Nimfa (mitologia)

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy postaci mitologicznej. Zobacz też: inne znaczenia.

Nimfy (gr. νύμφαι nymphai, l. poj. νύμφη nymphe - "dziewczyna, narzeczona"; łac. nymphae) - w mitologii greckiej i rzymskiej śmiertelne boginki niższego rzędu, opiekunki miejsc, które zamieszkiwały. Mimo że umierały, były istotami długowiecznymi i wiecznie młodymi. Homer przedstawiał je jako córki Zeusa.

[edytuj] Mitologia

Przedstawiano je jako piękne kobiety. Mieszkały we wsiach, lasach i wodach. Były duchami pól i ogólnie całej przyrody. Stanowiły uosobienie jej płodności i wdzięku. Zamieszkiwały groty, gdzie spędzały czas przędąc i śpiewając.

Nimfy nie stanowiły grupy jednorodnej. Dzieliły się na różne grupy w zależności od miejsca zamieszkania.

Nimfy były często żonami herosów lub założycieli miast. Często pojawiały się w mitach o tematyce miłosnej. Zwykle ich kochankami byli: Pan, Satyrowie, Priap, którzy uosabiali męskie siły w przyrodzie. Były także wybrankami większych bogów, jak: Zeus, Apollo, Hermes, Dionizos. Nimfy często zakochiwały się i uprowadzały młodzieńców np. Hylasa.

Opiekowały się boskimi niemowlętami jak Zeus czy Dionizos, np: Almatea.

Najbardziej znanymi nimfami były: Dafne, Echo i Kalipso. W wiekach późniejszych nimfy stały się częstym tematem wierszy i dramatów. Od ich nazwy wywodzą się terminy nimfomania, nimfetka i nimfofilia.

Nimfy to:

Alseidy, Driady,Hamadriady,Lejmoniady,Meliady,Najady,Nereidy,Okeanidy,Oready,Syreny Atlantydy,Hesperydy,Hiady oraz Plejady

[edytuj] Kult

Uważano je za bóstwa niższego rzędu, do których zwracano się z prośbami i które nie były groźne. Zazwyczaj były w służbie u wielkich bogiń, najczęściej Artemidy, niekiedy bogów, jak Hermes czy Dionizos, gdzie były partnerkami satyrów lub sylenów, albo jednej z nich, ale wyższego rzędu. W Grecji wierzono w nimfy do czasów nowożytnych. Obecnie tłumaczy się ich kult jako pozostałości pierwotnego animizmu.

[edytuj] Nimfy w kulturze

W latach 1512-15 powstał obraz Dwie nimfy, autorstwa Palmy il Vecchio. Ok. 1525 ten sam artysta namalował obraz Kąpiąca się nimfa. W 1580 r. Giovanni da Bologna stworzył rzeźbę, której nadał tytuł Nimfa. W 1613 r. Peter Paul Rubens stworzył obraz Nimfa i satyrowie. Ten sam malarz namalował w 1617 r. obraz Trzy nimfy z rogiem obfitości. Natomiast spod pędzla tego malarz w latach 1635-40 wyszedł obraz Nimfy Diany, zaskoczone przez satyrów. Étienne-Maurice Falconet stworzył w 1757 r. rzeźbę, którą nazwał Nimfa wychodząca z kąpieli. Zaś w 1855 r. za sprawą Böcklina powstało dzieło Centaur i nimfa

[edytuj] Zobacz też:

[edytuj] Bibliografia

Zobacz galerię na Wikimedia Commons:
Nimfa (mitologia)

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wrocław 1987, ISBN 83-04-01069-0
Kopaliński W., Słownik mitów i kultury tradycji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987, ISBN 83-06-00861-8