Kalina koralowa

Z Wikipedii

Kalina koralowa
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	szczeciowce
Rodzina	kalinowate
Rodzaj	kalina
Gatunek	kalina koralowa
Nazwa systematyczna
Viburnum opulus L. 1753
Sp.Pl.1:268. 1753
Galeria zdjęć i grafik

Kalina koralowa (Viburnum opulus L.) – gatunek krzewu należący do rodziny kalinowatych. Występuje w Europie, Azji. W Polsce dość pospolita i rozpowszechniona na terenie całego kraju.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Zastosowanie 3 Ochrona 4 Ciekawostki 5 Przypisy 6 Bibliografia

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój

Szeroki krzew o wysokości do 4 m, z niesymetryczną, luźną koroną.

Łodyga

Kora szara, młode gałązki kanciaste, kruche, krótkoowłosione, połyskujące, czerwonobrunatne. Czerwonobrunatne pąki, spodem zielonawe, przylegające, owłosione, jajowate, zaostrzone, nieco lepkie. Rdzeń drewna jasny, szeroki, sześciokątny.

Liście

Długość do 12 cm, krótkoogonkowe, z drobnymi i odpadającymi przylistkami, naprzeciwległe. Składają się z 3-7 listków, są tępo klapowane, brzegi mają ząbkowane, ku ogonkowi klinowato zwężają się. Spodem są omszone, ogonek liściowy z gruczołkami. Liście rozwijają się równocześnie z kwiatami. Mają od góry ciemnozielony kolor, spodem są jaśniejsze, jesienią przebarwiają się na kolor szkarłatnopurpurowy.

Kwiaty

Drobne, białe, zebrane w płaskie baldachogrona na szczytach gałązek. Wszystkie kwiaty są 5-płatkowe; brzeżne są większe (15-25 mm), płaskie i płonne, środkowe mają dzwonkowaty kształt i są mniejsze (4-5) mm, obupłciowe. Kwitną od maja do lipca i zapylane są przez muchówki.

Owoc

Szkarłatnoczerwony, lśniący, kulistego kształtu pestkowiec zawierający jedno, płaskie nasiono. Owoce mają cierpki i gorzki smak i są trujące.

Biotop, wymagania

Wilgotne lasy, zarośla, Występuje na niżu, w górach dochodzi do regla górnego. Nanofanerofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Pruno-Rubion fruticosi ^[1].

Roślina trująca

Owoce kaliny zawierają trujące saponiny, na które wrażliwe są bydło, konie i dzieci. Objawami zatrucia u dzieci są wymioty, zawroty głowy, zaburzenia mowy, utrata przytomności, w skrajnych przypadkach nawet śmierć^[2]. Owoce bardzo rzadko zjadane są przez ptaki. Z powodu zawartości trującej wiburniny nie są surowcem leczniczym. Natomiast pozbawiona tej trującej substancji jest kora. ^[3] Wg niektórych autorów owoce po przetworzeniu w formie dżemów, konfitur, kompotów, zwłaszcza po przegotowaniu - nadają się do spożycia^[4].

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina uprawna: uprawiana jako roślina ozdobna – głównie odmiany o kulistym kwiatostanie i płonnych kwiatach (tzw. buldeneż, fr. boule de neige), które nie wytwarzają owoców.
• Roślina lecznicza:
  • Surowiec zielarski: kora, z której wykonuje się odwar lub ekstrakt (Extractum viburnum opuli fluidum).
  • Działanie: ma właściwości rozkurczowe, uspokajające, przeciwbólowe i przeciwkrwotoczne. Największe zastosowanie ma u kobiet. Łagodzi dolegliwości menstruacji. Zapobiega również poronieniom, krwawieniom związanym z klimakterium oraz kurczom nóg podczas ciąży. Stosowana musi być pod kontrolą lekarza.
  • Zbiór i suszenie: późną jesienią lub wczesną wiosną ścina się gałązki, łuszczy korę i suszy w temp. do 50 stopni Celsjusza.
• W weterynarii stosowana jest do leczenia pryszczycy.

[edytuj] Ochrona

Roślina objęta częściową ochroną gatunkową w Polsce.

[edytuj] Ciekawostki

• We wszystkich wierzeniach ludowych kalina związana jest z cierpieniem i smutkiem.
• Kalinę uznawano dawniej za symbol młodości, piękna, i życia, a także jako symbol skromności i dziewictwa. Panowało przekonanie, że dziewczyna, która umarła przed ślubem, zamienia się w kalinę.
• Na Podlasiu ów symbol dziewictwa zdobił groby panien i kawalerów, a jej złamanie przynosiło nieszczęście.
• Wierzono, że wąchanie kwiatów kaliny powoduje utratę powonienia.
• Występuje w wielu pieśniach ludowych.
• Owoce (to samo się tyczy czeremchy oraz jarzębiny) tracą większość goryczy po przemrożeniu lub przegotowaniu.
• Lecznicze jej własności znano od XVI wieku. Owocami i kwiatami w medycynie ludowej leczono przeziębienia, kaszel, astmę, chorobę wrzodową, biegunki, złe trawienie, skurcze jelit, hemoroidy, nadciśnienie.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia