Ruch 4 Maja
Z Wikipedii
| Nazwa chińska | |
| Hanyu Pinyin | Wǔ sì yùndòng |
| Wade-Giles | Wu-ssu yün-tung |
| Spolszczenia | Ruch 4. Maja |
| Znaki trad. | 五四運動 |
| Znaki upr. | 五四运动 |
Ruch 4. Maja - chiński antyimperialistyczny ruch polityczny i kulturalny powstały 4 maja 1919 roku (w okresie powstawania Republiki Chińskiej).
[edytuj] Tło historyczne
W czasie I wojny światowej, w 1917 r. Chiny wypowiedziały Niemcom wojnę, licząc na uzyskanie należnej im pozycji w świecie oraz na odzyskanie prowincji Szantung. Podczas wojny dostała się ona pod kontrolę Japonii, bo kraj ten również przystąpił do wojny po stronie Ententy.
W 1918 r. rząd pekiński, kontrolujący tylko północną część kraju i pozostający w konflikcie z rządem Guomindangu na południu, podpisał z Japonią tajną umowę, w której zaakceptował roszczenia tego kraju wobec Szantungu. Także podpisany 28 czerwca 1919 traktat wersalski potwierdził, że prowincja ta to japońskie terytorium.
[edytuj] Masowe protesty
Powstanie ruchu zapoczątkowały masowe protesty studenckie przeciwko rządowi i Japonii, do czego doprowadziły wydarzenia związane ze stosunkami chińsko-japońskimi po I wojnie światowej. Wybuchły one 4 maja 1919 r. Doprowadziło to do ogólnonarodowego "przebudzenia" i do powstania Ruchu oraz do rewolucji w myśli, sztuce, literaturze, w której główną rolę odegrało środowisko inteligenckie oraz akademickie. Środowisko to, w którym Ruch się rozwijał było znane jako Ruch Nowej Kultury (新文化運動).
Wydarzenia 4 maja były punktem zwrotnym w historii chińskiego nacjonalizmu. Spowodowały gwałtowny wzrost popularności tej ideologii wśród ludności chińskiej.
