Tymczasowa Narodowa Rada Polityczna
Z Wikipedii
Tymczasowa Narodowa Rada Polityczna (TNRP) – polityczny organ zwierzchni Narodowych Sił Zbrojnych.
Spis treści |
[edytuj] Geneza i powstanie
Powstanie TNRP było związane z rozłamem w Narodowej Organizacji Wojskowej na tle scalenia z Armią Krajową, kiedy część NOW połączyła się ze Związkiem Jaszczurczym i innymi mniejszymi organizacjami o charakterze narodowym, tworząc NSZ. W styczniu 1943 r. odbyło się zebranie zainteresowanych stron, na którym m.in. ogłoszono powstanie TNRP. W jej skład weszli zarówno przedstawiciele secesjonistów ze Stronnictwa Narodowego, jak też działacze Grupy "Szańca".
[edytuj] Skład
TNRP liczyła ok. 40 członków. Na jej czele stało 8-osobowe Prezydium, jako organ wykonawczy, w składzie:
- sekretarz generalny – Zbigniew Stypułkowski ps. "Zbyszek", "Czemp", "Sobota", "Cze-ski",
- kierownik organizacyjno-wykonawczy – Otmar Wawrzkowicz ps. "Oleś", "Kaczkowski",
- kierownik Wydziału Wojskowego – August Michałowski ps. "Roman",
- kierownik Wydziału Finansowego – Jerzy Olgierd Iłłakowicz ps. "Michał Zawisza",
- kierownik Wydziału Propagandowo-Politycznego – Jan Matłachowski ps. "Ostoja",
- kierownik Wydziału Służby Cywilnej – Tadeusz Salski ps. "Tadeusz" (do VII 1943 r., tj. wyjazdu do Londynu, a następnie Stanisław Kasznica ps. "Stanisław", "Stanisław Wąsacz",
- kierownik Konsolidacji Obwodu Narodowego – prof. Karol Stojanowski ps. "Karol", "Błażej" (do marca 1944 r.), a następnie prof. Seweryn Dziubałtowski ps. "Smardz"
- członek Prezydium – Władysław Marcinkowski ps. "Jaxa", "Władysław", "Jaxa Szymkiewicz".
Stanowisko przewodniczącego TNRP nigdy nie zostało obsadzone w celu zachowania równowagi ilościowej pomiędzy przedstawicielami obu grup politycznych (po 4 członków SN i Grupy "Szańca").
[edytuj] Kompetencje
Do kompetencji TNRP należało:
- prowadzenie działalności politycznej,
- reprezentowanie NSZ w kontaktach z ZWZ-AK oraz innymi organizacjami konspiracyjnymi.
TNRP, niezależnie od pionu wojskowego – NSZ, utworzyła również własną cywilną strukturę administracyjną pod nazwą Służba Cywilna Narodu. Stanowiła ona alternatywę wobec AK-owskiej Delegatury Rządu na Kraj, choć działalność obu struktur bardzo często pokrywała się.
Od pocz. 1944 r. TNRP przejęła także zwierzchnictwo nad Komendą Akcji Specjalnej.
[edytuj] Koniec działalności
W kwietniu 1944 r., w związku z rozłamem w NSZ na tle scalenia z AK, członkowie Grupy "Szańca" wystąpili z TNRP i powołali na jej miejsce samodzielną Radę Polityczną NSZ. Na przełomie lipca i sierpnia 1944 r. TNRP ostatecznie zakończyła działalność.
