Raoul Wallenberg
Z Wikipedii
Raoul Wallenberg, Raul Wallenberg ur. 4 sierpnia 1912 w Kappsta (Szwecja) - zmarł prawdopodobnie 16 lipca 1947). Urodził się w rodzinie szwedzkich bankierów i przemysłowców, był synem oficera marynarki wojennej. W latach 1931-1935 studiował architekturę w USA na uniwersytecie w Michigan. Po uzyskaniu dyplomu wrócił do Szwecji i w 1936 rozpoczął działalność zawodową. Pracował w przedstawicielstwach handlowych w Afryce Południowej i Palestynie; w Haifie zetknął się z problematyką węgierską poprzez Kalmana Lauera - budapeszteńskiego Żyda. Do Budapesztu przybył 9 lipca 1944 jako sekretarz szwedzkiej ambasady, istniała tam ponad 200-tysięczna gmina żydowska, która w 1944 została zagrożona eksterminacją ze strony Niemców. Ratunku poszukiwano w ambasadach państw neutralnych, które udzielały Żydom pomocy poprzez przyznawanie obywatelstwa i paszportów, gwarantujących nietykalność. Działania takie prowadzone były także przez ambasadę Szwecji; dzięki działaniom Wallenberga, w połączeniu ze staraniami Nuncjatury Apostolskiej w Budapeszcie, Szwedzkiego i Międzynarodowego Czerwonego Krzyża doprowadziły do ocalenia ok. 100 tys. Żydów.
Wallenberg podjął także prace nad stworzeniem programu repatriacji i zatrudnienia deportowanych po wojnie, w związku z tym znalazł się w styczniu 1945 w sowieckim przedstawicielstwie wojskowym w Debreczynie. 17 stycznia 1945 roku został aresztowany przez NKWD pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Stanów Zjednoczonych i potajemnie wywieziony do Moskwy. Jego dalsze losy nie są znane – według oficjalnej radzieckiej wersji zmarł w więzieniu 17 lipca 1947 roku, ale szereg byłych więźniów mówiło, że widziano go żywego w obozach na Syberii i radzieckich więzieniach jeszcze w latach 60.
Raoul Wallenberg uzyskał w 1981 roku honorowe obywatelstwo USA, a później także Kanady (1985) i Izraela (1986). Instytut Yad Vashem uhonorował go medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Być może Raoul Wallenberg był więźniem Centrum Naukowo- Badawczego znajdującego się kilkadziesiąt kilometrów na wschód od Bajkału. Raoul Wallenberg mógł być więźniem z numerem 040812 (układ cyfr odpowiada dacie urodzin), aczkolwiek jest to tylko hipoteza.
Zobacz też: Henryk Sławik
[edytuj] Bibliografia
- John Bierman, Saga o Raoulu Wallenbergu, Warszawa, Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1987
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Biografia Wallenberga (ang.)
- Berger, Susanne (2005) "Stuck In Neutral: The Reasons Behind Sweden's Passivity In The Raoul Wallenberg Case"