Max Horkheimer

Z Wikipedii

Max Horkheimer (ur. 14 lutego 1895, Zuffenhausen niedaleko Stuttgartu - zm. 7 lipca 1973, Norymberga), niemiecki filozof i socjolog, przedstawiciel tzw. teorii krytycznej.

Uczeń Hansa Corneliusa, z wykształcenia psycholog i filozof. W latach 1930-1958 profesor uniwersytetu we Frankfurcie nad Menem, współzałożyciel oraz wieloletni dyrektor Institut fur Sozialforschung i współtwórca szkoły frankfurckiej.

Stworzył podstawy społeczno-ekonomiczne krytyki kapitalizmu z pozycji krytycznej teorii (zaliczanej niekiedy do tzw. neomarksizmu). Wpłynął na kształtowanie poglądów nowej lewicy.

Spis treści 1 Pisma 1.1 Prace Horkheimera w oryginale 1.2 Dzieła zebrane 1.3 Ważniejsze teksty wydane oddzielnie 1.4 Polskie przekłady 1.5 Ważniejsze opracowania 2 Linki zewnętrzne

[edytuj] Pisma

[edytuj] Prace Horkheimera w oryginale

[edytuj] Dzieła zebrane

Gesammelte Schriften / wyd. Alfred Schmidt, Frankfurt am Main, S. Fischer, 1985 - 1996

1. Aus der Pubertät : Novellen und Tagebuchblätter, 1914 - 1918 wyd. 1988
2. Philosophische Frühschriften : 1922 - 1932 wyd. 1987
3. Schriften 1931 - 1936 wyd. 1988
4. Schriften 1936 - 1941 wyd. 1988
5. "Dialektik der Aufklärung" und Schriften 1940 - 1950 wyd. 1987
6. "Zur Kritik der instrumentellen Vernunft" und "Notizen 1949-1969" wyd. 1991
7. Vorträge und Aufzeichnungen 1949 - 1973 ; 1/3. Philosophisches, Würdigungen, Gespräche wyd. 1985
8. Vorträge und Aufzeichnungen 1949 - 1973 ; 4/5. Soziologisches, Universität und Studium wyd. 1985
9. Nachgelassene Schriften 1914 - 1931 ; 1. Vorlesung über die Geschichte der neueren Philosophie wyd. 1987
10. Nachgelassene Schriften 1914 - 1931 ; 2/3. Vorlesung über die Geschichte der deutschen idealistischen Philosophie. Einführung in die Philosophie der Gegenwart (Vorlesung und Publikationstext) wyd. 1990
11. Nachgelassene Schriften 1914 - 1931 ; 4/7. Aufzeichnungen und Vorträge, Notizen, Poetische Versuche, Diskussionsprotokoll wyd. 1987
12. Nachgelassene Schriften 1931 - 1949 ; 1/5. Vorträge und Aufsätze, Memoranden. Aufzeichungnen und Entwürfe, Poetische Versuche, Diskussionsprotokolle wyd. 1985
13. Nachgelassene Schriften 1949 - 1972 ; 1/4. Vorträge und Ansprachen, Gespräche, Würdigungen, Vorlesungsnachschrifte wyd. 1989
14. Nachgelassene Schriften 1949 - 1972 ; 5. Notizen wyd. 1988
15. Briefwechsel 1913 - 1936 wyd. 1995
16. Briefwechsel 1937 - 1940 wyd. 1995
17. Briefwechsel 1941 - 1948 wyd. 1996
18. Briefwechsel 1949 - 1973 wyd. 1996
19. Nachträge, Verzeichnisse und Register / red. Gunzelin Schmid Noerr, oprac. Jan Baars wyd. 1996

[edytuj] Ważniejsze teksty wydane oddzielnie

• Anfänge der bürgerlichen Geschichtsphilosophie, Stuttgart, 1930
• Dämmerung. Notizen in Deutschland [pod pseud. Heinrich Regius], Zürich 1934
• Dialektik der Aufklärung: philosoph. Fragmente [z Theodorem Adorno], Amsterdam 1947
• Zur Kritik der instrumentellen Vernunft: aus d. Vorträgen u. Aufzeichn. seit Kriegsendem, Frankfurt am Main 1967

