Dyskusja:Walther Model
Z Wikipedii
Artykuł jest ciekawy, wymaga jednak wielu uzupełnień. Poniżej nasze uwagi.
Ojciec Modela był nauczycielem muzyki.
- Albo wyciąć, albo napisać więcej (2,3 zdania o rodzinie)
Model rozpoczął karierę wojskową w roku 1909 działając w Fahnenjunker należących do 52 Regimentu piechoty w Cottbus. W przeciągu roku został promowany do stopnia podporucznika.
- Co to są Fahnenjunker? Przetłumaczyć na polski, albo dać tłumaczenie w nawiasie.
Wraz z wybuchem I wojny światowej w 1914 roku został mianowany adiutantem batalionu, zaś pod koniec tego roku promowany do stopnia adiutanta regimentu. W roku 1915 awansował do stopnia porucznika. Po awansie został skierowany na kurs do Sztabu Generalnego, po ukończeniu którego został adiutantem 10 brygady piechoty, a następnie szefem kompanii w 8 Regimencie.
- Gdzie służył? Niejasne są zależności - adiutant/oficer.
Jeszcze w roku 1917 został odkomenderowany jako ordynans do Obersten Heeresleitung (OHL). Tam jako szef oddziału operacyjnego 18 listopada 1917 otrzymał stopień kapitana.
- Co to jest Obersten...? Wyjaśnić w nawiasie w ludzkim języku.
Na początku 1918 roku Model został skierowany do rezerwowej dywizji piechoty.
Po zakończeniu wojny Model pozostał w XVII Korpusie Armijnym, a następnie został przeniesiony do oddziałów granicznych "Wschód". W lipcu 1919 roku został przydzielony do 7 Brygady Reichswehry stacjonującej w Westfalii, a później do 14 Regimentu piechoty.
- Czy oddziały graniczne to Grenschutz?
Jesienią 1920 roku objął stanowisko Szefa MG-Kompanie w 18 Regimencie piechoty. Po pięciu latach służby na tym stanowisku, 1 października 1925 roku Model został skierowany do 8 Regimentu piechoty stacjonującego w Görlitz. Służył tu do 30 września 1928, po czym oddelegowano go na stanowisko nauczyciela taktyki i historii wojen do 3 dywizji piechoty. W roku 1929 awansował do stopnia majora, a 1 listopada 1932 roku do stopnia oberstleutnanta.
- Co to jest oberstleutnant?
Kolejne szczeble kariery wojskowej przychodziły równie szybko – 1 października 1934 roku Model był już pułkownikiem, a 1 listopada tego samego roku został komendantem 2 Regimentu piechoty w Allenstein.
Jako lojalny nazista 15 października 1935 roku objął kierownictwo wydziału technicznego w Sztabie Generalnym Wojsk Lądowych. Trzy lata później, 1 marca 1938 roku otrzymał stopień generała majora i został Szefem Sztabu Generalnego IV Korpusu Armijnego.
- Kiedy wstąpił do NSDAP? Awansowano go jako nazistę, czy fachowca?
Spis treści |
[edytuj] Lata 1939 – 1941
Podczas kampanii wrześniowej był szefem sztabu IV Korpusu armijnego, a później Szefem Sztabu 16 Armii. W czasei operacji "Fall Gelb" czyli najazdu na Francję, Belgię, Holandię i Luksemburg był dowódcą 3 dywizji pancernej, a następnie XLI Korpusu pancernego. 1 kwietnia 1940 r. otrzymał awanso do stopnia generała porucznika.
- Gdzie walczył we Francji?
[edytuj] Front wschodni
- Przydałoby się coś o początku wojny z sowietami. Jaką jednostką dowodził, gdzie walczył?
2 września 1941 roku podczas Operacji Barbarossa model został lekko ranny na froncie. 14 września jego wojska dotarły do Żochowicy.
