Tetranitrometan

Z Wikipedii

Tetranitrometan
Ogólne informacje
Nazwa systematyczna	Tetranitrometan
Inne nazwy	Czteronitrometan, TeNMe, Tetan, TNM
Wzór sumaryczny	CN4O8
Inne wzory	C(NO2)4
SMILES	C([N+](=O)[O-])([N+](=O)[O-])([N+](=O)[O-])[N+](=O)[O-]
Masa molowa	196.03 g/mol
Wygląd	bezbarwna lub żółtawa ciecz
Identyfikacja
Numer CAS	509-14-8
PubChem	24900040
Właściwości
Gęstość i stan skupienia	1.65 g/cm3 ; ciekły
Rozpuszczalność w wodzie	0.009g/100ml
Rozp. w innych rozpuszczalnikach	alkohol, eter
Temperatura topnienia	13,8 °C (286,95 K)
Temperatura wrzenia	125,7 °C (398,85 K; niewielki rozkład)
Niebezpieczeństwa
MSDS	Zewnętrzne dane MSDS
Klasyfikacja UE	Treść oznaczeń: O - silny utleniacz T+ - silnie toksyczny
Zwroty ryzyka	R:8-25-26-36/37/38-40
Zwroty bezpieczeństwa	S:17-28-36/37-45
Podobne związki
Podobne związki	nitrometan
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa)

Tetranitrometan (C(NO₂)₄ lub CN₄O₈) organiczny związek chemiczny, posiadający cztery grupy nitrowe, wykorzystywany jest w mieszankach materiałów wybuchowych.

Spis treści 1 Właściwości 2 Otrzymywanie 3 Materiały wybuchowe z użyciem tetranitrometanu 4 Bezpieczeństwo 5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Właściwości

Tetranitrometan jest bezbarwną lub bladożółtą, oleista cieczą o ostrym zapachu podobnym do tlenków azotu. Jest trujący, prawdopodobnie również rakotwórczy, drażni skórę. Do organizmu dostaje się głównie poprzez drogi oddechowe. Stężenie tylko 0.1ppm (0.00001%) w powietrzu jest już śmiertelne. Tetranitrometan jest słabym materiałem wybuchowym - prędkość jego detonacji (d = 1.65g/cm³) wynosi 6500 m/s, objętość produktów wybuchu 670 l/kg, ciepło wybuchu: 580 kcal/kg, a bilans tlenowy jest silnie dodatni (+49%); silnym jest dopiero w mieszaninach z reduktorami. Materiały wybuchowe oparte na nim są bardzo silne (aż do 230% mocy TNT), lecz również bardzo wrażliwe. Używany jest również jako utleniacz w silnikach rakietowych.

[edytuj] Otrzymywanie

Najpopularniejszą metodą otrzymywania tetranitrometanu jest reakcja bezwodnika octowego z kwasem azotowym(V) w temperaturze poniżej 10^oC. W przemyśle, do jego produkcji, wykorzystuje się reakcję acetylenu z dymiącym (100%) kwasem azotowym(V). Inną metodą uzyskiwania czteronitrometanu jest przepuszczanie ketenu przez zimny 100% kwas azotowy(V). Tetranitrometan pierwszy raz został otrzymany w 1857r. przez Sziszkowa.

[edytuj] Materiały wybuchowe z użyciem tetranitrometanu

Materały wybuchowe zawierające tetranitrometan są w dużej części bardzo wrażliwe na różne bodźce, np. tetan z toluenem jest bardziej niestabilny niż nitrogliceryna. Warto jeszcze wspomnieć o materiale wybuchowym składającym się 10-40% parafiny i 60-90% tetranitrometanu, gdyż ma dużą siłę wybuchu, a jest odporny na bodźce mechaniczne.

[edytuj] Bezpieczeństwo

Tetranitrometan jest wysoce wrażliwy na bodźce mechaniczne, a jego pary są bardzo trujące. Nie należy z nim pracować bez odpowiedniej aparatury (dygestorium).

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Tetranitrometan

Uwaga: Opisane substraty lub produkty są wybuchowe, toksyczne lub łatwopalne, ich nielegalne posiadanie może być przyczyną konsekwencji prawnych z karą pozbawienia wolności włącznie, a eksperymenty z nimi mogą skończyć się poważnymi uszkodzeniami ciała lub nawet śmiercią!