Sporysz (dzielnica Żywca)
Z Wikipedii
|
||||
Kościół Chrystusa Króla | ||||
Status | dzielnica | |||
Założono | XIV wiek | |||
W granicach miasta | od 1950 | |||
Strefa numeracyjna | 33 | |||
Tablice rejestracyjne | SZY |
Sporysz- południowa dzielnica Żywca, położona po obu brzegach rzeki Koszarawa. Graniczy z dzielnicami Zabłocie, Śródmieście, Kocurów-Koleby oraz miejscowościami: Wieprz, Świnna i Trzebinia. Znajduje się tu kościół parafialny pw. Chrystusa Króla oraz stacja kolejowa Żywiec-Sporysz. W Sporyszu działa fabryka śrub "Śrubena". Rozpoczyna się tu szlak prowadzący na górę Grojec, u którego podnóża usytuowany jest żywiecki amfiteatr, znajduje się tutaj również Rezerwat przyrody Grapa. Przez dzielnicę biegnie droga wojewódzka nr 946 prowadząca do dawnego przejścia granicznego ze Słowacją w Korbielowie.
[edytuj] Historia
Wieś Sporysz, typowo rolnicza, powstała w XIV wieku. Jej charakter zmienił się w XIX wieku wraz z rozwojem przemysłu. Na terenie wsi powstały kuźnie, walcownia i cynkownia blachy, która została przekształcona w 1900 roku w Żywiecką Fabrykę Śrub. Duża część Sporysza należała do rodziny Sapińskich. Np. teren na którym stoi dziś Fabryka Śrub został kupiony od Antoniego Sapińskiego ok. 1832 r. Sporysz był ulubionym miejscem na niedzielne i świąteczne wypady za miasto dla mieszkańców Żywca, polecano wycieczki po zakładach przemysłowych oraz wyjścia na Grojec. Wieś była siedzibą gminy od 1867 (do 1933 roku jednowioskowej). W 1934 roku do gminy Sporysz należały wsie: Czernichów, Isep, Moszczanica, Międzybrodzie Żywieckie, Oczków, Pewel Mała, Przyłęków, Sporysz, Świnna, Trzebinia i Zadziele. 18 stycznia 1950 roku Sporysz razem z Ispem, Zabłociem, Pawlusiem i Kocurowem został przyłączony do Żywca.
[edytuj] Szkolnictwo
Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa nr. 3 im. Adama Mickiewicza
Gimnazja:
- Gimnazjum nr. 3 im. Cypriana Kamila Norwida
Szkoły średnie:
- II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Komorowskiego
- Zespół Szkół Samochodowych
Szkoły wyższe:
[edytuj] Kultura
- Klub "Śrubka" - ośrodek edukacji kulturalnej i promocji twórczości młodych
- Żywiecka Orkiestra Dęta - Stowarzyszenie Przyjaciół Żywieckiej Orkiestry Dętej
- Stowarzyszenie Kulturalne "Prowincja"
- Radio internetowe VIS
Śródmieście • Zabłocie • Sporysz • Kocurów-Koleby • Podlesie • Moszczanica • Oczków • Rędzina