Warszawski Ruch Homoseksualny
Z Wikipedii
Warszawski Ruch Homoseksualny (WRH) – niezależna grupa lesbijek i gejów, której władze PRL odmówiły legalizacji własnego stowarzyszania, działająca na terenie Warszawy od stycznia 1987 do lata 1988.
Założycielami byli: Waldemar Zboralski (pielęgniarz z praskiego Szpitala Kolejowego), Sławomir Starosta (student Uniwersytetu Warszawskiego) i Krzysztof Garwatowski (student Politechniki Warszawskiej). Wspierała ich grupa studentów i pracowników kilku warszawskich uczelni, oraz młodzi dziennikarze prasy warszawskiej.
Na spotkaniu w dniu 24 stycznia 1987 zapadła decyzja o utworzeniu oficjalnej organizacji gejów i lesbijek, a w lutym 1987 w Milanówku pod Warszawą odbyło się zebranie założycielskie WRH z przyjęciem jego statutu oraz wyborem jego władz (konieczne dla legalizacji stowarzyszenia). Na przywódcę grupy wybrano Waldemara Zboralskiego a herbem stowarzyszenia został zmodyfikowany herb Warszawy: męski Syrenek z tarczą z napisem WRH.
Spis treści |
[edytuj] Poparcie
Do chwili złożenia dokumentów rejestracyjnych WRH prowadziło szeroko zakrojoną kampanię informacyjną w całej Polsce, do której udało się włączyć znanych dziennikarzy ówczesnej prasy, m.in. "Polityki", "Przeglądu Tygodniowego", "Wprost", "Na przełaj", "Radaru", "Expressu Wieczornego", "Pana", "Sztandaru Młodych". W latach 1987-1988 udało się zaprezentować cele i założenia programowe WRH w kilku audycjach radiowych oraz cyklu audycji telewizyjnych (Rozmowy Intymne pod red. Halszki Wasilewskiej).
Działalnością WRH udało się zainteresować ówczesne Ministerstwo Zdrowia, które poparło działalność stowarzyszenia. Był to wynik deklaracji członków WRH, że włączą się czynnie w profilaktykę przeciw AIDS.
Ruch otrzymał również poparcie psychologa prof. Mikołaja Kozakiewicza, ówczesnego prezesa Towarzystwa Rozwoju Rodziny i grona zaprzyjaźnionych z nim intelektualistów, którzy podjęli próbę przekonania ówczesnych komunistycznych władz PRL o pożytku wynikającym z istnienia organizacji homoseksualistów. Poparcie przybrało m.in. formę listu do ówczesnego ministra spraw wewnętrznych gen. Czesława Kiszczaka. List datowany był na 5 marca 1988 r. List podpisali m.in.: psycholog i seksuolog prof. Kazimierz Imieliński, pisarz i krytyk literacki prof. Artur Sandauer, reżyser filmowy Jerzy Kawalerowicz, historyk i rysownik Szymon Kobyliński, dziennikarz i ekonomista Daniel Passent.
Grupa otrzymała od władz warszawskiej dzielnicy Mokotów lokal przy ulicy Piaseczyńskiej na biuro, w którym odbywały się regularne spotkania i który był oficjalną siedzibą WRH.
[edytuj] Współpraca z innymi organizacjami LGBT
WRH był od samego początku wspierany przez międzynarodowy ruch lesbijsko-gejowski, zrzeszony w Międzynarodowym Stowarzyszeniu Lesbijek i Gejów (ILGA). Bezpośrednią opiekę nad WRH roztoczył austriacki oddział ILGA, stowarzyszenie HOSI-Wien, które nawiązało kontakty z założycielami WRH już w 1985 i które np. wniosło za WRH opłaty członkowskie w ILGA. W swej działalności WRH ściśle współpracował z innymi grupami lesbijsko-gejowskimi w Polsce – z Grupą ETAP z Wrocławia oraz FILO z Gdańska.
W maju 1987 członkowie WRH uczestniczyli w międzynarodowych konferencjach ILGA organizowanych w Kolonii i Londynie. Warszawski Ruch Homoseksualny został formalnie zrzeszony z ILGA w 1987, jeszcze przed nieudaną legalizacją stowarzyszenia w Polsce. 16 kwietnia 1988 r. udało się zorganizować międzynarodową konferencję ILGA z udziałem delegatów organizacji gejowskich m.in. z RFN, ówczesnej NRD, Węgier, Danii, USA, Kanady, Austrii. Było to najważniejsze wydarzenie organizacyjne do czasu ustania działalności ruchu.
[edytuj] Próba rejestracji
Po wyłonieniu grupy 15 osób, sygnatariuszy-założycieli gotowych podać swoje dane osobowe do wniosku rejestracyjnego stowarzyszenie (niektóre z nich były ofiarami milicyjnej Akcji Hiacynt z lat 1985-1987), w dniu 24 marca 1988 w Wydziale Społeczno-Administracyjnym Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy złożono dokumenty założycielskie, w tym statut WRH. Na skutek decyzji politycznych ówczesnego ministra spraw wewnętrznych gen. Czesława Kiszczaka odmówiono rejestracji stowarzyszenia o nazwie "Warszawski Ruch Homoseksualny", uzasadniając to obawami, że stowarzyszenie to naruszałoby zasady moralności publicznej.
[edytuj] Zakończenie działalności
Część sygnatariuszy-założycieli WRH, wspólnie z członkami nieformalnych grup lesbijsko-gejowskich działającymi w innych miastach Polski, podjęło w 1989 roku ponownie próbę zalegalizowania wspólnej organizacji. Próba powiodła się i zarejestrowano ogólnopolską organizację gejów i lesbijek o nazwie Stowarzyszenie Lambda.
Pierwszy przewodniczący Warszawskiego Ruchu Homoseksualnego, Waldemar Zboralski, po roku 2002 został działaczem lewicowych partii politycznych.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Kalendarium dziejów ruchu LGBT w Polsce od 1841 do 2005 (Strona "Porozumienia lesbijek")
- "Różowe teczki" po milicyjnej "Akcji Hiacynt"
- Analiza dziejów ruchu gejowskiego w PRL autor: Paweł Kurpios
- Jawni geje kandydujący do Sejmu w 2005 r.
- Politechnika Warszawska w kolorach tęczy
- Ulotka WRH z 1987 roku
