Mieczysław Albert Krąpiec
Z Wikipedii
 |
Treść tego hasła może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. Zajrzyj na stronę dyskusji i pomóż go poprawić. |
Mieczysław Albert Maria Krąpiec OP (ur. 25 maja 1921 w Berezowicy Małej, powiat Zbaraż, na Podolu, zm. 8 maja 2008 w Lublinie) – dominikanin, profesor filozofii, tomista, wieloletni rektor KUL, główny twórca Lubelskiej Szkoły Filozoficznej, jeden z najwybitniejszych współczesnych intelektualistów, światowej sławy filozof. Przyjaciel Jana Pawła II. Pochowany 16 maja 2008 w grobowcu oo. Domikanów na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.
Spis treści |
[edytuj] Młodość i studia
Po ukończeniu w 1939 roku klasycznego Gimnazjum im. Wincentego Pola w Tarnopolu wstąpił do Zakonu oo. Dominikanów w Krakowie, gdzie studiował tajnie filozofię i teologię. Studia w czasie okupacji niemieckiej odbył tajnie w dominikańskim Kolegium Filozoficzno-Teologicznym w Krakowie, Warszawie i Lublinie. 8 lipca 1943 złożył śluby wieczyste a 17 czerwca 1945 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk ks. abpa prof. dra Michała Godlewskiego. W 1946 uzyskał doktorat z filozofii za pracę O miłości przyrodzonej nade wszystko względem Boga napisanej pod kierunkiem Sługi Bożego o. Jacka Woronieckiego, który został nostryfikowany przez Uniwersytet św. Tomasza z Akwinu "Angelicum" w Rzymie. Studia teologiczne kontynuował w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 1948 roku uzyskał doktorat z teologii za pracę De amore hipostatico in Sanctissima Trinitate secundum St. Thomam Aquinatem, napisaną pod kierunkiem ks. prof. Antoniego Słomkowskiego. Habilitację uzyskał w 1957 roku na podstawie rozprawy pt. Egzystencjalne podstawy transcendentalnej analogii bytu.
[edytuj] Praca naukowa
W latach 1946-1954 wykładał filozofię w Dominikańskim Kolegium Filozoficzno-Teologicznym w Krakowie. W 1951 roku rozpoczął pracę w Wydziale Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie wykładał metafizykę. W swoich badaniach naukowych skoncentrował się na koncepcji bytu u Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu.
Od 1 stycznia 1955 roku do 31 sierpnia 1996 pełnił funkcję kierownika Zakładu Metafizyki i Katedry Metafizyki i Teorii Poznania. W 1956 roku otrzymał tytuł docenta. W latach 1957-1970 był kierownikiem II Katedry Metafizyki [Katedra Metafizyki Ogólnej]. W 1965 był stypendystą Fundacji Aleksandra von Humboldta, staż odbywał na Uniwersytecie w Monachium, u prof. M. Můllera.
Dwukrotnie był dziekanem Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej KUL – w latach 1958-1961 i 1969-1970. Od 1962 roku do 1970 był przewodniczącym Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Naukowego KUL. W 1963 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego a w 1968 profesora zwyczajnego.
Był inicjatorem powstania i przewodniczącym Komitetu Naukowego Powszechnej Encyklopedii Filozofii – "pierwszej w dziejach kultury polskiej prawdziwej encyklopedii filozoficznej" – wydawanej od 2000 (do 2007: 8 tomów, A-Sc. Ofiarowana została Narodowi Polskiemu na ręce Jana Pawła II.
Był także inicjatorem powstania polskiego oddziału Międzynarodowego Towarzystwa Tomasza z Akwinu [SITA], oraz był jednym z inicjatorów powołania Oddziału PAN w Lublinie.
Pod jego kierunkiem powstało ok. 300 prac magisterskich oraz ponad 60 prac doktorskich m. in. kard. Mariana Jaworskiego, czy biskupa Ignacego Deca.
[edytuj] Rektor KUL
1 października 1970 roku został wybrany na rektora KUL i wybierany był jeszcze pięciokrotnie (najwięcej w historii KUL) – rektorem był do 1983 r.
Był uznawany za najwybitniejszych rektorów KULu. Jako rektor rozwijał struktury naukowe, administracyjne oraz bazę materialną uniwersytetu. Dzięki jego staraniom udało się przeprowadzić kapitalny remont całego gmachu głównego uniwersytetu i jego konieczną rozbudowę. Wybudował nowy fronton głównego gmachu KUL a także był inicjatorem i pomysłodawcą X piętrowego Collegium Jana Pawła II, na które zbierał pieniądze głownie w Ameryce. Rozsławiał KUL na całym świecie, jako jedyny ośrodek wolności w tej części Europy. Mówił: "Od Berlina do Seulu, prawdy uczą tylko w KULu".
Zainicjował prace nad powstaniem Encyklopedii Katolickieji był przewodniczącym jej redakcji, utworzył międzywydziałowy Zakład Leksykograficzny 1970, powołał także Szkołę Kultury i Języka Polskiego przy KUL oraz Zakład Duszpasterstwa i Migracji Polonijnej 1972, reaktywował sekcję Filologii Romańskiej 1972, sekcję Filologii angielskiej 1982, Wydział Nauk Społecznych z sekcjami: psychologii,pedagogiki, socjologii, sekcję Prawa na Wydziale Prawa Kanonicznego i Nauk Prawnych 1982.
