Ludwik Zejszner

Z Wikipedii

Ludwik Zejszner (ur. w 1805 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1871 w Krakowie) - polski geolog, prekursor kartografii geologicznej w Polsce.

Syn nadwornego aptekarza króla Poniatowskiego. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, a potem na uniwersytetach w Berlinie i Getyndze. Na tej ostatniej obronił doktorat z krystalografii w 1829. W tymże roku został kierownikiem katedry mineralogii na Uniwersytecie Jagiellońskim, którą kierował do 1833, gdy został zdymisjonowany za posiadanie polskiej prasy niepodległościowej z okresu powstania listopadowego. Następnie do 1837 był dyrektorem górnictwa Wolnego Miasta Krakowa. W okresie 1838 - 1847 mieszkał w Warszawie, gdzie zajmował się własną pracą naukową. Po Wiośnie Ludów powrócił w 1848 na Uniwersytet Jagielloński, gdzie pracował do 1857. Od 1857 zatrudniony w warszawskiej Akademii Medyko - Chirurgicznej, a krótko potem zmienił pracę na zatrudnienie w warszawskim państwowym biurze geologicznym, gdzie wykonywał mapy geologiczne i badał złoża na terenie Kongresówki. Po 1864 przeniósł się do Galicji, pracując w karpackim przemyśle naftowym do 1870, gdy powrócił do Krakowa. 3 stycznia 1871 został zamordowany przez własnego służącego, który chciał go okraść. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

W swoich badaniach geologicznych specjalizował się przede wszystkim w Karpatach i Górach Świętokrzyskich. W 1844 w Berlinie opublikował, choć anonimowo, pierwszą w dziejach szczegółową mapę geologiczną Tatr, która została potem wykorzystana w mapie geologicznej Europy Środkowej Murchisona z 1845, a następnie do mapy geologicznej całego imperium austriackiego autorstwa Haidingera z 1847. W latach 50-60. XIX w. wykonał 9 arkuszy mapy geologicznej Gór Świętokrzyskich. Prowadził także liczne badania zlodowaceń tatrzańskich. W sumie opublikował 146 prac naukowych.

Autor podręcznika mineralogii, książki popularnonaukowej Geologia do łatwego zastosowania (1856), tłumacz z niemieckiego monografii Humboldta pt. Kosmos.

Oprócz prac geologicznych sporządził liczne opracowania etnograficzne, zwłaszcza ludów karpackich, w tym wydał "Pieśni ludu Podhalan" (1845).

[edytuj] Bibliografia

• M. Graniczny, J. Kacprzak, H. Urban & P. Krzywiec, 2007. Ludwik Zejszner - wybitny człowiek i przyrodnik, jeden z pionierów kartografii geologicznej w Polsce. Przegląd Geologiczny, 11.