- Został ranny podczas walk o...? Co to jest ta Żochowica? Dlaczego jest słynna?
Tymi też siłami odrzucił Rosjan na wschód, a w ciągu nocy zniszczył, bądź wziął do niewoli strzelców rosyjskich na 15 samochodach ciężarowych. W październiku 1941 roku został mianowany generałem wojsk pancernych XXXXI Korpusu Armijnego, a 28 lutego 1942 roku generałem pułkownikiem. W dowód uznania otrzymał Krzyż Rycerski z Liśćmi Dębowymi. Brawurowe rajdy dowodzonych przez niego oddziałów doprowadziły go aż do bram Moskwy.
Na terenach, na których walczyły oddziały Modela, młodzież w wieku powyżej 17 lat była wcielana do oddziałów SS, a poniżej tego wieku do pracy pomocniczej dla SS. Operacja tego typu była oznaczona kryptonimem "Heu-Aktion" (akcja "siano").
- Co to ma wspólnego z Modelem? Niemcy wcielali sowietów do SS?
16 stycznia 1942 r. Model został mianowany Głównodowodzącym 9 Armii. 13 lutego 1942 r. został odznaczony Liśćmi Dębowymi, a 3 kwietnia 1943 Mieczami do Krzyża Rycerskiego.
Jako Głównodowodzący 9 Armią Walther spełniał jedną z najważniejszych funkcji w trzeciej (i ostatniej) letniej ofensywie w Rosji, która zaczęła się 5 lipca 1943 r.
- Czyli walczył pod Kurskiem? Napisać o tym.
W okresie od 9 stycznia 1944 31 marca 1944 r sprawował funkcję dowódcy Grupy Armii "Nord". Prowadził ciężkie walki o zdobycie Leningradu.
- W tym okresie Niemcy już się cofali spod Leningradu i nie mieli szans na jego zdobycie. Wystarczy napisać, że walczył pod Leningradem - prawdopodobnie próbując powstrzymać ofensywę sowietów.
W okresie 14 stycznia - 1 marca 1944 r jego wojska zostały odrzucone spod tego miasta i zmuszone do działań odwrotowych. Wycofał swoje wojska przez linię Narwi, jez. Czudzkiego, jez. Pskowskiego, Noworożewa, Pustoszkę, jez. Nieswierdo.
- Patrz komentarz powyżej.
30 marca 1944 r. został mianowany marszałkiem i skierowany do Grupy Armii "Nord Ukraine".
- Nord Ukraine czyli Północna Ukraina?
28 czerwca 1944 r. jako następca marszałka Buscha objął formalnie dowodzenie Grupą Armii "Nord Ukraine" i zajął ze swoimi wojskami pas obronny od Prypeci do Karpat na linii: Kowel, Brody, Buczacz, zach. Kołomyja, zach. Kuty. Według historyka Marka Sokołowskiego 28 czerwca został mianowany dowódcą Grupy Armii "Mitte". Po objęciu funkcji przerzucił odwody z rejonu na południe od Prypeci osłabiając w ten sposób front Grupę Armii "Nord Ukraine".
- I co z tego, że osłabił? Miał wyjście? Przerzucił siły i tyle. Nie miał wyjścia, bo w tym okresie Niemcy już nie mieli możności, by powstrzymać sowietów.
W wyniku operacji lwowsko sandomierskiej (13 lipca - 29 sierpnia 1944) Model utracił całą zachodnią Ukrainę i ziemię południowo - wschodniej Polski.
- Ponownie - to nie jego wina.
Na skutek powiększającej się luki na froncie wschodnim w lipcu 1944 r. Walther zaczął ściągał posiłki. W okolicach Skierniewic wyładowano SS Panzer Division "Hermann Göring", która miała być znacznym wzmocnieniem dla sił Walthera. Jednostkę tę sprowadzono w okolice Warszawy, być może ze względu na cenne wskazówki znanych fachowców, które mówiły: "... Die Division Hermann Göring war damals die stärkste Division der deutschen Wehrmacht..."(dywizja Herman Göring była wówczas najmocniejszą dywizją Wermachtu)
- Używać polskiego języka.
