Stanisław Szuszkiewicz

Z Wikipedii

Stanisław Szuszkiewicz Станiслаў Шушкевіч ur. 1934

1. Przewodniczący Rady Najwyższej Republiki Białoruś
Okres urzędowania	od 18 września 1991 do 28 stycznia 1994
Poprzednik	(niepodległość od ZSRR)
Następca	Miaczysłau Hryb

Stanisław Szuszkiewicz (właść. biał. Станiслаў Станіслававіч Шушкевіч, Stanisłaŭ Stanisłavavič Šuškievič; ros. Станислав Станиславович Шушкевич) (ur. 15 grudnia 1934), radziecki i białoruski naukowiec, działacz państwowy, polityk, były przewodniczący Rady Najwyższej Białorusi (głowa państwa i parlamentu).

Stanisław Szuszkiewicz jest synem znanego pisarza białoruskiego represjonowanego w czasach stalinizmu. Podobnie jak wielu działaczy opozycji demokratycznej w Mińsku, jest rzymskim katolikiem, co niewątpliwie wpłynęło na jego zapatrywania polityczne. Także jak wielu demokratycznych działaczy w tym kraju ma polskie pochodzenie (jak np. Alaksandar Milinkiewicz). Przed wejściem w politykę Szuszkiewcz był wybitnym naukowcem (profesorem matematyki i fizyki), członkiem korespondencyjnym Białoruskiej Akademii Nauk, autorem licznych książek i publikacji, a także ponad 50 różnych odkryć.

Jako przewodniczący Rady Najwyższej Białoruskiej SRR, a później pierwszy przywódca niepodległej Białorusi, odegrał ogromną rolę w powstaniu Wspólnoty Niepodległych Państw, wraz z Borysem Jelcynem i Leonidem Krawczukiem sygnował 8 grudnia 1991 roku umowę w Wiskuli (tzw. umowa białowieska) rozwiązującą ZSRR i powołującą do życia nową organizację integracyjną.

W czasach sprawowania władzy, zwolennik neutralności wojskowej Białorusi oraz polityki dialogu i partnerstwa z Zachodem. Polemizował w tej sprawie z premierem Wiaczasławem Kiebiczem oraz Miaczysławem Hrybem, którzy preferowali orientację prorosyjską. Był zdecydowanym zwolennikiem polityki reform gospodarczych, choć efekty ich wprowadzania (a raczej ich braku) w latach 1991-93 były raczej mizerne.

W wyborach lipcowych z 1994 roku otrzymał jedynie 10% poparcia, nie dostając się do drugiej tury, co było szokiem dla demokratycznie zorientowanej części społeczeństwa Białorusi.

Od 1994 roku pełnił funkcję dyrektora Centrum Badań Politycznych i Ekonomicznych Humanistycznego Uniwersytetu Europejskiego w Mińsku, aż do czasu jego likwidacji.

W 2002 roku został bohaterem skandalu, gdy pozwał białoruskie Ministerstwo Zabezpieczenia Socjalnego za brak rewaloryzacji jego emerytury (wynosiła wówczas 1,8 dolara).

Stanisław Szuszkiewicz wymieniany był wśród kandydatów, biorących udział w wyborach prezydenckich. W 2006 roku, na Kongresie Sił Demokratycznych, 2 października 2005, udzielił poparcia Aleksandrowi Milinkiewiczowi jako wspólnemu kandydatowi opozycji.

Laureat nagrody Jana Nowaka Jeziorańskiego 2006.

Lech Wałęsa zgłosił kandydaturę Szuszkiewicza do Pokojowej Nagrody Nobla. 24 sierpnia 2007 IAR podał informację o nominacji Stanisława Szuszkiewicza do tej prestiżowej nagrody^[1].