Rzuców

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°17' N 20°45' E51.2833333 20.75 (Rzuców)


Rzuców
Województwo	mazowieckie
Powiat	przysuski
Gmina	Borkowice
Położenie	51° 17' N 20° 45' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	48
Tablice rejestracyjne	WPY
Położenie na mapie Polski Rzuców

Rzuców – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przysuskim, w gminie Borkowice nad rzeką Jabłonicą, pośród lasów i wzgórz Garbu Gielniowskiego.

727 Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 727

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

[edytuj] Historia

Historia Rzucowa sięga XII wieku, kiedy to w rejonie przysiółka Górka - Andrzejów założona została graniczna strażnica kasztelani żarnowskiej. Pozostałością umocnień systemu obronnego jest częściowo zniszczone grodzisko, z zachowanymi wałami, położone nad strumieniem wpadającym do rzeki Jabłonicy.

W XIV wieku istniejący tu majątek rolny należał do rodziny Czapleńców. Rodzina ta miała swój dwór na Czapleńcu. Nazwa ta przetrwała do dziś (obszar lasu obok Rzucowa). W ciągu wieków majątek rzucowski miał różnych właścicieli. W XVII wieku należał do rodziny Leszczyńskich, następnie do Odrowążów. Pod koniec XVIII wieku Rzuców znajdował się w ręku rodziny Świętosławskich.

W 1837 roku majątek Rzuców kupił Wojciech Krygier - pionier przemysłu metalurgicznego, który przystąpił do rozbudowy rzucowskich fabryk. Wybudował walcownię blachy, drutarnię i gwoździarnię - pierwszą w Królestwie Polskim. Jako pierwszy w Polsce zaprojektował i zbudował piece pudlingowe - zakład w Rzucowie posiadał ich pięć. W tym czasie produkowano tu 567 ton surówki i 648 żelaza rocznie. W 1856 roku wielki piec został przebudowany przez Andrzeja Krygiera. Walcownia w 1860 roku zatrudniała 133 robotników. Zakład posiadał 3 maszyny parowe i 7 kół wodnych, a roczna produkcja wynosiła ok. 1500 ton wyrobów.

Około 1864 roku właścicielem Rzucowa został Adam Mokiejewski, który w 1905 roku wybudował istniejący do dziś modrzewiowy dwór. Majątek odziedziczył jego syn Witold, twórca kompleksu stawów rybnych, zwanych sadzawkami. Witold Mokiejewski zginął w 1940 r. w obozie koncentracyjnym w Dachau. Po jego śmierci majątkiem zarządzała żona Wanda. W 1948 roku dwór i ziemię upaństwowiono. W latach 1948-1995 r. we dworze miał siedzibę Państwowy Dom Dziecka.

Fabryka w Rzucowie na przestrzeni lat wielokrotnie zmieniała nazwę, ale niezmiennie produkowała odlewy i maszyny rolnicze. Zawsze była głównym pracodawcą dla mieszkańców Rzucowa i okolicznych miejscowości, aż do roku 1994 r. kiedy postawiono ją w stan upadłości. Jej spadkobierczynią jest prywatna spółka o podobnym profilu produkcji, choć na mniejszą skalę.

[edytuj] Interesujące obiekty

Grodzisko z XII wieku wchodziło w skład systemu obronnego kasztelanii krzyńskiej. Gród istniał co najmniej dwa wieki. Zachowane w dość dobrym stanie wały malowniczo górują nad okolicą.

Dwór modrzewiowy i park. Zbudowany w 1905 roku dwór w stylu włoskim, należy do unikalnych w Polsce zabytków architektury drewnianej. Budynek jest parterowy z mieszkalnym poddaszem i naczółkowym dachem. We wnętrzu zachowało się wiele oryginalnych elementów. Obok dworu znajduje się murowany budynek gospodarczy z piaskowca.

Odlewnia żeliwa przełom XVIII i XIX wieku – dzieło Wojciecha Krygera polskiego metalurga, który pod nabyciu majątku ziemskiego w Rzucowie rozbudował i unowocześnił miejscowe fabryki. Jako pierwszy w Polsce zaprojektował i zbudował piece pudlingowe - zakład w Rzucowie posiadał ich pięć. W tym czasie produkowano tu 567 ton surówki i 648 żelaza rocznie.

Mury walcowni połowa XIX wieku – jeden z obiektów kompleksu przemysłowego, wybudowany przez Wojciecha Krygera w połowie XIX wieku.

Gucin – leśniczówka modrzewiowa oraz tzw. Pensjonat murowany - początek XX wieku – obiekty o charakterze hotelowym, wybudowane przez rodzinę Mokiejewskich.

Szkoła podstawowa – wzniesiona została w 1901 roku przez Adama Mokiejewskiego – właściciela dóbr rzucowskich. Zajęcia szkolne odbywały się aż do roku 1976, kiedy został oddany do użytku budynek nowej szkoły przy ulicy Szkolnej tzw. tysiąclatki.