Tym samym owa tajemnicza "formacja SS" weszła w skład 9 Armii. W 1998 r. historyczka z Katolickiego Uniwersytetu w Mediolanie Anna Lisa Carlotii w "Annali di Storia Contemporanea" zamieściła artykuł na podstawie materiałów, które otrzymała w spadku po zmarłym księdzu Enrico Assi. Informacje te dotyczyły planowanego porwania papieża Piusa XII przez oddział SS przebrany we włoskie uniformy w latach 1943 - 44. Grupa zamachowców miała urządzić rzeź czołowych pracowników kurii Watykanu. A następnie właśnie przy pomocy Dywizji Pancernej "Herman Göring" uprowadzić papieża do Niemiec.
- Jakoś trudno w to uwierzyć. Może to fałszywka wywiadów zachodnich? I co to ma wspólnego z Modelem, który walczył na Wschodzie?
28 czerwca Walther objął dowodzenie nad Grupą Armii "Mitte". Łącznie Model sprawował pieczą nad 60 dywizjami. 22 lipca Model otrzymał posiłki przybywające z Węgier i Włoch. W odwodach 9 Armii znalazł się również Meklemburski Pułk Grenadierów SS, który został wyłączony z 10 dywizji pancernej SS "Frundsberg".
Widząc sytuację w przedwojennej stolicy Polski Walter polecił 31 lipca 52 - letniemu generałowi porucznikowi Reinerowi Stahelowi w Warszawie:
"...przy współdziałaniu z miejscowymi urzędami GG i Wyższego Dowództwa SS zastosować wszystkie niezbędne środki w stosunku do ludności cywilnej w Warszawie celem utrzymania spokoju publicznego, bezpieczeństwa i porządku..."
- Warszawa była i jest stolicą Polski, więc pisanie "przedwojennej" nie ma sensu.
W dniu 1 sierpnia 1944 r. na terenie Warszawy stacjonowało około 15 000 żołnierzy. 2 sierpnia Niemcy panowali już całkowicie nad północną częścią Mokotowa, wysyłając tam czołgi kompanii z dywizji. SS "Wiking". Informację o wybuchu Powstania Warszawskiego Model otrzymał w nocy z 1 na 2 sierpnia od generała Stahela. 3 sierpnia do walki rzucono pociąg pancerny i piechotę. Warto jest jednak pamiętać, że Walther Model nie był obserwatorem całego powstania, gdyż w międzyczasie władzę nad G.A. "Mitte" generałowi pułkownikowi Reinhardtowi.
- Co Powstanie Warszawskie ma wspólnego z Modelem?
W sierpniu model został zmuszony do wycofania swoich wojsk na linię Karpat i przejścia do obrony rubieży: Krasnoilsk, Delatyn, Turek, Sanok, Krosno, zach. Dębica, Szczucin, Szydłów, Raków, północny Żagów, Zawichost do Dęblina.
Wydał szereg rozkazów mających na celu ponowne zdobycie Sandomierza, jednak bezskutecznie.
- Rozkazami nie zdobywa się miast.
[edytuj] Front zachodni
15/16 sierpnia 1944 r. Walther wszedł na zajmowane przez von Klugego miejsce dowódcy frontu "West". Jednocześnie od 17 sierpnia 1944 objął dowództwo Grupy Armii "B". Tego też dnia wydał sławetny rozkaz:
"... Niech każdy próbuje wyjść z tej pułapki...".
- Dlaczego ten rozkaz był "sławetny"? Za takie coś Modela należało rozstrzelać, bo to defetyzm.
