Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT w Ameryce Południowej
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Prawo a dyskryminacja osób homoseksualnych
Kontakty homoseksualne są legalne w 11 z 13 suwerennych państw Ameryki Południowej oraz dwóch terytoriach zależnych - Gujanie Francuskiej i Falklandach. Jako pierwsza zalegalizowała je w 1830 roku Brazylia, a jako ostatnie w 1998 roku Boliwia, Chile i Ekwador. Kontakty homoseksualne zarówno pomiędzy mężczyznami jak i pomiędzy kobietami pozostają nielegalne w Trynidadzie i Tobago. W Gujanie obowiązuje zakaz kontaktów homoseksualnych pomiędzy mężczyznami.
Wiek osób legalnie dopuszczających się kontaktów homo- i heteroseksualnych zrównano w 9 spośród 13 autonomicznych krajów Ameryki Południowej oraz w Gujanie Francuskiej (gdzie obowiązuje prawo francuskie). Spośród państw i terytoriów zależnych, w których homoseksualizm jest legalny, nierówny próg wiekowy dla inicjacji seksualnej (wyższy dla kontaktów homoseksualnych) zachowano w Chile i Surinamie oraz Falklandach (nie obowiązuje tam prawo brytyjskie).
Geje są wykluczeni ze służby wojskowej z powodu swojej orientacji seksualnej w 5 krajach kontynentu, m.in. Brazylii i Argentynie. W ostatnich latach wiele państw Ameryki Południowej usunęło ze swojego ustawodawstwa taki zakaz, np. Kolumbia w 1999 roku czy Peru w 2004 roku.
[edytuj] Ochrona prawna przed dyskryminacją
W czterech krajach Ameryki Południowej istnieją ogólnokrajowe przepisy zapewniające ochronę przed dyskryminacją przez wzgląd na orientację seksualną w wszystkich dziedzinach życia lub tylko w miejscu pracy. Ekwador jest jedynym państwem kontynentu i jednym z pięciu na świecie, które pododobny zakaz zawarło w konstytucji. W Brazylii i Argentynie prawo zapewnia taką ochronę tylko w pewnych regionach (państwa te są federacjami). Obecnie w kilku krajach (m. in. Brazylia i Boliwia) ustawy zakazujące dyskryminacji na tle orientacji seksualnej przechodzą proces legislacyjny lub ich wprowadzenie zostało zapowiedziane przez rząd. Urugwaj jest jedynym państwem kontynentu, które zabrania podburzania do nienawiści przez wzgląd na orientację seksualną.
[edytuj] Uznanie związków tej samej płci
Małżeństwa homoseksualne
Obecnie małżeństwa homoseksualne nie są rozpoznawane w żadnym państwie Ameryki Południowej.
Ustawa wprowadzająca je przepadła w Boliwii (mimo przyjęcia przez tamtejszy parlament), a w Argentynie podobna regulacja prawna przechodzi obecnie proces legislacyjny. W 2005 roku wiceprezydent Wenezueli zapowiedział, że w przyszłości zostanie przeprowadzone referendum rozstrzygające m.in. wprowadzenie małżeństw homoseksualnych w Wenezueli.
Związki partnerskie
Związki partnerskie są obecnie rozpoznawane na kontynencie południowoamerykańskim w Urugwaju (jedyne południowoamerykańskie państwo uznające je na całym swoim terytorium), jednym brazylijskim stanie oraz dwóch prowincjach i stolicy Argentyny. Ponieważ na Gujanie Francuskiej obowiązuje francuskie prawo, pary homoseksualne od 1999 roku mogą tam zawierać Pacte civil de solidarité, a od 2004 roku adoptować dziecko jednego z partnerów.
Ustawa wprowadzające związki partnerskie mimo przyjęcia przez krajowy parlament nie została ostatecznie wprowadzona w Kolumbii. Podobna regulacja prawna przechodzi obecnie proces legislacyjny w Urugwaju.
W Chile w najbliższym czasie prawdopodobnie zostaną wprowadzone związki partnerskie - był to jeden z elementów planu rządowego Michelle Bachelet - prezydenta kraju oraz lidera partii mającej obecnie większość w parlamencie państwa.
