Kazimierz Hamerszmit
Z Wikipedii
Ks. Kazimierz Aleksander Hamerszmit (ur. 12 lutego 1916 w Kołakach Kościelnych - zm. 5 lutego 1996 w Suwałkach), polski duchowny katolicki, więzień Dachau (KL).
Po ukończeniu Gimnazjum Państwowego im. Tadeusza Kościuszki w Łomży, w latach 1934-1939 uczył się w Wyższym Seminarium Duchownym w Łomży. Wyświęcony w 1939 był najpierw (od 13 czerwca do 1 września) wikariuszem w Dobrzyjałowie, a następnie w Bakałarzewie.
Już w 1939 został aresztowany przez Niemców i później był przez nich więziony w Działdowie, w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen i w Dachau (od 14 grudnia 1940 do 29 kwietnia 1945), gdzie był ofiarą eksperymentów medycznych. Numer obozowy 22575.
Po zakończeniu wojny pozostał w Niemczech, gdzie był duszpasterzem Polaków w Norymberdze i w Goburgu. 3 maja 1946 powrócił do Polski. Najpierw był wikariuszem w Zambrowie (od 10 maja do 1 lipca 1946), a następnie w Grajewie (od 1 lipca 1946 do 1 października 1947), w Ostrołęce (od 26 maja 1947 do 26 maja 1952), w Rutkach (zastępował proboszcza od 26 maja do 4 sierpnia 1952), w Łomży (od 4 sierpnia do 2 października 1952), w Piątnicy (zastępował proboszcza od 2 października 1952 do 14 sierpnia 1959). Od 14 sierpnia 1959 był duszpasterzem w Suwałkach, najpierw wikariuszem, później (od 5 kwietnia 1965) administratorem, a od 10 sierpnia 1966 do przejścia na emeryturę (dnia 1 lipca 1986) proboszczem parafii św. Aleksandra w Suwałkach. Jednocześnie był dziekanem suwalskim (od 1 sierpnia 1967 do 17 grudnia 1970), a następnie kanonikiem Kapituły Katedralnej Łomżyńskiej (od 17 grudnia 1970 do 17 września 1985). Ponadto 22 listopada 1975 został prałatem honorowym Jego Świątobliwości, a 24 marca 1985 dziekanem dekanatu suwalskiego św. Aleksandra.
W latach 1981-1989 udostępniał lokale parafii do druku i przechowywania wydawnictw i ulotek podziemnej "Solidarności". W dniach 11 listopada, 1 i 3 maja celebrował uroczyste msze w czasie których wygłaszał patriotyczne kazania i homilie.
Zmarł w opini świętości. Obecnie ełcka kuria prowadzi prace przygotowawcze do jego procesu beatyfikacyjnego. W Suwałkach znajduje się izba pamięci poświęcona jego życiu i pracy duszpasterskiej, utworzona w 1999, a w 1996 jego imieniem nazwano jedną z ulic w tym mieście.
[edytuj] Źródła
- Na kapłańskiej drodze. Ks. Prałat Kazimierz Hamerszmit 1916-1996, opracował Edward Anuszkiewicz, Ełk 2000. ISBN 83-913200-1-4
- Na kapłańskiej drodze II : ks. Kazimierz Hamerszmit numer obozowy w Dachau 22575 : wspomnienia opracował Edward Anuszkiewicz, Ełk 2002. ISBN 83-913200-4-9