[edytuj] Dwie odpowiedzi
- OHL = Oberste Heeresleitung to najprawdopodobniej Główne Dowództwo Armii, czyli po prostu Sztab Generalny. Notabene błąd w pisowni: jest obersten, powinno byc oberste (źródła mojego domysłu: pierwsze, drugie). Szczegółów szukajcie w de:Oberste Heeresleitung i en:Oberste Heeresleitung.
- Fahnenjunker to być może podchorążowie (niem. Fahne to proporzec lub chorągiew), ale nie jestem pewien, czy faktycznie ta formacja tak się nazywała po polsku (ani nawet czy w ogóle sie nazywała). Szczegółów szukajcie w de:Fahnenjunker.
CiaPan 7 lip 2005 20:15 (CEST)
[edytuj] jeszcze dwie
- grenzschutz = "ochrona graniczna", służba policyjna; z armią niewiele ma chyba wspólnego – niemieckie hasło de:grenzschutz przekierowuje wprost do de:Bundespolizei (Deutschland)
- oberstleutnant = de:oberstleutnant; wygląda jakby pułkownik-porucznik albo podpułkownik...?
CiaPan 7 lip 2005 20:34 (CEST)
Jak można tak wychwalać w artykule jednego z uczestników zbrodniczej machiny wojennej, jaką był III Rzesza? Te wszystkie ordery i wyróżnienia przyznawał mu przecież sam Adolf Hitler za ofiarność na rzecz realizacji jego polityki!!! Sugeruję wykreślić wszystkie epitety doczyczące jego odznaczeń i pozostawić tylko suchą informację na ten temat.
[edytuj] Heu-Aktion
Nie wiem kto dopisał bajeczki o tym iż Heu-Aktion była akcją wcielania 17-latków do armii niemieckiej, Heu-aktion była zbrodnią wojenną - rabunkiem dzieci uznanych przez eugenikę niemiecką za wartościowych rasowo, conajmniej kilkadziesiąt tysięcy dzieci rosyjskich i polskich wywieziono do rzeszy w celach germanizacyjnych, po zmienieniu im nazwisk i zniszczeniu oryginalnych metryk, resztę wysłano do obozów gdzie zostały wymordowane - realizował te plany m.in. Walther Model jako dowódca Grupy Armii Środek i za tę zbrodnię jest współodpowiedzialny, gdyby nie samobójstwo dostałby w norymberdze wyrok za zbrodnie wojenne. Spetsedisa 12:45, 13 sty 2007 (CET)
C.d.
Mój komentarz do zmian które wprowadziłem: likwidacja w tekście wzmianek o orderach które są wyszczególnione na końcu - to przecież wyglądało jak laurka dla zbrodniarza wojennego, a trzeba pamiętać o tym iż po pierwsze Model był nazistą, prowadził z rozkazu Hitlera wojnę napastniczą (Polska i ZSRR) stosował taktykę "spalonej ziemi", celowe niszczenie miast i wsi w ZSRR i Polsce, był współodpowiedzialny za "rabunek dzieci" w ramach "Heu-aktion" oraz brutalne tłumienie Powstania Warszawskiego od 1 do 4 sierpnia 1944 - dlatego też pozmieniałem "Walter" na "Model", zlikwidowałem wytłuszczenia i skonsolidowałem tekst, rozumiem że przez niektórych teoretyków wojskowości może być uznany za dobrego i skutecznego dowódcę, ale nie zapominajmy w jakim kontekście historycznym to się działo, w jakim charakterze działał Model i za co ponosi odpowiedzialność.Spetsedisa 22:56, 13 sty 2007 (CET)
[edytuj] ze zgłoś błąd
W wielu publikacjach w języku polskim spotykam się z formą Modla w dopełniaczu a nie jak na wiki Modela.
Ja osobiście optuję przy formie Modla, na dowód proszę odmienić przez pozostałe przypadki obie formy. Korekta jest konieczna. --W.Zdanowicz (dyskusja) 20:18, 26 maj 2008 (CEST)
