Tadeusz Baird
Z Wikipedii
Tadeusz Baird (ur. 26 lipca 1928 w Grodzisku Mazowieckim, zm. 2 września 1981 w Warszawie), polski kompozytor.
W czasie okupacji pobierał nauki u pianisty Tadeusza Wituskiego. Jako kompozytor zadebiutował wkrótce po wojnie. Wraz z Kazimierzem Serockim i Janem Krenzem stworzył tzw. "Grupę 49", która postawiła sobie za cel komponowanie muzyki socrealistycznej. W połowie lat pięćdziesiątych stał sią jednym z twórców przełomu w polskiej muzyce. Unowocześnił technikę: m.in. jako jeden z pierwszych stosował dodekafonię. Jako działacz Związku Kompozytorów Polskich był jednym z pomysłodawców i organizatorów festiwalu Warszawskiej Jesieni.
Nazywany bywał "ostatnim polskim romantykiem", albo kontynuatorem ekspresjonizmu, gdyż jego utwory odznaczały się bardzo silną ekspresją. Wielokrotnie podkreślał też, że jego utwory są "muzycznymi wyznaniami", rodzajem "dziennika pisanego nutami". Przykładem: Jutro (dramat muzyczny), Erotyki, czy Ekspresje.
Prócz dzieł koncertowych stworzył muzykę do 20 filmów (m.in. Lotnej Andrzeja Wajdy) i 50 przedstawień teatralnych.
Jego imię nosi Filharmonia Zielonogórska.
[edytuj] Ważniejsze utwory
- Colas Breugnon, suita w dawnym stylu na orkiestrę smyczkową z fletem (1951)
- Ballada o żołnierskim kubku na baryton, głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę do słów Stanisława Strumph-Wojtkiewicza (1954)
- Cztery sonety miłosne do słów Williama Szekspira na baryton, orkiestrę smyczkową i klawesyn (1956/1969)
- Cztery eseje na orkiestrę (1958), nagroda UNESCO (w 1959 r.)
- Egzorta do tekstów starohebrajskich na recytatora, chór mieszany i orkiestrę (1959)
- Cztery dialogi na obój i orkiestrę kameralną (1964), za utwór ten kompozytor otrzymał nagrodę UNESCO (w 1966 r.)
- Jutro, dramat muzyczny w jednym akcie do libretta Jerzego Sito wg Tomorrow Josepha Conrada (1966)
- Sinfonia breve (1968)
- III symfonia (1969)
- Goethe-Briefe, kantata do fragmentów listów Goethego i Charlotty von Stein na baryton, chór mieszany i orkiestrę (1970)
- Play na kwartet smyczkowy
- Psychodrama na orkiestrę (1972)
- Koncert na obój i orkiestrę (1973)
- Elegia (Elegeia) na orkiestrę (1973)
- Concerto lugubre na altówkę i orkiestrę (1975)
- Sceny na wiolonczelę, harfę i orkiestrę (1977)
- Wariacje w formie ronda na kwartet smyczkowy (1978)
- Canzona na orkiestrę (1980)
- Głosy z oddali, trzy pieśni do słów Jarosława Iwaszkiewicza (1981)