Konwój SC-7
Z Wikipedii
| Konwój SC-7 II wojna światowa |
|||||||||||||||||
| Data | 16-19 października 1940 | ||||||||||||||||
| Miejsce | Ocean Atlantycki, na zachód od Wielkiej Brytanii | ||||||||||||||||
| Wynik | Zwycięstwo III Rzeszy | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
SC-7 – aliancki konwój morski podczas II wojny światowej, płynący z Sydney (Nowa Szkocja) do Liverpoolu i innych brytyjskich portów. Konwój 35 statków handlowych wypłynął 5 października 1940, na trasie został zaatakowany przez niemieckie "wilcze stado" U-Bootów. Na skutek ataków zatopiono 20 statków handlowych. Taktyka "wilczych stad" okazała się bardzo skuteczna, natomiast eskorta konwoju była nieprzygotowana do zwalczania U-Bootów.
Spis treści |
[edytuj] Statki konwoju
Powolny konwój SC-7 opuścił Sydney w Nowej Szkocji 5 października 1940r. zmierzając do Liverpoolu i innych brytyjskich portów. Konwój płynął z prędkością około 8 węzłów, ale niektóre statki nie osiągały nawet takiej prędkości. Konwój złożony był z małych, starych statków przewożących towary masowe. Większość ładunku została wyprodukowana na wschodnim wybrzeżu Kanady. Przewożono między innymi: stojaki kopalniane z zachodniego Nowego Bruszwiku do brytyjskich kopalni węgla, drzewo, zboże z Wielkich Jezior, stal z fabryk Sydney oraz rudę żelaza z Nowej Fundlandii przeznaczoną do hut w Walii. Największym statkiem konwoju był 9512-tonowy tankowiec SS "Languedoc", należący do brytyjskiej Admiralicji, który przewoził paliwa w okolice Clyde dla Royal Navy.
Większość statków w konwoju była brytyjskich, ale brały też udział w nim udział statki: greckie, szwedzkie, norweskie i duńskie. Dowódcą konwoju (komodorem) był wiceadmirał L. D. I. Mackinnon, emerytowany oficer marynarki wojennej, płynący na brytyjskim statku SS "Assyrian", o tonażu 2962 GRT.
Slup HMS "Scarborough" był jedyną jednostką eskortującą konwój przez pierwsze 3/4 trasy. W 1940r. nie było żadnej ochrony lotnictwa dla alianckich statków na Oceanie Atlantyckim po opuszczeniu strefy przybrzeżnej. "Scarborough" praktycznie nie miałby szans w przypadku ataku niemieckich okrętów wojennych.
[edytuj] Pierwszy atak
Konwój wypłynął w niedziele 5 października 1940r., jeszcze tego samego dnia statek SS "Winona" uległ uszkodzeniu i musiał powrócić.
Z powodu złej pogody 11 października kilka statków oddzieliło się od konwoju i płynęło samotnie. Jednym z nich był SS "Trevisa", mały kanadyjski jeziorowiec o tonażu 1813 GRT i ładunkiem drewna przeznaczonym do Szkocji. Został on zauważony przez okręt podwodny U-124 i 16 października zatopiony. Kolejny statek, grecki frachtowiec SS "Aenos" został wypatrzony przez U-38 i zatopiony 17 października; jeziorowiec SS "Eaglescliff Hall" uniknął tego losu i zdołał uratować rozbitków z "Aenos".
17 października, gdy konwój osiągnął zachodnie podejścia do Wielkiej Brytanii, eskorta została zwiększona o dwa okręty: slup HMS "Fowey" i nową korwetę HMS "Bluebell". Jeszcze tego samego dnia U-48 zaatakował konwój zatapiając dwa statki w tym tankowiec "Languedoc". HMS "Scarborough" kontratakował, jednak bez żadnych rezultatów i U-48 zdołał bezpiecznie się oddalić.
