Tadeusz Płużański
Z Wikipedii
Prof. Tadeusz Płużański (ur. 15 sierpnia 1920 r. w Miechowie, zm. 16 sierpnia 2002 r. w Warszawie) - żołnierz AK, więzień stalinowski, uczestnik kampanii wrześniowej, historyk filozofii, pisarz, pedagog.
[edytuj] Życiorys
Dzieciństwo spędził w Wilnie. W maju 1939 roku ukończył liceum im. T. Czackiego w Warszawie. W wrześniu zgłosił się na ochotnika do 77. Pułku Piechoty. 20 września został ciężko ranny w potyczce w pobliżu Janowa Lubelskiego. Po zakończeniu działań wojennych od grudnia 1939 roku działał w konspiracji. W Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej i w Tajnej Armii Polskiej (jej współzałożycielem był Witold Pilecki), która weszła w skład AK. Pod koniec 1940 roku został aresztowany przez Gestapo w związku ze sprawą tajnej organizacji "Gryf Pomorski", został skazany i trafił do obozu w Stutthof (więzień nr 10525). Wyszedł z obozu dopiero z chwilą zakończenia wojny, 9 maja 1945 roku. Był jednym z najdłużej przebywających w obozie.
W czasie okupacji ojca Tadeusza Płużańskiego, Wacława (pracował jako nauczyciel), Niemcy zakatowali na Pawiaku.
Dla Płużańskiego rozpoczęła się druga konspiracja, jako oficer AK został członkiem WiN a w 1946 roku nawiązał kontakt z Witoldem Pileckim i stał stał się jednym z jego współpracowników. Jako kurier pojechał z raportami dotyczącymi działalności Sowietów na terenie Polski do dowództwa II Korpusu we Włoszech.
Został aresztowany w maju 1947 roku. Jednym z prowadzących śledztwo, w czasie którego Tadeusz Płużański był bity, torturowany fizyczne i psychiczne, prowadził osławiony Józef Różański (pomagali mu także Eugeniusz Chimczak i Adam Humer). Wyrok w pokazowym procesie tzw. grupy Witolda (Witold Pilecki, Maria Szelągowska, Ryszard Jamontt-Krzywicki, Maksymilian Kaucki, Witold Różycki, Makary Sieradzki, Jerzy Nowakowski) zapadł 15 marca 1948 r. i brzmiał: podwójna kara śmierci.
W celi śmierci spędził dwa miesiące. Kara śmierci została zamieniona na dożywocie, z którego Płużański spędził w więzieniu we Wronkach ponad osiem lat. Wolność odzyskał 10 czerwca 1956 roku.
Po wyjściu ze stalinowskiego więzienia pracował przez rok jako ślusarz (zawód ten zdobył w obozie w Stutthof). Eksternistycznie studiował ekonomię polityczną w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu, a następnie od 1957 rozpoczął studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Na swoje utrzymanie zarabiał pracując jako dziennikarz w Agencji Robotniczej. Stopień magistra uzyskał w 1961 roku, wkrótce potem (1964) zrobił doktorat, a pięć lat później habilitował się. Tytuł profesora otrzymał w roku 1979. Pracował w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN a od 1995 był kierownikiem katedry filozofii Wyższej Szkoły Handlu i Prawa w Warszawie.
Jeszcze przed uzyskaniem profesury udało mu się doprowadzić do zatarcia śladów skazania przez Ministerstwo Sprawiedliwości PRL.
Naczelna Prokuratura Wojskowa w 1990 r. podjęła rewizję procesu grupy rotmistrza Pileckiego. Pierwotnie wniosek przewidywał rehabilitację jednak Płużański wywalczył anulowanie wyroków.
[edytuj] Bibliografia
- 1967 - Marksizm a fenomen Teilharda
- 1970 - Paradoks w nowożytnej filozofii chrześcijańskiej
- 1974 - Pascal
- 1977 - Człowiek między niebem a ziemią
- 1983 - Sprzeczność prowadzi naprzód
- 1988 - Poszukiwania: Szkice z filozofii człowieka
- 1993 - Przyjaciel mądrości
- Mounier
- Teilhard de Chardin
- Humanizm i struktury
- Filozofia dla ekonomistów
- Filozofia dla prawników
- 1996 - Z otchłani - wspomnienia
