Sen nocy letniej

Z Wikipedii

Oberon i Tytania, Joseph Noel Paton

Strona tytułowa pierwszego wydania

Sen nocy letniej (ang. A Midsummer Night's Dream) - komedia Wiliama Shakespeare'a, która powstała około 1595. Obecnie jest to jedna z najczęściej granych sztuk tego autora.

Spis treści

1 Geneza utworu
2 Fabuła
3 Publikacje i inscenizacje
4 Ekranizacje
5 Linki zewnętrzne
6 Zobacz też

[edytuj] Geneza utworu

Nie wiadomo dokładnie, kiedy powstała ta sztuka. Uważa się jednak, że był to rok 1595 lub 1596. Istnieją dwie hipotezy, co do celu jej powstania. Pierwsza mówi, że był to utwór napisany specjalnie na wesele bliżej nieznanej, bogatej pary - w 1596 roku miało miejsce wiele takich ślubów. Druga zaś stwierdza, że Sen nocy letniej został napisany dla królowej. Nie mniej jednak nie ma na to żadnych dowodów. Została opublikowana w Pierwszym Folio w 1623 roku, można ją było także znaleźć w Fałszywym Folio.

Komedia ta przedstawia świat wyobraźni i mitologii, nawiązuje do "Operona i Tytana". Niektóre wątki mogą jednak być zaczerpnięte z Metamorfoz Owidiusza, którymi Szekspir zajmował się jeszcze w czasach szkolnych. Sen nocy letniej powstawał w tym samym okresie, co Romeo i Julia. Możliwe, że utwór ten jest komicznym odzwierciedleniem tamtej tragicznej sztuki.

[edytuj] Fabuła

Uwaga! W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.

Sztuka opowiada historię trzech par: Hermii i jej narzeczonego Lizandra, księcia ateńskiego Demetriusza i zakochanej w nim po uszy Helenie oraz króla elfów Oberona i nieposłusznej królowej elfów Tytanii.

Ojciec Hermii nie zgadza sie na jej małżeństwo z Lizandrem. Zrozpaczeni kochankowie uciekają do lasu. W ślad za nimi podąża zazdrosny o Hermię Demetriusz i zrozpaczona z miłości Helena. W historię mieszają się też leśne duchy, a szczególnie ważną postacią jest duch Puk.

Opowieść kończy się dobrze, a szczęśliwe pary wracają do Aten po wielu niezwykłych przygodach. Sami twierdzą, że to, co im się przytrafiło, musiało być "letnim snem", a nie jawą.

[edytuj] Publikacje i inscenizacje

Po raz pierwszy dzieło to zostało wydane w 1600 roku przez znanego księgarza, Thomasa Fishera. Ponownie było wydawane w 1619 roku i w 1623, jako część tzw. "Pierwszego Folio".

Podczas angielskiego bezkrólewia, w latach 1642-1660, ze względu na zamknięcie teatrów, sztuka ta nie była wystawiana na scenie. Powróciła w 1660 roku, w formie adaptowanej.

Do ważniejszych angielskich inscenizacji zaliczyć należy jeszcze jej wersję z 1840 roku, wystawioną przez Madame Vestris, gdzie dodano elementy muzyczne i baletowe.

Do utworu tego Felix Mendelssohn-Bartholdy w wieku 17 lat skomponował uwerturę koncertową, której fragment jest obecnie powszechnie znany jako marsz weselny Mendelssohna.

[edytuj] Ekranizacje

Sztuka ta była przenoszona na ekran ośmiokrotnie. Pierwszej ekranizacji dokonano w 1935 roku, w reżyserii Maxa Reinhardta i Williama Dieterle'go. Film ten zdobył dwa Oscary.

W 1982 roku Woody Allen wyreżyserował "A Midsummer Night's Sex Comedy", w którym u jego boku zagrała Mia Farrow. Film ten jednak luźno nawiązuje do utworu Szekspira, nie pojawia się tam ani jeden dialog z tej komedii.

Ostatniej adaptacji dokonała w 2005 roku telewizja BBC. Akcja przeniesiona została do czasów współczesnych, dialogi jedynie nawiązują do tych ze Snu nocy letniej.