profesorem biochemii na wydziale medycznym uniwersytetu. Z początku kontynuował pracę nad białkami surowicy, jednak po miesięcznym pobycie w MRC Laboratory for Molecular Biology w Cambridge, zajął się badaniem wirusa Semliki Forest. W 1975 przyjechał do Heidelbergu i jako kierownik jednej z grup badawczych EMBL (European Molecular Biology Laboratory), wtenczas pod kierownictwem Johna Kendrew, pomagał rozbudowywać tą placówkę (razem ze swoim szwagrem, także naukowcem, Arim Heleniusem). W latach 1982-1998 był koordynatorem Programu Biologii Komórki. W tym czasie po pierwszy zaprezentował koncepcję raftu lipidowego.
W 1999 brał udział w powstawaniu ELSO, którego jest przewodniczącym.
Jako jeden z inicjatorów założenia i budowy Instytutu Maxa Plancka Molekularnej Biologii Komórki i Genetyki w Dreźnie, przeprowadził się do tego miasta i został w roku 2000 (formalnie od 1998, daty rozpoczęcia budowy instytutu) jednym z jego pięciu dyrektorów i kierownikiem grupy badawczej. Od roku 2006 jest emerytowanym dyrektorem instytutu.
Kai Simons jest żonaty z Carolą, z która ma trójkę dzieci: bliźniaki - Mikaela (naukowiec w dziedzinie neurobiologii) i Katję (socjolog, obecnie planowanie urbanistyczne), i najmłodszego z trójki, Matiasa (lekarz).
[edytuj] Praca
Początkowo Kai Simons działał w dziedzinie biochemii medycznej, jego praca magisterska i doktorancka dotyczyła przyswajania witaminy B12 w przewodzie pokarmowym [4][5]. Po powrocie ze stypendium kontynuował pracę nad witamina B12 oraz białkami surowicy, ale wkrótce zajął się badaniami wirusa Semliki Forest, ze szczególnym uwzględnieniem jego błony i jej składu lipidowego, a mechnizmu pączkowania i transportu wirusa, jako modelu sekrecji białek i lipidów [6][7][8][9]. W tym okresie Kai Simons prowadził także badania nad zastosowaniem detergentów w biochemii, ze szczególnym uwzględnieniem ich zastosowania do badania błon biologicznych [10].
Cykl życiowy wirusa, wykorzystywanie przez niego elementów szlaków pęcherzykowych i jego transport na powierzchnię komórki zainfekowanej, zwrócił Simonsa ku studiom nad pęcherzykowymi szlakami transportowymi oraz polaryzacją komórek. Wykorzystując modelowe komórki epitelium - komórki MDCK (ang. Madin-Darby canine kidney, psie komórki nerkowe Madin-Darby'ego), badał transport lipidów, sortowanie białek i ich wpływ na ustanawianie polaryzacji komórek [11][12].
Podczas tych studiów opisał rolę systemu trans-Golgi (ang. trans-Golgi network) w sortowaniu białek i lipidów zgodnie z ich przeznaczeniem [2]. W swoich pracach z 1988 roku [13][14] po raz pierwszy postulował hipotezę istnienia w błonie komórkowej mikrodomen lipidowych o składzie odmiennym od statystycznego składu błonu. Ta koncepcja, rozwijana przez lata, została bardziej kompleksowo zaprezentowana w 1997 w czasopiśmie "Nature" przez Simonsa i Ikonen [1], a sama publikacja, stała się jedną z najczęściej cytowanych prac w dziedzinie badań błony komórkowej. Inna praca Simonsa, o udziale raftów lipidowych w transdukcji sygnałów komórkowych [15], jest drugą najczęściej cytowaną pracą, a sam Simons czwartym najczęściej cytowanym naukowcem z dziedziny przekazywania sygnałów komórkowych [16]. Kai Simons został także wyróżniony przez ISI Web of Knowledge, jako jeden z najczęściej cytowanych naukowców w ogóle [17].
W kolejnych latach, Simons kontynuował pracę nad udziałem raftów lipidowych, i ogólniej lipidów, w polaryzacji komórek oraz sortowaniu białek. Zainteresował się także udziałem lipidów oraz mechanizmów sortowania białek w chorobach neurodegenracyjnych, w szczególności w chorobie Alzheimera [18].
Jego dorobek naukowy obejmuje ponad 350 artykułów naukowych, głównie z dziedziny biochemii, organizacji molekularnej komórki, biochemii i fizjologii błony komórkowej. Jego dziesięć najczęściej cytowanych prac zostało zacytowanych (do grudnia 2006) ponad 7200 razy, a 106 najbardziej wpływowych prac, zebranych w bazie Essential Science Indicators, ponad 11 400 razy [16].