18 października do konwoju SC-7 przyłączyły się okręty: slup HMS "Leith" i korweta HMS "Heartsease". Później tego dnia U-38 zauważył konwój i zaatakował SS "Carsbreck" poważnie go uszkadzając. "Leith" i "Heartsease" kontratakowały bezskutecznie, udało im się tylko odpędzić U-38; "Heartsease" odłączył się od konwoju, aby bezpiecznie eskortować "Carsbreck" do portu przeznaczenia, jednocześnie osłabiając eskortę konwoju.
[edytuj] Noc U-Bootów
W nocy z 18 na 19 października pięć U-Bootów rozpoczęło skoncentrowany atak. Były to U-46, U-99, U-100, U-101 i U-123. U-99 był dowodzony przez słynnego asa Otto Kretschmera. Atak był koordynowany z Lorient przez admirała Karla Dönitza i jego personel.
Pierwszą ofiarą "wilczego stada" był SS "Creekirk" przewożący rudę żelaza do Cardiff w Walii. Razem z jego ciężkim ładunkiem zatonął jak kamień, zabierając ze sobą wszystkich 36 członków załogi. Następnie tamtej nocy zatonęły SS "Empire Brigand" razem z ładunkiem ciężarówek i 6 członkami załogi oraz SS "Fiscus" przewożący stal z hut Sydney. Uratowała się z niego tylko 1 osoba z 39. Zatopiony został również SS "Assyrian" - statek dowódcy konwoju razem z 17 członkami załogi (admirał Mackinnon został uratowany). W sumie w ciągu 6 godzin U-Booty zatopiły 16 statków handlowych.
Eskorta była niezdolna do przeszkodzenia U-Bootom, jej działanie było nieefektywne i nieskoordynowane. Większość czasu traciła na ratowanie rozbitków.
[edytuj] Następstwa bitwy
Podczas 19 października eskorta zajmowała się głównie wyławianiem pozostałych przy życiu rozbitków oraz przeformowaniem konwoju. HMS "Fowey" razem z 8 statkami obrał kierunek na Clyde, dokąd przybył kilka dni później. HMS "Scarborough" opłynął miejsce stoczonej nocnej bitwy, znalazł wraki statków, jednak żadnych rozbitków. HMS "Leith" spotkał się z HMS "Heartsease", który wciąż eksportował uszkodzony "Carsbreck". Obrały kierunek na Gourock, a po drodze przyłączyły się do nich kolejne dwa statki. HMS "Bluebell" razem z 200 rozbitkami na pokładzie udał się bezpośrednio do Clyde, przybył tam 20 października.
Konwój SC-7 stracił 20 statków z wszystkich 35, łączny tonaż zatopionych okrętów wynosił 79.592 GRT.
[edytuj] Czarne dni
19 października u wybrzeży Wielkiej Brytanii pojawił się konwój HX-79, był to nowy cel U-Bootów. Tej nocy zatopiły 12 statków z konwoju nie ponosząc przy tym żadnych strat własnych.
Strata 28 statków w ciągu 48 godzin uczyniła dni 18 i 19 października najgorszymi dla aliantów w całej kampanii atlantyckiej.
[edytuj] Wnioski
SC-7 był drugim konwojem zaatakowanym przez "wilcze stado"; taktyka zorganizowanego i skoordynowanego ataku U-Bootów przyniosła druzgocące zwycięstwo. Działania eskorty były nieskoordynowane, przez co była ona nieefektywna. Okręty nie pracowały razem, nie posiadały wspólnego planu działania.
[edytuj] Bibliografia
- Paul Lund, Harry Ludlam : The Night of the U-Boats ( 1973) ISBN 0 572 00828 7
- Stephen Roskill : The War at Sea 1939-1945 Vol I (1954) ISBN (none)
- Dan van der Vat : The Atlantic Campaign (1988) ISBN 0 340 37751 8
- Arnold Hague : The Allied Convoy System 1939-1945 (2000) . ISBN (Canada) 1 55125 033 0 . ISBN (UK) 1 86176 147 3
