Rugia
Z Wikipedii
| Rugia | |
 Kamienista plaża u podnóża Stubbenkammer |
|
| Kontynent | Europa |
| Państwo |  Niemcy |
| Akwen | Morze Bałtyckie |
| Powierzchnia | 926 km² |
| Populacja (czerwiec 2005) • liczba ludności • gęstość |
ok. 70,7 tys. ok. 76,4 os./km² |
 |
|
| Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |
| Wyspy świata | |
Rugia (niem. Rügen, połabskie Rana) – największa wyspa Niemiec położona w południowo-zachodniej części Bałtyku. Administracyjnie w całości należy do powiatu Rügen (Meklemburgia-Pomorze Przednie).
Powierzchnia wyspy wynosi 926 km², najwyższy punkt (161 m n.p.m.) to Rugard na półwyspie Jasmund. Rugia jest silnie rozczłonkowana z licznymi zatokami (największa i najgłębiej wcięta Jasmundzka na północy wyspy oraz Promter Wiek), półwyspami (największe: Jasmund, Wittow na północy oraz Zudar i Mönchgut na południu), wysepkami (m.in. Hiddensee, Ummanz), a od lądu jest oddzielona wąską cieśniną Strelasund (t. Strela), nad którą przerzucono most drogowo-kolejowy (Rügendamm). Obecnie obok niego jest budowany nowy most autostradowy. Na Rugii znajdują się liczne miejscowości wypoczynkowe i uzdrowiskowe. Najliczniejszym miastem wyspy jest leżące na północno-wschodnim wybrzeżu, nad zatoką Prorer Wiek, Sassnitz. Kilka kilometrów na południe od miasta, w Neu Mukran, znajduje się terminal promowy zapewniający połączenie morskie z krajami skandynawskimi.
Na północ od Sassnitz, na kredowym półwyspie Jasmund zlokalizowany jest Park Narodowy Jasmund z klifowymi formacjami skalnymi m.in. Wissower Klinken, Stubbenkammer i centrum wystawowo-edukacyjnym Königsstuhl.
Liczne zatoki zachodniej części wyspy wraz z pasem wybrzeża łącznie z sąsiednią wyspą Hiddensee i leżącym na stałym lądzie (w powiecie Nordvorpommern) półwyspem Darß wchodzą w skład kolejnego parku narodowego – "Vorpommersche Boddenschaft".
Kolejnym obszarem chronionym na Rugii jest Park Natury Rügen rozciągający się na większości obszaru wyspy z wyłączeniem niewielkiej części jej wnętrza oraz południowo-wschodniego półwyspu Mönchgut, na którym to (i na wyspie Vilm) wytyczono rezerwat biosfery Südost-Rügen.
W średniowieczu tereny zachodniosłowiańskiego plemienia Ranów, z ośrodkiem religijnym w Arkonie na północnym półwyspie Wittow oraz świeckim w Gardźcu Rugijskim na południu wyspy (ogółem znajdowało się tu ponad dwadzieścia grodów i osad wczesnosłowiańskich). Podbite przez Duńczyków w 1168, stały się zależne od Danii do roku 1325, kiedy przeszły pod władzę książąt pomorskich, ostatecznie stały się częścią cesarstwa nienieckiego (zobacz: →lista władców księstwa rugijskiego).
Język słowiański zaginął w XV wieku, gdy w 1404zmarła ostatnia mieszkanka Rugii władająca językiem Ranów. Na Rugii znajdowało się także ostatnie pogańskie sanktuarium w Europie. Była to świątynia Świętowita spalona z rozkazu duńskiego króla Waldemara I 12 czerwca 1168 roku.
