Tkacze

Z Wikipedii

Tkacze - polska nazwa miejscowości na pograniczu polsko-czeskim, pomiędzy Harrachovem w kraju libereckim (Czechy) a Szklarską Porębą na Dolnym Śląsku w Polsce. Obecnie pod nazwą Mýtiny stanowi część Harrachova.

Miejscowość położona jest na południowym stoku znajdującej się po polskiej stronie Tkackiej Góry wchodzącej w skład Koziego Grzbietu w Górach Izerskich, nad doliną rzeki Izery. Znajduje się na trasie budowanej w latach 1888-1902 Kolei Izerskiej, która łączyła austro-węgierską sieć kolejową z Dolnym Śląskiem, umożliwiając m.in. eksport wałbrzyskiego węgla kamiennego na południe. Do roku 1945 miejscowość nosiła niem. nazwę Strickerhäuser^[1] i wraz z sąsiednią osadą pasterską Hoffnungsthal (Zieliniec) leżała w granicach Prus, (a od 1871 także zjednoczonych Niemiec), natomiast pobliskie miejscowości Kořenov (Wurzelsdorf) z licznymi przysiółkami oraz Janov (Johannesthal) i Harrachov (Harrachsdorf) historycznie od wojen napoleońskich na początku XIX wieku należały do Austrii, a od końca I wojny światowej w 1918 do traktatu monachijskiego w 1938 - do Czechosłowacji.

Kolej Izerska prowadziła z Jeleniej Góry przez Szklarską Porębę i kolejne stacje Szklarska Poręba Huta (Josephinenhütte, 1945-1948 Jóźwin), i Jakuszyce (Jakobsthal), gdzie pokonywała Przełęcz Szklarską, następnie mijankę Nowy Świat (nazwa ta pochodzi od znajdującej się po przeciwnej stronie granicy wsi Nový Svět, dawniej Neuwelt), dalej przez stację Tkacze (Strickerhäuser), a za nią przebijała się 280-metrowym tunelem przez zbocze Tkackiej Góry, by pokonać nurt rzeki Izery wysokim mostem^[2] i dotrzeć do następnej stacji w Polubný/Zelené Údolí (dawniej Polaun/Grünthal, dzisiejsza stacja Kořenov), potem przez 940-metrowy tunel Polubný, przez Příchovice (dawniej Prichowitz, dzisiejszy przystanek Kořenov zastávka) i dalej^[3], przez miejscowości Dolní Polubný (Unter-Polaun), Desná (Dessendorf) i Tanvald (Tannwald) w głąb kraju.

Po II wojnie światowej granicę między Polską a Czechosłowacją na odcinku dolnośląskim wytyczono wzdłuż historycznej granicy prusko-austriackiej^[4], przez co Tkacze znalazły się po stronie polskiej. Jednak w wyniku podpisanej 10 października 1958 umowy międzypaństwowej wieś Tkacze wraz z całkowicie niezamieszkałym już wówczas przysiółkiem Zieliniec (na mapach także jako Zieleniec) oddana została przez Polskę Czechosłowacji. W zamian za to Czechosłowacja przekazała Polsce położony w pobliżu południowy stok góry Kocierz i fragment północnego stoku góry Mrtvý vrch o tej samej powierzchni. Skutkiem tej wymiany końcowa po polskiej stronie do 1958 stacja PKP Tkacze^[5] stała się stacją końcową ČSD, po stronie czeskiej. Najwięcej zyskała na tym odległa o niespełna 2 kilometry czeska miejscowość Harrachov, dla której Tkacze (Mýtiny) stały się naturalną stacją kolejową, dzięki której zyskała połączenie kolejowe z resztą Czech.

Przypisy

[edytuj] Zobacz też

• Korekty granic Polski od 1945 roku

[edytuj] Linki zewnętrzne

• O Tkaczach na Wratislaviae Amici
• mapa ilustrująca położenie Tkaczy, linię kolejową i zmianę granicy
• zdjęcie satelitarne