Olszanica (województwo podkarpackie)
Z Wikipedii
Olszanica | |
Województwo | podkarpackie |
Powiat | leski |
Gmina | Olszanica |
Liczba mieszkańców • liczba ludności |
1100 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
13 |
Kod pocztowy | 38-722 |
Tablice rejestracyjne | RLS |
Olszanica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, siedziba gminy Olszanica.
W 1376 r. Olszanica była jak i Myczkowce prywatną wsią szlachecką i stanowiła własność Oleśki (Olescho).
Wymieniana w 1436 r. jako własność Kmitów, którzy tu mieli dwór obronny.
W 1436 r. – Jan Goligyan w imieniu żony Małgorzaty wystąpił do sądu grodzkiego w Sanoku przeciw Mikołajowi Kmicie- kasztelanowi przemyskiemu, który zajął gwałtem dobra ojczyste Małgorzaty Goligyan, przypadłe jej po bracie zm. Janie Kmicie i jego dzieciach z Bachórza, tj. zamek Sobień z wsiami doń należącymi Olszanica, Myczkowce, Rajskie i Izdebki oraz inne. Spór ten trwał do 1441 r., aż gdy doszło do ugody między Małgorzatą a jej stryjem Mikołajem Kmitą z Wiśnicza, kasztelanem przemyskim. Małgorzata była wtedy żoną Mościca z Wielkiego Koźmina.
Potem właścicielami Olszanicy byli Tarłowie , Mniszchowie, Jordanowie, Jasieńscy.
W XVII w. istniał tu zamek murowany, w którym przebywała Maryna Mniszchówna - późniejsza carowa.
Od września 1939 r. do 1941 r. była pod okupacja sowiecką. Od 1941 do roku sierpnia 1944 wieś była siedzibą okupacyjnego hitlerowskiego urzędu gminy w powiecie sanockim.
[edytuj] Zabytki
Murowana cerkiew, pw. Zaśnięcia Matki Bożej z 1923 roku, która służy obecnie jako kościół rzymskokatolicki. Obok cerkwi na parawanowej dzwonnicy można podziwiać dzwon z 1630 roku. Cerkiew sąsiaduje z zespołem pałacowo-parkowym, na który składają się: pałacyk z 1905 roku, zabudowania gospodarcze, oficyna i kuźnia, most z II poł. XIX wieku. Godne zwiedzenia są również kapliczki przydrożne z XIX wieku.
[edytuj] Położenie
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.
Z Olszanicy pochodzili:
- Józef Gryf Ciepielowski - powstaniec styczniowy z 1863 r., walczył pod Radziwiłłowem, zm. we Lwowie.
- Edward Csató – (15 grudnia 1920- 27 kwietnia 1968), ur. w Olszanicy krytyk i historyk teatru.