Lipiennik Loesela
Z Wikipedii
Lipiennik Loesela | ||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka wg Reveala | ||||||||||||||||||||||||||||
Domena | jądrowce | |||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | rośliny | |||||||||||||||||||||||||||
Podkrólestwo | naczyniowe | |||||||||||||||||||||||||||
Nadgromada | nasienne | |||||||||||||||||||||||||||
Gromada | okrytonasienne | |||||||||||||||||||||||||||
Klasa | jednoliścienne | |||||||||||||||||||||||||||
Rząd | storczykowce | |||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | storczykowate | |||||||||||||||||||||||||||
Rodzaj | lipiennik | |||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | lipiennik Loesela | |||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | ||||||||||||||||||||||||||||
Liparis loeseli (L.) Rich. | ||||||||||||||||||||||||||||
Synonimy | ||||||||||||||||||||||||||||
Sturmia loeselii Rchb. Malaxis loeselii (L.) Sw. Ophrys loeselii L. (bazonim) |
||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
Galeria zdjęć i grafik |
Lipiennik Loesela (Liparis loeselii (L.) Rich.) – gatunek byliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Występuje w Europie, Ameryce Północnej oraz Azji, niemal wyłącznie w obszarze klimatu umiarkowanego ciepłego. W Polsce wyłącznie na niżu, głównie na Pomorzu i Mazurach i jest rośliną rzadką. W całej Europie jest gatunkiem rzadkim, zagrożonym wyginięciem.
Spis treści |
[edytuj] Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, prosta, trójkanciasta i naga. Ma bulwiasto zgrubiałą nasadę, żółty lub zielony kolor i wysokość 6-20 cm.
- Liście
- Zazwyczaj tylko dwa szerokolancetowate i wyrastające niemal naprzeciwlegle liście. Rzadko tylko zdarzają się 3 liście.
- Część podziemna
- Posiada dwie pseudobulwki; zeszłoroczną i tegoroczną, otulone pochwami. Z zeszłorocznej bulwy wyrasta pęd nadziemny, tegoroczna bulwa gromadzi substancje zapasowe dla przyszłorocznego pędu.
- Kwiaty
- Na szczycie łodygi, małe i niepozorne, zielonkawe lub żółtobiałe, zebrane w 3–18 kwiatowy kwiatostan o długości do 8 cm. Kwiaty wyrastają na nieco skręconych szypułkach o długości 2-3 mm. Zewnętrzne listki okwiatu równowąskie, warżka tępa, bez ostrogi, o karbowanych brzegach i długości 4–5 mm. Długi na 3–4 mm prętosłup ma białawe pyłkowiny. Roślina kwitnie od maja do lipca.
- Owoce
- Bardzo małe w stosunku do wielkości kwiatów, pękające podłużnym szwem i zawierające bardzo drobne nasiona, które kiełkują jedynie wtedy, gdy zostaną zainfekowane odpowiednim gatunkiem grzyba.
[edytuj] Ekologia
Biotop, wymagania: wilgotne łąki i torfowiska. Najczęściej na glebach średnio żyznych, zasobnych w węglan wapnia, o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Roślina światłolubna, geofit i hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla syntaksonomia\O/All. Caricetalia davallianae i Ass. Orchido-Schoenetum nigricantis[1].
[edytuj] Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W Polsce znanych jest ok. 200 stanowisk. Występuje w 4 parkach narodowych (Biebrzański, Drawieński, Poleski, Wigierski), oraz w ok. 20 rezerwatach. Najliczniejsze skupiska tej rośliny na Pojezierzu Sejneńskim i w Dolinie Rozpudy nie są objęte ochroną obszarową .
Kategorie zagrożenia:
- Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)[2]: E (wymierający).
- Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin: VU (vulnerable, narażony).
[edytuj] Ciekawostki
- Nasiona powstają głównie w wyniku samozapylenia. Kwiaty pojawiają się dopiero w siódmym roku od wykiełkowania nasion. Wegetatywnie rozmnaża się rzadko.
- Przy rozpoznawaniu tego gatunku istnieje możliwość pomylenia go z występującymi na takich samych siedliskach podobnymi gatunkami: wątlikiem błotnym i wyblinem jednolistnym (obydwa gat. mają dłuższy kwiatostan)
[edytuj] Przypisy
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
[edytuj] Bibliografia
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- [#Natura 2000 Natura 2000 - lipiennik Loesela. [dostęp 20 marzec 2008].