[edytuj] Polskie przekłady

• Niemoc niemieckiej klasy politycznej, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] Studia Filozoficzne nr 11 (192), Warszawa 1981
• Uwagi na temat antropologii filozoficznej, tłum. Krystyna Krzemieniowa, [w:] Studia Filozoficzne nr 7-8 (200-201), Warszawa 1982
• Teoria tradycyjna a teoria krytyczna, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] Colloquia Communia nr 2 (7), Warszawa 1983
• Uzupełnienie, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• List do S. Fischer Verlag, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• Nowe pojęcie ideologii, tłum. Mirosław Skwieciński, [w:] Andrzej Chmielecki i inni (red.), Problemy socjologii wiedzy, PWN, Warszawa 1985
• Elementy antysemityzmu. Granice oświecenia, tłum. Zofia Rybicka, [w:] Hubert Orłowski (red.), Wobec faszyzmu, PIW, Warszawa 1985 (wraz z Theodorem W. Adorno)
• Materializm i metafizyka, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] Jerzy Łoziński (red.), Szkoła frankfurcka, Kolegium Otryckie, Warszawa 1985-1987
• Materializm i moralność, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• Przyczynek do sporu o racjonalizm we współczesnej filozofii, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• Przyczynek do problemu prawdy, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• Egoizm i ruch wolnościowy. Przyczynek do antropologii epoki mieszczańskiej, tłum. Halina Walentowicz, [w:] ibid.
• Teoria tradycyjna a teoria krytyczna, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• Filozofia a teoria krytyczna, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid. (wraz z Herbertem Marcuse)
• Żydzi i Europa, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• Społeczna funkcja filozofii, tłum. Jerzy Łoziński, [w:] ibid.
• Sztuka i kultura masowa, tłum. Janusz Stawiński, [w:] ibid.
• Kres rozumu, tłum. Janusz Stawiński, [w:] ibid.
• Zbiór Społeczna funkcja filozofii, tłum. Jan Doktór, PIW, Warszawa 1987
  • Materializm a metafizyka
  • O problemie prawdy
  • Egoizm a ruch wolnościowy
  • Uzupełnienie
  • Społeczna funkcja filozofii
  • Krytyka instrumentalnego rozumu
  • Autorytet i rodzina w czasach współczesnych
  • Aktualność Schopenhauera
• Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, tłum. Małgorzata Łukasiewicz, IFiS PAN, Warszawa 1994 (wraz z Theodorem W. Adorno)
• Początki mieszczańskiej filozofii dziejów, tłum. Halina Walentowicz, Spacja, Warszawa 1995
• Marks dzisiaj, tłum. Antoni Malinowski, [w:] Lewą Nogą nr 12, Warszawa 1999
• Zmierzch. Notatki z Niemiec, tłum. Halina Walentowicz, KiW, Warszawa 2002
• Filozofia jako krytyka kultury, tłum. Marcin Miłkowski, [w:] Przegląd Filozoficzno-Literacki nr 3 (9), Warszawa 2004
• Filozofia Kanta i oświecenie, tłum. Jakub Kloc-Konkołowicz, [w:] ibid.
• Marks dziś, tłum. Halina Walentowicz, [w:] ibid.
• Krytyka instrumentalnego rozumu, tłum. Halina Walentowicz, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007
• Tęsknota za całkowicie Innym. Rozmowa z Helmutem Gumniorem (1970), tłum. Krzysztof Rosiński, [w:] Kronos nr 1 (1), Warszawa 2007

[edytuj] Ważniejsze opracowania

• Antoni Malinowski, Szkoła frankfurcka a marksizm, PWN, Warszawa 1979
• Stanisław Czerniak, Pomiędzy socjologią wiedzy a teologią negatywną: filozofa Maxa Horkheimera, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo/Wydawnictwo PAN, Wrocław 1990
• Krzysztof Koptas, Rozum, rzeczywistość i to, co całkiem inne. Teoria krytyczna Maxa Horkheimera, Spacja, Warszawa 1998
• Halina Walentowicz, Tęsknota za lepszym. Historiozofia Maxa Horkheimera, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004
• Halina Walentowicz, Przesłanki teorii krytycznej Maxa Horkheimera, [w:] Przegląd Filozoficzno-Literacki nr 3 (9), Warszawa 2004
• Halina Walentowicz, Ewolucja teorii krytycznej Maxa Horkheimera, [w:] ibid.
• Rafał Wonicki, Teoria krytyczna Maxa Horkheimera - rozwój i zmiana, [w:] ibid.
• Tomasz R. Wiśniewski, Max Horkheimer i poszukiwanie sensu historii, [w:] ibid.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Max Horkheimer, Marks dzisiaj (plik pdf)
• Max Horkheimer, Niemoc niemieckiej klasy robotniczej (plik pdf)
• Halina Walentowicz - Program teorii krytycznej Maxa Horkheimera (plik pdf)
• teksty Horkheimera po angielsku

To jest tylko zalążek artykułu związanego z filozofią. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.