Teby (Grecja)
Z Wikipedii
Teby (Grecja) - (Θῆβαι, Thívai, Thebaj lub Thive) w starożytności główne miasto i centrum polityczne Beocji w środkowej Grecji. Obecnie miasto zamieszkane przez 17-18 tys. ludzi.
Według mitologii założone przez Kadmosa, który wybudował tebański akropol - Kadmeę, a murem o siedmiu bramach otoczyli je Amfion i Zetos. W Tebach Semele miała urodzić Dionizosa, a Alkmena - Heraklesa. Synem Lajosa, króla Teb był Edyp. Przeciw Tebom wyruszył na czele siedmiu wodzów Adrastos, by pokonany wrócić ponownie z Epigonami, synami wodzów, i zdobyć miasto. Wedle obliczeń Eratostenesa miało to miejsce w 1213 p.n.e.
W Beocji, Teby, obok Orchomenos, były jednym z centrów Grecji mykeńskiej i po upadku pod koniec XIII w. p.n.e. udało się miastu odrodzić w VI w. p.n.e.. Od tego okresu Teby, które zaczęły odgrywać w Beocji pierwszoplanową rolę, stanęły do rywalizacji z Atenami, które odtąd staną się ich głównym przeciwnikiem. Owa rywalizacja spowodowała, że w czasie wojen perskich Teby zostały sojusznikami Persów, co miało swój wydźwięk nawet pod Termopilami. W czasie wojny peloponeskiej w latach (431-404 p.n.e.) walczyły z Atenami po stronie Sparty. Miasto było organizatorem i centrum Związku Beockiego w VII p.n.e.. Sprawowały hegemonię w Grecji za Epaminondasa i Pelopidasa w IV w. p.n.e, później powoli upadały.
W 338 p.n.e. wraz z innymi miastami greckimi wystąpiły przeciw Macedonii. Okazały się głównym przegranym. Na Kadmei ulokowany został macedoński garnizon, a miastem zaczęła rządzić oligarchia. W 335 p.n.e. Teby próbowały odzyskać wolność. Zostały zdobyte i zniszczone przez Aleksandra Macedońskiego. Za bunt zostały przykładnie ukarane. Całe miasto zostało zrównane z ziemią- oprócz świątyń, oraz domu poety Pindara, cenionego przez Aleksandra. Wszyscy mieszkańcy zostali sprzedani w niewolę.
[edytuj] Bibliografia
- Aleksander Krawczuk, Groby Cheronei, PIW Warszawa 1972
