Synagoga w Nowym Korczynie

Z Wikipedii


Synagoga w Nowym Korczynie
Synagoga, stan obecny
Data budowy	1659
Data zniszczenia	II wojna światowa
Tradycja	ortodoksyjna
Budulec	murowana
Obecnie	ruina
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Synagoga w Nowym Korczynie - synagoga znajdująca się w Nowym Korczynie przy obecnej ulicy Zamkowej.

[edytuj] Historia

Synagoga została zbudowana w 1659 roku na mocy przywileju króla Polski Jana II Kazimierza. Jako materiał budowlany posłużyły cegły i kamienie po rozebranym zamku królewskim w Nowym Korczynie. W 1724 roku została odbudowana ze zniszczeń z czasów III wojny północnej. W 1895 roku została częściowo przebudowana. Wówczas dobudowano kolejny przedsionek z kolumnadą oraz wzniesiono pozorne sklepienie pokryte malowidłami o motywach zwierzęcych i z hebrajskimi inskrypcjami w głównej sali modlitewnej i babińcu. W czasie II wojny światowej synagoga została doszczętnie zdewastowana. Obecnie pozostaje w stanie ruiny i grozi zawaleniem.

[edytuj] Architektura

Murowany i orientowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta w stylu klasycystycznym. Wewnątrz, we wschodniej części znajduje się obszerna, prostokątna główna sala modlitewna, do której prowadzi dwudzielny przedsionek. Nad nim na piętrze znajduje się otwarty na salę główną babiniec. Do dnia dzisiejszego zachował się frontowy klasycyzujący ośmiokolumnowy portyk na wysokim cokole, kryjący dwa symetryczne biegi schodów, które prowadzą na babiniec. Fasadę pierwotnie zdobiły symbole 12 plemion Izraela i znaki zodiaku. Do sali dla kobiet prowadzą trzy łukowato zakończone drzwi, oddzielone od siebie dwoma pilastrami. Wieńczą je tympanony, w środku których znajduje się kwiat. Całość jest przykryta dachem dwuspadowym.

Główna sala modlitewna przykryta jest drewnianym sklepieniem zwierciadlanym z resztkami polichromii z końca XIX wieku. Na ścianie wschodniej zachowała się klasycystyczna oprawa Aron ha-kodesz. Jego wnękę ujmują dwie doryckie kolumny oraz wieńczą tablice Dekalogu oraz korona podtrzymywana przez parę lwów. Nad arką znajduje się obecnie zmurowany okulus. Na ścianach zachowały się pozostałości kolorowej polichromii. Na elewacjach: północnej i południowej znajdują się po trzy oraz na wschodniej dwa półokrągle zakończone okna, które dawniej oświetlały obszerne wnętrze sali głównej.

Synagoga jest obiektem, który stanowi wartość zabytkową. Została ona wpisana do krajowego rejestru zabytków nieruchomych pod numerem 782 w dniu 8 lutego 1958 oraz 129 z 22 czerwca 1967 roku.