[edytuj] Wyróżnienia, nagrody, członkostwo
Kai Simons został uhonorowany ponad 20 różnymi nagrodami i wyróżnieniami, m.in.:
- 1975 nagroda roczna European Molecular Biology Organisation
- 1978 członkowstwo Societas Scientiarum Fennica, Finlandia
- 1984 profesura honorowa Uniwersytetu w Heidelbergu
- 1987 członkostwo Heidelberskiej Akademii Nauk
- 1991 Anders-Jahre-Preis
- 1993 "Carl Zeiss Lecture" Niemieckiego Towarzystwa Biologii Komórki
- 1996 "Dunham Lecturer" Uniwersytet Harvarda
- 1996 Zagraniczne Członkostwo Honorowe Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk
- 1997 "Nagroda Runeberga", Finlandia
- 1997 członkostwo Academia Europaea
- 1997 członek zagraniczny United States National Academy of Sciences
- 1998 "Choh Hao Li Memorial Lecture" Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley
- 1998 doktor honoris causa Uniwerystetu w Oulu
- 1999 członkostwo Niemieckiej Akademii Nauk Leopoldina
- 2001 "Medal Schleiden" NAN Lepoldina
- 2001 członkostwo honorowe Niemieckiego Towarzystwa Biologii Komórki
- 2001 "ISI Highly Cited Resarcher"
- 2002 "Hoppe-Seyler Lecture" Towarzystwa Biochemicznego i Biologii Molekularnej w Niemczech
- 2003 "Albert-Wander-Preis" Uniwersytet w Bernie
- 2003 "Nagroda Ayräpää", Finlandia
- 2003 doktor honoris causa Katholieke Universiteit Leuven
- 2004 "Rudolf-Virchow-Medaille" Julius-Maximilians-Universität Würzburg
- 2003 "Prix Mondial Nessim Habif" Uniwersytet w Genewie
- 2005 "Medal Laurensa van Deenena" Universität Utrecht
- 2006 "Medal AIVirtanen", Finlandia
- 2006 członkostwo Societas biochemica, biophysica et microbiologica Fenniae, Finlandia
- 2007 Sächsischer Verdienstorden
Ponadto profesor Kai Simons jest członkiem kilkunastu stowarzyszeń, redaktorem i recenzetem kilku czasopism naukowych (m.in. PNAS). W latach 1997-1999 był pierwszym, wybranym spoza USA, członkiem rady Amerykańskiego Towarzystwa Biologii Komórki. Ponadto jest przewodniczącym ELSO, członkiem EMBO.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Simons K., Ikonen E. Functional rafts in cell membranes. Nature. Jun 5;387, 6633, 569-572. 1997. PMID 9177342.
- ↑ 2,0 2,1 Griffiths G, Simons K. The trans Golgi network: sorting at the exit site of the Golgi complex. Science. Oct 24;234, 4775, 569-572. 1986. PMID 2945253.
- ↑ Gavagha H. Biopolis on the Elbe Dresden. Nature. Sept 20, 413, 4-5. 2001.
- ↑ GRASBECK R, RUNEBERG L, SIMONS K. Intrinsic factor and radiovitamin B12 excretion in rats. Acta Physiol Scand. Dec 12, 47, 370-374. 1959. PMID 13828995.
- ↑ GRASBECK R, SIMONS K, SINKKONEN I. Purification of intrinsic factor and vitamin B12 binders from human gastric juice. Ann Med Exp Biol Fenn, 40(Suppl 6), 1-24. 1962. PMID 13949889.
- ↑ Renkonen O, Gahmberg CG, Kaariainen L, Simons K. Envelope of Semliki Forest virus as membrane model. Biochem J. Jun;128, 1, 20-21. 1972. PMID 5085567.
- ↑ Renkonen O, Kääriäinen L, Gahmberg CG, Simons K. Lipids of Semliki Forest virus and of host cell membranes. Biochem Soc Symp, 35, 407-422. 1972. PMID 4614812.
- ↑ Simons K, Garoff H. The budding mechanisms of enveloped animal viruses. J Gen Virol. Sep;50, 1, 1-21. 1980. PMID 6255080.
- ↑ Simons K, Warren G. Semliki Forest virus: a probe for membrane traffic in the animal cell. Adv Protein Chem. Sep;50, 36, 79-132. 1984. PMID 6382965.
- ↑ Helenius A, Simons K. Solubilization of membranes by detergents. Biochim Biophys Acta. Mar 25;415, 1, 29-79. 1975. PMID 1091302.
- ↑ Simons K, Fuller SD. Cell surface polarity in epithelia. Annu Rev Cell Biol, 1, 243-288. 1985. PMID 3939606.
- ↑ Simons K. Membrane traffic in an epithelial cell line derived from the dog kidney. Kidney Int Suppl.. Dec;23, S201-210. 1987. PMID 2831424.
- ↑ van Meer G, Simons K. Lipid polarity and sorting in epithelial cells. J Cell Biochem. Jan;36, 1, 51-58. 1988. PMID 3277985.
- ↑ Simons K, van Meer G. Lipid sorting in epithelial cells. Biochemistry. Aug 23;27, 17, 6197-6202. 1988. PMID 3064805.
- ↑ Simons K, Toomre D. Lipid rafts and signal transduction. Nat Rev Mol Cell Biol. Oct;1, 1, 31-39. 2000. PMID 11413487.
- ↑ 16,0 16,1 An INTERVIEW with Professor Kai Simons (en). Signal Transduction, grudzień 2006. [dostęp 16-12-2007].
- ↑ Simons, Kai (en). ISI Highly Cited.com, wrzesień 2004. [dostęp 16-12-2007].
- ↑ Rajendran L, Honsho M, Zahn TR, Keller P, Geiger KD, Verkade P, Simons K. Alzheimer's disease beta-amyloid peptides are released in association with exosomes. Proc Natl Acad Sci U S A. Jul 25;103, 30, 11172-7. 2006. PMID 16837572.
