Siemomysł (książę pomorski)

Z Wikipedii

Siemomysł (Zemuzil) (zm. po 1046) - książę pomorski, znany jedynie z zapiski w Rocznikach altajskich.

Spis treści 1 Imię 2 Pokrewieństwo z Piastami 2.1 Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli 2.1.1 Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli (koncepcja nr 1) 2.1.2 Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli (koncepcja nr 2) 2.1.3 Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli (koncepcja nr 3) 2.2 Siemomysł jako przedstawiciel dynastii Piastów 2.2.1 Hipotetyczny wywód Siemomysła księcia pomorskiego od Świętopełka Mieszkowica 3 Siemomysł w relacji Roczników altajskich 4 Identyfikacja z Sememizlem z dokumentu z 1040 roku 5 Bibliografia 6 Przypisy

[edytuj] Imię

Roczniki altajskie zapisały jego imię Zemuzil. Odczytuje się je jako Siemysł albo Siemomysł; sądzi się, że pierwsza wersja mogła powstać w wyniku haplologii (zaniku zgłoski om)^[1]. Istniały hipotezy, że Zemuzil należy odczytywać jako Wszemysł (pogląd Aleksandra Brücknera) bądź Siemosił (pogląd Jerzego Dowiata); obecnie są one odrzucane w literaturze historycznej^[2].

[edytuj] Pokrewieństwo z Piastami

Ze względu na fakt, że imię Siemomysł nosił jeden z książąt Polan z dynastii Piastów, sądzi się, że Siemomysł książę pomorski był jego potomkiem. Teorię tę uzupełnia pochodzący z przełomu XII i XIII wieku żywot św. Wojciecha zwany Tempore illo, który przekazał informację, że praski biskup w Gdańsku miał udzielić ślubu niewymienionemu z imienia księciu pomorskiemu i córce Bolesława I Chrobrego. Wiarygodność tego źródła jest jednak kwestionowana^[3].

[edytuj] Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli

Istnieje kilka koncepcji dotyczących powiązań genealogicznych między Siemomysłem księciem pomorskim a Piastami.

1. Nieznany książę pomorski miał w 996 lub 997 roku poślubić córkę Bolesława I Chrobrego - zwolennikiem tego poglądu był Oswald Balzer, opierający się na przekazie Tempore illo^[4]. Pogląd ten został odrzucony przez nowszą literaturę historyczną.
2. Nieznany książę pomorski poślubił córkę Mieszka I - do ślubu doszło albo w latach 80. X wieku, albo zgodnie z relacją Tempore illo w 996 lub na początku 997 roku^[5].
3. Nieznany książę pomorski poślubił córkę Siemomysła, księcia Polan - zwolennikiem tego poglądu był Henryk Łowmiański^[6]. Jeden z najwybitniejszych znawców genealogii Piastów, Kazimierz Jasiński, uważał poglądy nr 2 i 3 za równie prawdopodobne.

Na poparcie poglądu o pokrewieństwie Siemomysła z Piastami przywołuje się przekaz Anonima zwanego Gallem, który nazywa Świętobora, księcia pomorskiego z przełomu XI i XII wieku, i jego syna Świętopełka krewnymi Bolesława III Krzywoustego^[7]. Pojawiły się jednak hipotezy, wyjaśniające pokrewieństwo między Świetoborem i Świętopełkiem a Piastami z pominięciem Siemomysła - przypuszczano, że nieznana źródłom córka Bolesława II Szczodrego została wydana za księcia pomorskiego, ojca Świetobora^[8]. Pojawiła się też teoria, że książęta pomorscy spokrewnili się z Piastami za ruskim pośrednictwem - księżną pomorską miała zostać nieznana źródłom córka Światopełka I, księcia kijowskiego, i jego żony, nieznanej z imienia córki Bolesława I Chrobrego^[9].

Historycy, uważający Siemomysła za potomka polskiej księżniczki wzmiankowanej w Tempore illo, twierdzą, że panował na Pomorzu Gdańskim^[10].

[edytuj] Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli (koncepcja nr 1)

nieznany

nieznana

Bolesław I Chrobry ur. 967 zm. 17 VI 1025

nieznana córka Rygdada

nieznany

nieznana ur. 984

				Siemomysł (zm. po 1046)

[edytuj] Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli (koncepcja nr 2)

nieznany

nieznana

Mieszko I ur. ok. 935 zm. 25 V 992

Dobrawa zm. 977

nieznany

nieznana ur. zapewne 968-977

				Siemomysł (zm. po 1046)

[edytuj] Siemomysł jako potomek Piastów po kądzieli (koncepcja nr 3)

nieznany

córka Siemomysła polańskiego

nieznany

nieznana

nieznany

nieznana

				Siemomysł (zm. po 1046)

[edytuj] Siemomysł jako przedstawiciel dynastii Piastów

W literaturze historycznej istnieje też mniejszościowa hipoteza, uznająca książąt pomorskich za boczną linię Piastów, wywodzącą się od Świętopełka Mieszkowica, syna Mieszka I i Ody. W jej myśl Siemomysł książę pomorski był synem Dytryka^[11] lub jego bratem^[12].

Badacze, uznający Siemomysła za potomka Piastów po mieczu, lokują jego księstwo na terenie Pomorza Zachodniego^[13].

[edytuj] Hipotetyczny wywód Siemomysła księcia pomorskiego od Świętopełka Mieszkowica

Świętopełk Mieszkowic ur. 979-985

nieznana

nieznany

nieznana

Dytryk (zm. po 1032)

nieznana

				Siemomysł (zm. po 1046)

[edytuj] Siemomysł w relacji Roczników altajskich

W 1046 roku wziął udział w zjeździe w Merseburgu z cesarzem Henrykiem III, księciem czeskim Brzetysławem I i Kazimierzem I Odnowicielem. Na zjeździe zawarł porozumienie z księciem polskim, wskutek czego Kazimierz Odnowiciel w 1047 roku odzyskał Mazowsze z rąk Miecława. Układ z Siemomysłem został jednak złamany, gdyż Pomorzanie wspomogli w walce Miecława. Pokonani, musieli złożyć hołd lenny Polsce. Dalsze losy Siemomysła nie są znane.

[edytuj] Identyfikacja z Sememizlem z dokumentu z 1040 roku

W 1040 roku cesarz Henryk III wystawił dla katedry w Naumburgu dokument, w którym pojawia się informacja o nadaniu jej beneficjum w ziemi Weita, które posiadał niejaki Sememizl. Część badaczy identyfikuje tego ostatniego z Siemomysłem księciem pomorskim^[14]. Inni odrzucają tę identyfikację.

[edytuj] Bibliografia

• Balzer O., Genealogia Piastów, Kraków 1895, s. 60.
• Labuda G., Siemomysł, ks. pomorski, Słownik Starożytności Słowiańskich, t. 5, 1975, s. 168-169.
• Zakrzewski S., Bolesław Chrobry Wielki, wyd. 2, Kraków 2000, s. 173, 321.

Przypisy