Obuwik pospolity

Z Wikipedii

Obuwik pospolity
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	jednoliścienne
Rząd	storczykowce
Rodzina	storczykowate
Rodzaj	obuwik
Gatunek	obuwik pospolity
Nazwa systematyczna
Cypripedium calceolus L.,
Sp. Pl. ed. 951(1753)
Kategoria zagrożenia w Polsce (CzK) EX EW CR EN VU LR Kategoria: narażony
Galeria zdjęć i grafik

Obuwik pospolity, obuwnik pospolity (Cypripedium calceolus L.) - gatunek byliny z rodziny storczykowatych. Roślina rzadko występująca, stanowiska są zazwyczaj pojedyncze i mocno rozproszone. Spotykana w Polsce w Karpatach, Sudetach, na Pomorzu i Wyżynie Miechowskiej. Jego zasięg obejmuje rozległy obszar od północnej i środkowej Europy poprzez Syberię do Korei.

Spis treści 1 Morfologia 2 Ekologia 3 Nazwa 4 Zagrożenia i ochrona 5 Przypisy

[edytuj] Morfologia

Pokrój

Roślina tworząca kępy.

Łodyga

Osiągają wysokość do 70 cm, choć w czasie kwitnienia zwykle około 30 cm.

Kłącze

Podziemne, pełzające, poziome kłącze o długości do 25 cm i silnie rozrośnięte korzenie.

Liście

3-5 siedzących, jajowatych, podłużnie sfałdowanych, krótko orzęsionych i obejmujących łodygę. Długości 5-20 cm i szerokości 2-10 cm.

Kwiaty

Na szczycie łodygi zwykle 1, czasem 2-3 duże kwiaty o czterech działkach brunatnoczerwonych oraz o warżce cytrynowożółtej. Bardzo rzadko trafiają się okazy, które całe kwiaty mają białe, żółte lub nawet zielone. Wyrastają w kącie przysadki o długości ok. 10 cm. Warżka rozdęta jest w kształcie trzewika i otoczona 4 lancetowatymi listkami czerwonobrunatnego okwiatu, przy czym dwa boczne są spiralnie skręcone o długości 3-7 cm. Górny listek jest owalny, ma długi, zaostrzony koniec. Kwiaty nie zawierają nektaru, ale wydzielają zapach wanilii i cytryny. Należą do tzw. kwiatów pułapkowych. Owady zwabione barwą i zapachem wchodzą do środka rozdętej warżki. Wydostając się z niej zabierają ze sobą pyłek lub dokonują zapylenia pyłkiem przyniesionym z innego kwiatu. Zdarza się, że słabsze owady giną nie mogąc się wydostać z pułapki. Roślina kwitnie w maju.

Owoc

Torebka zawierająca liczne i bardzo drobne nasiona.

[edytuj] Ekologia

Rośnie na glebach wapiennych i próchnicznych w cienistych lasach i zaroślach. Geofit.

[edytuj] Nazwa

Zwany obuwikiem ze względu na charakterystyczny kształt warżki. Pod nazwą trzewika trzewiczlika roślinę tę opisał znany polski botanik Krzysztof Kluk.

[edytuj] Zagrożenia i ochrona

Obuwik zagrożony jest pozyskaniem roślin ze stanowisk naturalnych do upraw, zrywaniem kwiatów, niszczeniem siedlisk. Czerwonej listy roślin i grzybów Polski określa ten gatunek jako narażony na wyginięcie V^[1]. Wymieniony także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin jako gatunek narażony VU (vulnerable). W niektórych krajach (np. Wielka Brytania) został prawie wytępiony przez kolekcjonerów. W Polsce gatunek podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Obrót handlowy obuwikiem jest ograniczony; gatunek wymieniony został w załączniku II Konwencji CITES^[2]. Wymieniony jest także w załącznikach Dyrektywy Siedliskowej jako gatunek wymagający ochrony w krajach członkowskich Unii Europejskiej w sieci Natura 2000.

Przypisy