Ruryk
Z Wikipedii
Ruryk (zm. 879) - (rosyjski Рюрик z staronordyjskiego Rørik lub z słowiańskiego Rerik) - przywódca oddziału Waregów (wikingów), założyciel najstarszego państwa ruskiego - Rusi Nowogrodzkiej; protoplasta rodu Rurykowiczów.
[edytuj] Spory wokół imienia
Ruryk najprawdopodobniej pochodził z Półwyspu Jutlandzkiego, być może z grodu Rerik, którym władało słowiańskie plemię Obodrytów. Istnieją przypuszczenia, że imię Ruryk pochodzi z staronordyjskiego Rørik i jest odpowiednikiem staroislandzkiego Roðrekr czyli 'rudego wojownika' (porównaj też Rodryk z starogerm. Roderich). W każdym razie w Powieści minionych lat jest podane, iż Ruryk był innej narodowości od części swych wareskich towarzyszy.
[edytuj] Życie
W 862 został sprowadzony ze swoją drużyną do Nowogrodu Wielkiego, dla zaprowadzenia porządku między zwaśnionymi plemionami słowiańskimi i ugrofińskimi. Czasami Rurykowi przypisuje się założenie tego grodu. Moment ten jest uważany za początek historii Rosji. W latopisie ruskim Nestora istnieje wzmianka o braciach Ruryka Sineusowi i Truworowi, którzy osiadli w Białojeziersku i Izborsku. Inni członkowie drużyny Ruryka mieli osiąść w Połocku, Rostowie i Muromie.
Wzmianka o braciach Ruryka jest według niektórych naukowców efektem błędu do którego doszło w trakcie pisania kolejnych kopii Powieści minionych lat. Miałoby dojść do tego błędu ze względu na zniekształcenia słów sine-hus (krewniaków), co utożsamiono z Sineusem, oraz thru-voring (wojowników), skąd wziął się Truwor. Wedle przekazu z kopii ruskiej kroniki Ruryk początkowo miał osiąść w Starej Ładodze, później korzystając z międzyplemiennych waśni zajął Nowogród, gdzie po stłumieniu oporu przejął władzę. Jego syn, Igor, był w chwili śmierci ojca dzieckiem, więc na okres jego małoletniości władzę miał przejąć krewny i doradca Ruryka, Oleg Mądry, który jednak zawłaszczył sobie przyznane uprawnienia dożywotnio.
Ruryk jest protoplastą dynastii Rurykowiczów, której przedstawiciele panowali na Rusi do 1598. Ostatnim przedstawicielem rodu zasiadającym na tronie był car rosyjski Fiodor I Iwanowicz, syn Iwana IV Groźnego.