Nowy Glinik
Z Wikipedii
| Nowy Glinik | |
| Województwo | podkarpackie |
| Powiat | jasielski |
| Gmina | Tarnowiec |
| Sołtys | Chochołek Leszek |
| Wysokość | 280-350 m n.p.m. |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
673 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
13 |
| Kod pocztowy | 38-204 |
| Tablice rejestracyjne | RJS |
Nowy Glinik – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Tarnowiec.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka wsi
Nowy Glinik ma charakter słabo rozwiniętej i chaotycznej widlicy, rozmieszczenie zabudowań jest dość zróżnicowane. Za centrum wsi można uznawać skrzyżowanie dróg z Jasła z drogą prowadzącą do Zarzecza i Łajsc oraz drogą do Glinika Polskiego. Znajduje się tam dwa sklepy spożywcze oraz sala gdzie się odbywają lokalne festyny, zabawy i zebrania. Wieś rozbudowuje się głównie przez polepszanie lokalnych dróg, dzięki lokalizacji (bliskość miasta, krajobraz) powstaje tu wiele nowych domów. Pola uprawne ułożone są prostopadle do drogi głównej, łącząc się z gospodarstwami, odpowiadając najczęściej ich szerokościom. Średnio jedno gospodarstwo posiada od 2 do 8 ha ziemi uprawnej. Na terenach gospodarstw i miedzy nimi znajdują się zagajniki, kępy drzew i zakrzaczone rowy.
Przysiółki wsi: Podlas (Rodenbarg), Biedacz (Hirschhau), Łąki (Langanger), Dębczyna (Eichhau), Sajdaki, Zagórze (Barg), Za Górami (Altbarg).
Najczęściej występujące nazwiska: Bringel (Bragiel), Kochmann, Rossmund (Rozmund), Hensel (Henzel), Riesner (Ryzner), Marks, Boner (Bonar), Kriegel (Grygiel), Tryger, Pelz (Pelc), Hochl (Hocholek), Figulus (Töpfer), Speck, Bällenweider, Hohmann (Homa), Happ (Hap), Grohmann (Krochmal), Keller/Köhler (Kielar).
[edytuj] Geografia
Ukształtowanie terenu wsi jest typowe dla okolicy podgórskiej, poprzecinany jest potokami, wzdłuż których poprowadzone są wąskie ścieżki. Wieś położona jest wzdłuż potoku (dawn. Schwarczer Bek), przepływającego przez przysiółek Podlesie. Najwyższe wzniesienie to Miarkówka (349,9 m n.p.m.) Buczyna (347 m n.p.m.) oraz Magiel (345,3 m n.p.m.). Potok łączy się na terenie Umieszcza z Potokiem Krzywym a ten z Potokiem Czarnym. Do dziś zachowały się dawne nazwy pól np. Biedacz, Magiel, Rola, Dzikówka czy Chochołówka. Bliskość lasów, dostęp do wód powierzchniowych i gruntowych, oraz stosunkowo żyzne gleby sprzyjały osadnictwu na terenach Glinika Nowego. Dodatkowo dość łagodne wzniesienia dają widoki na okolice. Teren wsi jest podmokły, gleba gliniasta. Ta własność gleby znalazła odzwierciedlenie w członie nazwy – Glinik. Drugi człon ma charakter dzierżawczy.
Najwyżej położone punkty we wsi:
- Magiel (Mangelbarg) - 350 m n.p.m.,
- Buczyna (Bucholz) - 347 m n.p.m.,
- Wały (Walbarg) - 343 m n.p.m.,
- Podlas (Rodenbarg) - 337 m n.p.m.,
- Szpakówka (Sprebarg) - 320 m n.p.m.,
- Rola (Aue) - 309 m n.p.m.,
- Granice (Grenzwiese) - 307 m n.p.m.,
- Rzeki (Młyn - Fliess) - 280 m n.p.m.
[edytuj] Historia
Początkami sięga XII w. Pierwotnie była to wieś królestwa. W 1277 r. Bolesław Wstydliwy zwolnił Glinik z ciężaru prawa książęcego. W 1336 r. wieś została wydzielona z uposażenia królowej Jadwigi przenosząc Glinik z praw polskich na prawa niemieckie, a własność przypadła Gedkowi z Gedczyc (lokacja na prawie niemieckim 1388).
W XV w. Glinik należał do Pieniążków herbu Odrową. W 1581 r. Glinik przeszedł w ręce Lubomirskich. Około 1700 r. dwór w Gliniku Nowym był własnością Janockiego, który gospodarował tam aż do rozbiorów. W 1774 r. miejscowość otrzymała nazwę Glinik Niemiecki w związku z przynależnością tych terenów do zaboru austriackiego [pierwszy raz nazwa Glinik Niemiecki pojawiła się w 1402 r. jako Theutonicalis Glinnick, nazwę tę zawdzięcza Glinik osadnikom przybyłym tu z Saksonii]. Nazwa ta utrzymała się do chwili odzyskania niepodległości państwa Polskiego. Po 1918 r. otrzymała nazwę Glinik Górny. Do budowy pierwszej szkoły we wsi przystąpiono w 1930 r. Był to budynek drewniany. Szkoła ta przetrwała do 1944 r., kiedy to podczas wojny została prawie doszczętnie zniszczona. Po II wojnie światowej 16 lipca 1948 zmieniono nazwę na Glinik Nowy przez Prezydium Gminnej Rady Narodowej.
Źródło: Franciszek Dubiel "Gmina Tarnowiec - dzieje dawne i współczesne"
[edytuj] Dawne nazwy
- 1388 - Glinnick
- 1390 - Lembarg
- 1402 - Theutonicalis Glinnick
- 1529 - Glinnik Allamanorum
- 1772 - Niemiecki Glinik
- 1918 - Glinik Niemiecki
- 1939 - Glinik Górny
- 1943 - Lemberg
- 1946 - Glinik Nowy
[edytuj] Przysiółki wsi
Podlas (Rodenbarg), Biedacz (Hirschhau), Łąki (Langanger), Dębczyna (Eichhau), Sajdaki, Zagórze (Barg), Za Górami (Altbarg)
