Szadółki
Z Wikipedii
Szadółki (kaszb. Szëdlëkòwò, niem. Schüddelkau) – osada mieszkalno-rolnicza położona na Wysoczyźnie Gdańskiej, pomiędzy Jasieniem i Kowalami, przy drodze do Kolbud i Otomina (ul. Jabłoniowa) ok. 12 km od centrum miasta. Obecnie część dzielnicy Gdańsk Południe, do niedawna funkcjonowała jako wieś sołecka miasta Gdańska.
[edytuj] Historia
Najstarsze ślady bytności człowieka w tym rejonie zidentyfikowano w trakcie badań archeologicznych terenu pod osiedle w sąsiednim Rębowie. Zlokalizowano kilka czasowych siedlisk z okresu lateńskiego (V-I w. p.n.e.). Prawdopodobnie mieszkańcy obozowisk byli związani z kulturą pomorską, która pozostawiła w okolicy – zwłaszcza w Otominie – liczne dobrze rozpoznane archeologicznie ślady bytności. W IX w. powstało w pobliskim Otominie grodzisko stanowiące do końca X w. prawdopodobnie ośrodek lokalnej władzy. Temu anonimowemu pomorskiemu władcy podlegały zapewne tereny obecnych Szadółek. Od XI w. dominującą rolę obejmuje szybko rosnący Gdańsk i z nim dalej wiążą się dzieje wsi.
Pierwsza historyczna wzmianka o Szadółkach to nadanie już istniejącej wsi Schedirwicz gdańskiemu Szpitalowi Św. Ducha przez wielkiego mistrza krzyżackiego Luthera von Braunschweig w 1333. Nazwa miejscowości pojawia się w następnych latach w różnych formach: Schederkaw – 1334, Schiddelkow – 1485, 1546, Czidelekow – 1780, Schüddelkau – 1790. W 1546 Szpital św. Ducha uzyskuje potwierdzenie nadania wsi. W czasach wojen napoleońskich podczas oblężenia Gdańska w 1813 w Szadółkach znajdowały się stanowiska artylerii rosyjskiej. Według Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i Innych Krajów Słowiańskich w 1885 roku Szadółki były wciąż wsią szpitalną należącą do połączonych szpitali św. Ducha i św. Elżbiety w Gdańsku oraz podlegały parafii katolickiej św. Józefa w Gdańsku. Posiadały szkołę elementarną, i liczyły w 1885: 32 dymy, 430 mieszkańców – pół na pół katolików i ewangelików, 9 gburskich posiadeł oraz 3 zagrody.
W 1874 Szadółki zostały włączone do powiatu gdańskiego, w 1921 należały do powiatu Gdańsk Wyżyny – jako wieś gromadzka, 1951 ponownie w powiecie gdańskim, jako wieś sołecka od 1973 do 2000. Obecnie część dzielnicy Chełm i Gdańsk Południe oraz okręgu historycznego Wyżyny.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Chełm
Biskupia Górka • Chełm • Stare Szkoty • Zaroślak
Gdańsk Południe
Borkowo • Jasień • Kiełpinek • Kowale • Łostowice • Maćkowy • Orunia Górna • Osiedle Kolorowe • Osiedle Piastów • Osiedle Pogodne • Pieklisko • Rębowo • Słoneczna Dolina • Szadółki • Ujeścisko • Zabornia • Zakoniczyn
Barniewice • Borkowo • Bysewo • Jasień • Kiełpinek • Kiełpino Górne • Klukowo • Kokoszki • Kowale • Las Sulmiński • Łostowice • Maćkowy • Matarnia • Obręb Leśny Matemblewo • Obręb Leśny Oliwa • Obręb Leśny Owczarnia • Osowa • Owczarnia • Rębiechowo • Rębowo • Rynarzewo • Smęgorzyno • Szadółki • Ujeścisko • Wysoka • Zakoniczyn • Złota Karczma
Podjednostki
Cegielnia • Firoga • Karczemki Kiełpińskie • Karczemki Nynkowskie • Kukawka • Matemblewo • Nowy Świat • Nynkowska Góra • Pieklisko • Świńskie Głowy • Trzy Norty • Zabornia • Zajączkowo • Zawroty
