Leśnica (Wrocław)
Z Wikipedii
Leśnica (niem. Deutsch Lissa) zachodnie osiedle Wrocławia w dzielnicy Fabryczna, położona na lewym brzegu Bystrzycy przy drodze do Środy Śląskiej. Oddalona od centrum Wrocławia o około 12 km i oddzielona od niego polami i łąkami zachowała charakter małego miasteczka, którym niegdyś była.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Brak jest danych źródłowych na temat szczegółów historii Leśnicy do początków XII wieku. Pierwotna osada powstała prawdopodobnie po rozbiciu dzielnicowym w 1138 roku, opodal zamku obronnego zwanego Żerawino. Po raz pierwszy została ona wymieniona w źródłach w roku 1201. Ze źródeł tych wynika, że miejscowość miała już wówczas prawo organizowania targu, co świadczy o jej ożywionym zyciu gospodarczym. Osadę, a następnie już gród kasztelański nazywano Lesnyc (1226), Lesnicza (1231), Lesnicz (1271), Lesnitz (1228). Ponieważ niemiecką nazwę Lissa nosiło także Leszno, dlatego Leśnicę nazywano Deutsch Lissa (Leszno - Polnisch Lissa).
Nazwa ta pochodzi od rzeki Leśnicy (Leśnej), jak w średniowieczu nazywano Czarną Wodę, przepływającą obok masywu Ślęzy i będacą lewym dopływem Bystrzycy. Leśnica zaś stąd, że płynęła przez las.
Do początków XIII wieku Leśnica była tzw. wsią przydrożną (ulicówką) tj. osadą położoną wzdłuż jednej drogi. Na osi północ - południe miała ok. 1 km długości, na osi wschód - zachód ok. 2 km. Z innych podobnych osad wyróżniała się tym, że istniała tutaj siedziba władcy i jego dworu.
Wiek XIV to "złoty wiek" tej miejscowości. Leśnica przestała być opisywaną już wyżej wsią ulicówką. Wraz z uzyskaniem statusu miasta i siedziby rycerskiej rozbudowywała się. Od głównej ulicy odprowadzono boczne drogi. Najczęściej uczęszczaną była ta, która wiodła do Złotnik. Herb miasta na pieczęci magistrackiej wyobrażał pół orła piastowskiego i prawe przedramię w zbroi.
W połowie XV wieku rozpoczyna się powolny proces podupadania miasteczka. Leśnica ponownie przybrała raczej wiejski charakter.
W 1633 w czasie toczących się działań wojennych Leśnica została doszczętnie spalona przez wojska szwedzkie. Miasteczko i okolice wyludniły się niemal całkowicie.
W XVIII wieku Leśnica traci swoje prawa miejskie, potem do początków XX wieku jest wsią w powiecie (kreis) Środa Śląska.
W półwieczu poprzedzającym wybuch I wojny światowej Leśnica bardzo się rozbudowywała. Powstały nowe domy komunalne oraz prywatne kamienice i wille, które w większości zachowały się do dnia dzisiejszego.
Od 1928 r. Leśnica znajduje się w granicach Wrocławia.
W czasie II wojny światowej w Leśnicy był podobóz obozu koncentracyjnego Gross Rosen.
[edytuj] Komunikacja miejska
Osiedle jest połączone z innymi częściami miasta m.in. dzięki sieci tramwajowej. Leśnica jest końcowym przystankiem dwóch linii tramwajowych: 10 (kursującym na trasie Leśnica-Biskupin) i 22 (kursującym na trasie Leśnica-Tarnogaj).
Do Leśnicy kursują też autobusy miejskie.
[edytuj] Liczba mieszkańców
Od 1991 roku Leśnica wraz ośmioma otaczającymi ją osiedlami: Stabłowice, Złotniki, Marszowice, Ratyń, Mokra, Pustki, Żar, Gajowa, tworzy Osiedle administracyjne które w 2004 liczyło około 20 tys. mieszkańców.
Główną ulicą osiedla jest dziś ulica Średzka, prowadząca z Wrocławia do Środy Śląskiej; w przeszłości inną główną arterią była także Dyhernfurtherstraße (dziś ul. Dolnobrzeska) prowadząca do Brzegu Dolnego. Od końca XIX wieku w Leśnicy jest też stacja kolejowa Wrocław Leśnica na linii z Wrocławia do Legnicy i Zgorzelca.
Na terenie osiedla znajdują się:
- pałac barokowy przebudowany z dawnego zamku piastowskiego
- park krajobrazowy nad Bystrzycą
- kościół barokowy św. Jadwigi Śląskiej z XIII w.
W Leśnicy stacjonuje również 10 Wrocławski Pułk Dowodzenia.
[edytuj] Wybrana literatura
Ewa Kobel, Leśnica - z dziejów miasta i parafii, Wrocław - Leśnica 2004
Przypisy
- ↑ Znajdują się tu właściwie cztery mosty: dwa tramwajowe i dwa drogowe. Od strony Wrocławia, tj. od południowego wschodu, trzeba przekroczyć najpierw rzekę Bystrzycę, a zaraz za nią niewielką odnogę służącą niegdyś zlokalizowanemu tu młynowi. Do roku 1952 były to tylko mosty drogowe, najpierw (do 1945) noszące nazwy Weistritz Brücke (Bystrzyckiego) oraz Mühlgrabenbrücke ("Młynówkowego"), potem nazywane Mostami Leśnickimi. Doprowadzenie w 1952 do Leśnicy linii tramwajowej i poprowadzenie torów po tych mostach spowodowało, że dochodziło tu do częstych niebezpiecznych kolizji. Dopiero wybudowanie nowych dwóch mostów drogowych (ten przez Bystrzycę nazywany jest Mostem Średzkim Wschodnim, a przez Młynówkę - Zachodnim) i rozdzielenie (w 1994) ruchu kołowego od szynowego (tramwaje jeżdżą po starych mostach) zlikwidowało ten niebezpieczny punkt.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Gajowa • Gajowice • Gałów • Gądów Mały • Grabiszyn-Grabiszynek • Janówek • Jarnołtów • Jerzmanowo • Kozanów • Kuźniki • Leśnica • Marszowice • Maślice • Mokra • Muchobór Mały • Muchobór Wielki • Nowa Karczma • Nowe Domy • Nowy Dwór • Oporów • Osiniec • Pilczyce • Popowice • Pracze Odrzańskie • Pustki • Ratyń • Stabłowice • Strachowice • Żar • Złotniki • Żerniki