Konkatedra św. Jana Chrzciciela w Kamieniu Pomorskim
Z Wikipedii
Konkatedra św. Jana Chrzciciela w Kamieniu Pomorskim | |
Konkatedra w Kamieniu Pomorskim |
|
Data budowy | XII-XV wiek |
Wyznanie | kościół rzymskokatolicki |
Rodzaj | konkatedra, kościół parafialny |
Wezwanie | Najświętszej Marii Panny, św. Jana Chrzciciela i św. Faustyna |
Budulec | cegła |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Konkatedra Najświętszej Marii Panny, św. Jana Chrzciciela i św. Faustyna w Kamieniu Pomorskim – kościół parafii rzymskokatolickiej św. Ottona w Kamieniu Pomorskim. Historyczna katedra diecezji pomorskiej. Od 1972 świątynia pełni funkcję konkatedry archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Katedrę ufundował w 1176 książę pomorski Kazimierz I. Pierwotnie świątynia była wznoszona w stylu romańskim. W 1308 nieukończoną budowlę zniszczyły wojska brandenburskie. Po wznowieniu prac, budowę bazyliki kontynuowano w stylu gotyckim. Kościół ukończono w XV wieku. W 1535 katedra przeszła w ręce Pomorskiego Kościoła Ewangelickiego. Świątynią luterańską pozostawała do 1945.
Podczas wojny trzydziestoletniej doszło do zniszczenia wnętrza. Dzięki hojności księcia Ernesta Bogusława von Croya świątynia w drugiej połowie XVII wieku uzyskała nowe barokowe wyposażenie oraz istniejące do dziś organy. W 1802 została zburzona gotycka wieża katedry. W 1855 w świątyni zostały przeprowadzone prace renowacyjne oraz wzniesiono nową neogotycka dzwonnicę. W 1934 dokonano kolejnej restauracji katedry, a także zmieniono wygląd wieży.
W latach 60. XX wieku dokonano regotyzacji i renowacji świątyni oraz przystosowano ją do potrzeb parafii kościoła katolickiego.
[edytuj] Opis
Romańsko-gotycka, ceglana, trójnawowa bazylika z wirydarzem od strony północnej. Prezbiterium o cechach romańskich i wczesnogotyckich. Bogato udekorowana gotycka fasada południowa. Nad całością dominuje masywny neogotycki blok wieżowy z 1934, zwieńczony czterospadowym hełmem, na szczycie którego ustawiony jest duży łaciński krzyż.
[edytuj] Wnętrze
We wnętrzu katedry uwagę zwracają XVII-wieczne barokowe organy fundacji księcia Ernesta Bogusława von Croya oraz pochodząca z tego samego okresu ambona. Krzyżowo-żebrowe i gwieździste sklepienia katedry ozdobione są w stylu średniowiecznym motywami roślinnymi.
W prezbiterium znajduje się XIII-wieczna polichromia, której tematem jest Eden oraz XV-wieczny ołtarz główny w formie tryptyku przedstawiający sceny: Zaśnięcia, Wniebowzięcia i Koronacji Matki Bożej, a na skrzydłach męczeństwo św. Jana Chrzciciela i św. Faustyna. Obok ołtarza uwagę zwraca zakratowana wnęka ścienna, średniowieczne tabernakulum tzw. sakraria.
Chór od transeptu oddziela zdobiona barokowa krata z 1684, nad którą na belce umieszczony jest gotycki krucyfiks. W przęśle północnym transeptu znajduje się baptysterium z chrzcielnicą z XIV wieku otoczoną bogatą, barokową kratą kurtynową. W nawie głównej dwa obrazy Drogi Krzyżowej pędzla Łukasza Cranacha Starszego.
[edytuj] Ciekawostki
- Katedra jest nekropolią książąt pomorskich z dynastii Gryfitów. W prezbiterium świątyni zostali pochowani:
- Małgorzata, żona Bogusława IV
- Warcisław IV
- Bogusław V
- Bogusław VIII
- Zofia, żona Bogusława VIII
- Wirydarz katedry kamieńskiej wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku jest jedynym tego typu założeniem przykatedralnym w Polsce. W przeszłości był on miejscem pochówku kanoników i biskupów kamieńskich, miejscem kontemplacji oraz ogrodem.