Partia Narodowa (Bułgaria)

Z Wikipedii

Bułgaria

Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Bułgarii Ustrój polityczny Konstytucja Zgromadzenie Narodowe Przewodniczący: Georgi Pirinski Prezydent: Georgi Pyrwanow Premier: Sergiej Staniszew Rząd: Rząd Sergieja Staniszewa Prokurator Generalny: Boris Wełczew Podział administracyjny Partie polityczne Wybory prezydenckie Wybory parlamentarne Wybory europejskie Polityka zagraniczna Wikiprojekt Polityka

Partia Narodowa (bułg. Народна партия) - bułgarska partia polityczna założona w 1894 przez byłych działaczy Partii Konserwatywnej i Partii Narodowej wywodzącej się z Rumelii Wschodniej. Organizacji powstała jako zaplecze polityczne rządu Konstantina Stoiłowa i reprezentowała głównie interesy bankowców, handlowców i przemysłowców. Współtworzyła kilka rządów koalicyjnych (1894, 1911-1913, 1918-1920) oraz sformowała jeden gabinet samodzielny (1894-1899). W 1920 połączyła się z Partią Postępowo-Liberalną tworząc Zjednoczoną Partię Narodowo-Postępową.

Spis treści 1 Historia Partii Narodowej 2 Wybitni działacze Partii Narodowej 3 Organy prasowe Partii Narodowej 4 Źródła

[edytuj] Historia Partii Narodowej

Po upadku rządu Stefana Stambołowa w 1894 i objęciu funkcji premiera przez Konstantina Stoiłowa część działaczy Partii Konserwatywnej oraz Partii Narodowej, mającej swoje korzenie w istniejącej do 1885 Rumelii Wschodniej, sformowała nową, prorządową partię burżuazyjną, również nazwaną Partią Narodową. Liderem ugrupowania został szef rządu, Stoiłow, a po jego śmierci w 1901 funkcję tę objął Iwan Ewstratijew Geszow. Od 31 maja 1894 Partia Narodowa współtworzyła koalicyjny gabinet z Partią Liberalną, a od 21 grudnia tego samego roku do 30 stycznia 1899 rządziła samodzielnie. Rząd Partii Narodowej przeprowadził szereg reform ekonomicznych, mających na celu stymulowanie rozwoju gospodarczego kraju. W 1896 Księstwo Bułgarii wznowiło stosunki dyplomatyczne z Rosją, zawieszone od 1886, a także rozpoczęło politykę budowy stosunków dobrosąsiedzkich z krajami bałkańskimi.

W latach 1911-1913 Partia Narodowa sformowała wraz z Partią Postępowo-Liberalną dwa kolejne gabinety koalicyjne, na czele których stanęli Geszow i Stojan Danew. W tym okresie działacze koalicji aktywnie popierali politykę zagraniczną prowadzoną przez cara Bułgarii, Ferdynanda I. Z tego powodu po klęsce kraju w II wojnie bałkańskiej i utracie przez niego południowej Dobrudży oraz części Macedonii, polityków Partii Narodowej uznano za współwinnych tzw. pierwszej katastrofy narodowej. W 1922 rząd Stambolijskiego podjął próbę ich osądzenia, ale przeszkodził mu zamach stanu.

Po raz trzeci Partia Narodowa sprawowała rządy w Carstwie Bułgarii w latach 1918-1920, współtworząc w tym okresie cztery kolejne rządy koalicyjne m.in. z Partią Demokratyczną, Partią Radykalno-Demokratyczną i Bułgarskim Ludowym Związkiem Chłopskim. Działaczom Partii Narodowej przypadły w tych gabinetach stanowiska: ministra spraw zagranicznych i wyznań religijnych (we wszystkich czterech rządach), premiera (funkcję tę sprawował od 28 listopada 1918 do 6 października 1919 Teodor Teodorow), ministra wojny (w drugim rządzie Teodorowa) i ministra handlu, przemysłu i pracy (w rządzie Stambolijskiego).

6 listopada 1920 członkowie Partii Narodowej zdecydowali o jej połączeniu z Partią Postępowo-Liberalną. W ten sposób powstała Zjednoczona Partia Narodowo-Postępowa, która dwa lata później weszła w skład Bloku Konstytucyjnego.

[edytuj] Wybitni działacze Partii Narodowej

• Stefan Bobczew (1853-1940) - przewodniczący Bułgarskiej Akademii Nauk, założyciel placówek oświatowych i naukowych, minister
• Atanas Burow (1875-1954) - bankowiec, działacz polityczny, minister
• Iwan Wazow (1850-1921) - pisarz, nazywany "ojcem literatury bułgarskiej", minister
• Konstantin Weliczkow (1855-1907) - pisarz, polityk, minister
• Iwan Ewstatijew Goszow (1849-1824) - przewodniczący Bułgarskiej Akademii Nauk i Bułgarskiego Czerwonego Krzyża, premier i minister
• Michaił Madżarow (1854-1944) - polityk, minister
• Konstantin Stoiłow (1853-1901) - premier i minister
• Teodor Teodorow (1859-1924) - premier i minister, publicysta

[edytuj] Organy prasowe Partii Narodowej

• gazeta Мир (w tłum. Pokój) (1894-1944)

[edytuj] Źródła

• Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999 (w tłum. Ministrowie Bułgarii 1879-1999). Sofia: Wydawnictwo Akademiczne "Marin Drinow", 1999. ISBN 978-954-430-603-8 / ISBN 978-954-509-191-9. 
• Dimityr Popow "Struktura partyjna w Bułgarii od 1879 do 1901" (bułg. Партийната структура в България от 1879 до 1901 година) (artykuł w portalu Partii Radykalno-Demokratycznej) (bułg.)
• Zarys historii Partii Narodowej w gazecie Нова добруджанска трибуна (w tłum. Nowa dobrudzańska trybuna) z dn. 09.02.2008 (bułg.)