[edytuj] Zaangażowanie społeczne
Był honorowym przewodniczącym Rady Programowej Radia Maryja.Przez kilka lat wygłaszał felietony z cyklu "Myśląc Ojczyzna", brał udział w "Rozmowach niedokończonych", udzielał wywiadów "Naszemu Dziennikowi" i Telewizji Trwam. Wspierał swoim doświadczeniem Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej.
[edytuj] Członkostwo w organizacjach
- 1964 został członkiem Göres Geselschaft (Bonn).
- 1967 został członkiem Societé Internationale pour l’Étude de la Philosophie Medievale.
- 1970 został członkiem Academia Scientiarum et Artium Europea (Salzburg)
- 1970 został członkiem Pontyficia Academia di San Tommaso d’Aquino (Rzym).
- członek a w latach 1970-1981 prezes Towarzystwa Naukowego KUL.
- 1972 został członkiem Societas Humboldtiana Polonorum.
- 1972- 1979 sprawował funkcję kierownika Zakładu Duszpasterstwa i Migracji Polonijnej KUL
- 1982 został członkiem zwyczajnym Pontificia Academia Theologica (Rzym)
- 1983 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk
- 1988-1990 był członkiem Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej do Spraw Kadr Naukowych.
- W 1989 roku został członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności (Kraków).
- 1991 został czynnym członkiem Academia Scientiarum et Artium Europea (Salzburg).
- 1994 został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk (Warszawa)
- członek Societa Internationale Tommaso d’Aquino
- członek Amerykańskiego Stowarzyszenia Filozofów Katolickich
- prezes i inicjator Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu
- członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego
- członek Lubelskiego Towarzystwa Naukowego
[edytuj] Nagrody
- 1973 roku otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
- 1977 otrzymał order Grand Officier d’Ordre Leopold II [nadany przez rząd Belgii].
- 1978 roku otrzymał Krzyż Komandorski Odrodzenia Polski
- 1981 nagroda Premio Internazionale Salsomaggiore [Parma, Włochy]
- 1983 Medal Komisji Edukacji Narodowej
- 1984 otrzymał Komandorię Orderu Palm Akademickich Rządu Francuskiego.
- 1986 otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- 1986 otrzymał Order Polonia Restituta z Gwiazdą.
- W 1988 roku otrzymał tytuł " Profesora Roku 1988" nadany przez Consesjo Cultural Mundial [UNESCO, Meksyk].
- 1989 Doktor honoris causa uczelni: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, który jest częścią Uniwersytetu Toronto
- 1990 doktor honoris causa Katolickiego Uniwersytetu w Leuvenw Belgii.
- 1991 otrzymał tytuł " Man of the Year 1991/92" nadany przez International Biogaphicial Centre [Cambridge, Anglia],
- 1991 otrzymał nagrodę imienia Idziego Radziszewskiego TN KUL
- 1991 otrzymał nagrodę indywidualną Ministra Edukacji Narodowej za wybitne osiągnięcia naukowe.
- 1992 otrzymał tytył "Man of the Year 1992" nadany przez American Biographical Instityte.
- 1993 doktorat honoris causa Tarnopolskiego Eksperymentalnego Instytutu Pedagogicznego w Tarnopolu.
- 1994 otrzymał wyróżnienie Lubelskiego Towarzystwa Naukowego dla ludzi zasłużonych dla nauki na Lubelszczyźnie.
- 2000 medal "Polonia mater nostra est" [Społecznej Fundacji Pamięci Narodu Polskiego].
- 2001 otrzymał Diamentowe Laury Umiejętności i Kompetencji [Katowice}
- 2001 "Medal za zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego".
- 2002 otrzymał nagrodę Feniks 2002, przyznawaną w ramach Targów Wydawców Katolickich; nagroda została przyznana za "całokształt twórczości piśmienniczej i działalności edytorskiej" [Warszawa]
- 2005 medal dla zasłużonych dla Polonii.
- 2005 otrzymał honorowy tytuł zakonny "Magister in Sacra Theologia" [pozwala na otwieranie nowych studiów].
- 2006 otrzymał nagrodę Polskiego Stowarzyszenia Morsko-Gospodarczego im. Eugeniusza Kwiatkowskiego "Animus et semper fidelis".
W planowanym przez Jana Pawła II na 2005 konsystorzu, miał zostać podniesiony do godności kardynalskiej
[edytuj] Wybrane publikacje
Jego dorobek naukowo-badawczy zawiera ponad 30 pozycji książkowych, z których wiele zostało przełożonych na język angielski, francuski, rosyjski oraz około 400 studiów i artykułów.
- Metafizyka
- Realizm ludzkiego poznania
- Ja-człowiek
- Koncepcja prawa
- Koncepcja języka
- U podstaw rozumienia kultury
- Struktura bytu. Charakterystyczne elementy systemu Arystotelesa i Tomasza z Akwinu (1963)
- Człowiek jako osoba
- Ludzka wolność i jej granice
- Człowiek i prawo naturalne
- Arystotelesowska koncepcja substancji
- Sens kultury chrześcijańskiej
- Wprowadzenie do filozofii
- O chrześcijańską kulturę
- O rozumienie świata
- Człowiek w kulturze
- Spełniać dobro. Felietony z "Radia Maryja"
- Filozofia co wyjaśnia?
- Filozofia w teologii
- Odzyskać świat realny
- Dlaczego zło?
- Rozważania o narodzie
[edytuj] Bibliografia
- Biogram na stronie KUL
- Kto jest kim w Kościele? Grzegorz Polak. Wydawnictwo KAI. Warszawa 1999.
