Karłowice (Wrocław)
Z Wikipedii
Karłowice (niem. Carlowitz) - peryferyjne, północne osiedle Wrocławia, za północnym brzegiem Starej Odry. Wchodzi w skład dzielnicy Psie Pole. Na zachodzie graniczy z Różanką, na północy z Poświętnem, Polanowicami i Sołtysowicami, a na wschodzie z Kowalami; Stara Odra oddziela Karłowice od Kleczkowa.
 |
|
|
Spis treści |
[edytuj] Opis
Główną arterią osiedla jest biegnąca w przybliżeniu równoleżnikowo aleja Kasprowicza. Znajduje się przy niej większość najważniejszych obiektów osiedla z przełomu XIX i XX wieku (kościół św. Antoniego z klasztorem franciszkanów, szpital dziecięcy - dawny klasztor urszulanek, wieża ciśnień) i najbardziej reprezentacyjne wille. W sąsiadujących mniejszych uliczkach rozlokowane są domy jednorodzinne; we wschodniej części osiedla przy kilku ulicach, w latach dwudziestych i trzydziestych, wybudowano dwu- i trzykondygnacyjne domy wielorodzinne. Na Karłowicach, przy ul. Czajkowskiego, znajdują się także koszary Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. Tadeusza Kościuszki . W początkach lat 90. XX wieku część obiektów szkoły przekazana została władzom cywilnym, a w przebudowanych po koszarach budynkach przy ul. Koszarowej powstał wkrótce szpital zakaźny (później w kolejnych obiektach znalazł miejsce dolnośląski oddział IPN). Trzeci szpital, uruchomiony kilkanaście lat wcześniej (15 czerwca 1984 jako szpital "Czterdziestolecia PRL") mieści się w północnej części osiedla, przy ul. Kamieńskiego.
Karłowice zaliczane są do jednostki administracyjnej Karłowice-Różanka, którego teren obejmuje oprócz Karłowic i Różanki także część terenów osiedli sąsiednich (Mirowiec, Kowale, Poświętne i Lipa Piotrowska).
[edytuj] Historia
Osada została założona przez opata klasztoru św. Wincentego Carla Kellera około roku 1699, jednak w dokumentach została odnotowana po raz pierwszy dopiero w roku 1736 pod nazwa Carlwitz (od imienia założyciela osady). Kilka lat później wieś pojawia się w dokumentach już pod nazwą Carlowitz. Do roku 1810 osada należała do klasztoru, po czym przeszła w ręce prywatne. W latach 1894-1901 trwała budowa neogotyckiego kościoła i utrzymanego w podobnym stylu klasztoru franciszkanów. W 1911 roku niemiecki architekt Paul Schmitthenner rozpoczął realizację Gartenstadt Carlowitz ("miasto-ogród Karłowice"), w 1913 powstał karłowicki rynek (obecnie plac Piłsudskiego), a w 1915 widoczna z daleka wieża ciśnień na dzisiejszym pl. Daniłowskiego. Rok 1928 to data włączenia osiedla w skład Wrocławia. W latach 1933-1935 pomiędzy obecnymi ulicami Przybyszewskiego i Przesmyckiego wybudowano nowe seminarium duchowne archidiecezji wrocławskiej (obecnie budynek należy do Uniwersytetu Wrocławskiego). Podczas II wojny światowej osiedle praktycznie nie ucierpiało i wciąż nazywane bywa - jak na początku XX wieku - "miastem-ogrodem" albo "osiedlem-ogrodem". Obok czysto rekreacyjno-mieszkalnego charakteru, osiedle ma także instytucje podnoszące prestiż osiedla, jak szkoły (podstawowe, gimnazjum, do 1993 także liceum), uczelnie (niektóre wydziały uniwersytetu i szkoła oficerska) oraz szpitale.
[edytuj] Urzędy i instytucje
- Urząd pocztowy Wrocław 8
- Centrum Kultury "Agora"
- Szkoła Podstawowa nr 83 im. Jana Kasprowicza
- Szkoła Podstawowa nr 20
- Gimnazjum nr 24
- Rzymskokatolicka Parafia pw. św. Antoniego (Franciszkanie)
- Dolnośląskie Centrum Pediatryczne im. Janusza Korczaka
- Szpital przy ul. Kamieńskiego
- Szpital Zakaźny przy ul. Koszarowej
- Uniwersytet Wrocławski - wydział Nauk Społecznych (ul. Koszarowa) oraz częściowo wydziały Nauk Biologicznych, Biotechnologii oraz Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (ul. Przybyszewskiego)
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. Generała Tadeusza Kościuszki
- Dolnośląski Oddział IPN
- Muzułmańskie Centrum Kulturalno Oświatowe
[edytuj] Komunikacja Zbiorowa
[edytuj] Linie autobusowe dzienne
- rejon Kasprowicza: A, 105, 116, 118, 119, 132, 246(nocny)
- rejon Kamieńskiego: K, 144, 247(nocny)
- łaczy obie części osiedla: 130
- przez ulice graniczne: N, 128, 147, 903, 904, 905 (przez pl. Kromera), 142, 908, 129 (przez ul. Żmigrodzką), 711 (zastępczy za tramwaje 11 i 6).
- poza tym przez Karłowice (pl. Daniłowskiego/Kasprowicza) przejeżdża wiele autobusów kursujących na liniach Psiego Pola i Śródmieścia, a mających zjazd do zajezdni przy ulicy Obornickiej (m. in. 141, 131, 139, 149, 128, N).
[edytuj] Linie tramwajowe
- rejon Kromera: 6 i 11 (obecnie kursują do ul.Słowiańskiej z powodu remontu Mostu Warszawskiego)
- rejon Żmigrodzkiej: 15, 8, 7 i 1 (niektóre linie mogą być czasowo zawieszone z powodu remontu pl.Grunwaldzkiego)