[edytuj] Sytuacja prawna osób LGBT w poszczególnych krajach Ameryki Południowej
Państwo | Legalność kontaktów homoseksualnych1 | Zrównanie wieku2 | Związki partnerskie3 | Małżeństwa homoseksualne4 | Adopcja dzieci przez pary homoseksualne5 | Służba wojskowa dla gejów6 | Zakaz dyskryminacji homoseksualistów7 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Argentyna | legalne od 1886 r. | 8 od 2003 r. w Buenos Aires oraz prowincjach Buenos Aires i Río Negro | 8 w pewnym zakresie tylko w miastach Buenos Aires i Rosario | ||||
Boliwia | legalne od 1998 r. | ||||||
Brazylia | legalne od 1830 r. | 8 od 2004 r. w stanie Rio Grande do Sul | 9 | 8 ogólny w stanach Bahía, Mato Grosso, Sergipe, Minas Gerais i Santa Catarina (część od 1989 r.) oraz w ponad 80 municypiach (m.in. São Paulo i Rio de Janeiro) od 2003 r. | |||
Chile | legalne od 1998 r. | ||||||
Ekwador | legalne od 1998 r. | ogólny zakaz zawarty w konstytucji z 1998 r. | |||||
Gujana | nielegalne pomiędzy mężczyznami | ||||||
Kolumbia | legalne od 1981 r. | ||||||
Paragwaj | legalne od 1924 r. | ||||||
Peru | legalne od 1924 r., ale nadal istnieje przepis o publicznej moralności często stosowany przeciw homoseksualistom | ogólny od 2004 r. | |||||
Surinam | legalne od 1944 r. | ||||||
Trynidad i Tobago | nielegalne zarówno pomiędzy mężczyznami, jak i pomiędzy kobietami | ||||||
Urugwaj | legalne od 1934 r. | od 2008 r. | ogólny od 2004 r. | ||||
Wenezuela | legalne | w miejscu pracy od 1999 r. | |||||
Gujana Francuska10 | legalne | francuski PACS od 1999 r. | od 2004 r., tylko dziecka jednego z partnerów | ogólny od 2001 r. | |||
Falklandy11 | legalne |
1 legalność kontaktów homoseksualnych zarówno pomiędzy mężczyznami jak i pomiędzy kobietami 2 zrównanie wieku osób dopuszczających się legalnie kontaktów homo- i heteroseksualnych 3 legalność związków partnerskich 4 legalność małżeństw homoseksualnych 5 możliwość adopcji dzieci przez pary homoseksualne 6 brak zakazu odbywania służby wojskowej przez gejów 7 wyrażony wprost zakaz dyskryminacji przez wzgląd na orientację seksualną 8 tylko regionalnie 9 ale w 2005 r. sąd w São Paulo przyznał opiekę nad dziećmi homoseksualnej parze 10 departament zamorski Francji 11 terytorium zależne Wielkiej Brytanii
[edytuj] Życie osób LGBT w Ameryce Południowej
Czy homoseksualizm powinien być akceptowany przez społeczeństwo? (2002) | za | przeciw |
---|---|---|
Argentyna | 66 | 26 |
Boliwia | 55 | 40 |
Brazylia | 54 | 42 |
Peru | 45 | 49 |
Wenezuela | 46 | 51 |
Źródło: Pew Global Attitudes Project
Każdego roku na kontynencie z pobudek homofobicznych mordowane jest kilkaset osób LGBT. W samej Brazylii w 2004 roku zamordowano 154 osoby przez wzgląd na ich orientację seksualną.
W wielku krajach południowoamerykańskich (Boliwia, Chile, Ekwador, Peru) policja nadal stosuje nieuzasadnione aresztowania oraz przemoc wobec osób homoseksualnych.
W większości państw Ameryki Południowej corocznie odbywają się parady mniejszości seksualnych. Manifestacja gejów i lesbijek w São Paulo jest największą tego typu imprezą na świecie. W 2007 roku wzięło w niej udział około 3,5 miliona osób.
Ponieważ Ameryka Południowa jest kontynentem tradycyjnie katolickim, negatywny wpływ Kościoła katolickiego na postrzeganie osób homoseksualnych jest tu widoczny. Hierarchowie katoliccy często skutecznie sprzeciwiali się przyjmowaniu w krajach południowoamerykańskich ustaw poprawiających sytuację homoseksualistów np. wprowadzeniu konstytucyjnej ochrony przed dyskryminacją przez wzgląd na orientację seksualną w Wenezueli czy małżeństw homoseksualnych w Boliwii.
[edytuj] Źródła
Źródła informacji zawartych w artykule znajdują się w poszczególnych artykułach dotyczacych sytuacji osób LGBT w danych krajach Ameryki Południowej.