Podgórz (Toruń)
Z Wikipedii
|
||||
Status | osiedle | |||
Założono | 1611 | |||
W granicach miasta | od 1938 | |||
Strefa numeracyjna | (+48) 056 | |||
Kod pocztowy | 87-103 | |||
Tablice rejestracyjne | CT, CTR |
Podgórz – jedna z lewobrzeżnych dzielnic Torunia.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Najwcześniejsze ślady bytności człowieka w tym miejscu sięgają końca paleolitu, natomiast pierwsza źródłowa wzmianka o Podgórzu pochodzi z roku 1555. Zamek zbudowano w 1422 na przeciwnym brzegu Wisły od miasta Torunia, po zniszczeniu przez Krzyżaków zamku w Nieszawie. Osada była częściowo kontynuacją narosłego w latach 20. XV wieku wokół Zamku Dybów osadnictwa, tzw. Dybowa-Nieszawy. Wskutek interwencji Torunia, zamek przenoszono dwukrotnie (w 1460 w górę rzeki i w 1555). 7 listopada 1611 roku król Zygmunt III Waza nadał Podgórzowi prawa miejskie. Podczas wojen napoleońskich, 21 stycznia 1813 roku na rozkaz marszałka Davout miasteczko zostało spalone - zniszczony został m.in. drewniany kościółek św. Anny. Po oddaniu do użytku fragmentu linii kolejowej Berlin-Warszawa (1862) i powstaniu licznych fortyfikacji, Podgórz przeżywał okres gwałtownego rozwoju. W roku 1876 Rada Miasta zrezygnowała z praw miejskich (błędnie licząc na niższe podatki). W 1924 roku Podgórz odzyskał prawa miejskie, a w 1934 osada została połączona z Toruniem linią tramwajową biegnącą po nowo wybudowanym moście (linia przetrwała do roku 1984). 1 kwietnia 1938 roku Podgórz utracił samodzielność administracyjną stając się dzielnicą Torunia.
Obecnie znajdują się tu zakłady drobiarskie oraz tereny rekreacyjne. Silnie rozwija się budownictwo jedno- i wielorodzinne. W ostatnim czasie poczyniono wiele inwestycji drogowych, które usprawniły komunikację w tej dzielnicy. Najważniejsze to: modernizacja ul. Poznańskiej, budowa trasy średnicowej gen. Andersa, budowa południowej obwodnicy Torunia zwanej trasą poligonową, która wyprowadziła ruch tranzytowy z dzielnicy.
[edytuj] Zabytki i atrakcje turystyczne
Spośród zabytkowych obiektów znajdujących się w dzielnicy na uwagę zasługują:
- ruiny pochodzącego z XV w. zamku Dybów
- barokowy kościół poreformacki pw. św. Apostołów Piotra i Pawła wraz z klasztorem (obecnie franciszkanów), ufundowany w 1644 przez Stanisława Sokołowskiego, starostę dybowskiego i kasztelana bydgoskiego; w 1661 ukończono budowę kościoła, klasztor uległ kasacie w 1832, w 1987 powrócili tu franciszkanie
- tzw. Stary Cmentarz założony w r. 1812 z centralnie umiejscowioną figurą Męki Pańskiej, ufundowaną w miejscu zniszczonego podczas wojen napoleońskich kościółka św. Anny
- forty X, XI, XII, XIII
- pochodzący z r. 1907 ratusz Podgórza (obecnie NZOZ Przychodnia Podgórz)
- kompleks zrujnowanej gazowni i stacji wodociągowej z wieżą ciśnień z pocz. XX w.
- hale lokomotywowni Toruń-Kluczyki wraz z wieżą ciśnień rozbudowane w r. 1943 rękoma więźniów pobliskich stalagów (stalag XX A, tzw. Coppernicus Lager i stalag XX C)
- rezerwat leśny Kępa Bazarowa
[edytuj] Kościoły
Na Podgórzu znajduje się rzymskokatolicki Kościół śś. Piotra i Pawła oraz zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów.
[edytuj] Bibliografia
- Karola Ciesielska, Tadeusz Zakrzewski, 450 lat toruńskiego Podgórza 1555-2005, Toruń, Towarzystwo Miłośników Torunia, 2005, ISBN 83-900852-9-1
- Podgórz. Po drugiej stronie Wisły. Konferencja popularnonaukowa 7 grudnia 2005 r., red. nauk. Bogusław Dybaś, Anna Ziemlewska, Toruń, Muzeum Okręgowe w Toruniu, 2005, ISBN 83-87083-87-9
- Jerzy Domasłowski, Kościół świętych Piotra i Pawła i klasztor franciszkanów (dawniej reformatów) na Podgórzu w Toruniu, Toruń, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2007, ISBN 978-83-87639-89-1
[edytuj] Linki zewnętrzne
- podgorz.pl - strona na temat Podgórza
- Podgórz na Wikimapii - zdjęcia satelitarne Podgórza w serwisie Wikimapia.org
- Podgórz w Toruńskim Serwisie Turystycznym
Barbarka • Bielany • Bielawy • Brzezina • Bydgoskie Przedmieście • Chełmińskie Przedmieście • Czerniewice • Glinki • Grębocin • Jakubskie Przedmieście • Kaszczorek • Katarzynka • Koniuchy • Kluczyki • Mokre Przedmieście • Na Skarpie • Nowe Miasto • Podgórz • Rubinkowo • Rudak • Solanki • Stare Miasto • Stawki • Wrzosy