Wiktor Emanuel III

Z Wikipedii

Wiktor Emanuel III
ur. 1869, zm. 1947

król	od 1900 do 1946
poprzednik	Humbert I
następca	Humbert II

samozwańczy Cesarz Etiopii

cesarz	od 1935 do 1943
poprzednik	Haile Selassie I
następca	Haile Selassie I

Król Albanii

cesarz	od 1939 do 1943
poprzednik	Ahmed Zogu
następca	-

Ojciec	Humbert I
Matka	Małgorzata Sabaudzka

Wiktor Emanuel III (wł. Vittorio Emanuele III), (ur. 11 listopada 1869, w Neapolu - zm. 28 grudnia 1947, w Aleksandrii) - król Włoch z dynastii sabaudzkiej (29 lipca 1900 roku - 9 maja 1946 r.), cesarz Etiopii (1936-1943, tytuł nieuznany przez większość państw na świecie), król Albanii (1939-1943). Syn Humberta I i Małgorzaty Sabaudzkiej. Żonaty z królewną Heleną Czarnogórską.

[edytuj] Biografia

Wiktor Emanuel urodził się w 1869 roku. Jego chrzciny miały imponującą oprawę, godną największych rodów królewskich. Mały książę Neapolu - choć był słabego zdrowia - otrzymał bardzo staranne wykształcenie. Codziennie od siódmej rano do dziewiątej wieczorem, niemal bez chwili odpoczynku, uczył się pod kierunkiem nauczycieli. Obdarzonemu żywą inteligencją, oczytanemu, odważnemu, dobrze przygotowanemu do wypełniania przyszłych obowiązków księciu wybaczyło się niezbyt atrakcyjny wygląd i niski wzrost.

Jako następca tronu przebywał na manewrach cesarskich w Szczecinie w dniach 9 - 12 września 1895 r. Wiktor Emanuel III wstąpił na tron po śmierci ojca z rąk zamachowca. Jego nieśmiałość, młody wiek i tragiczny splot okoliczności, który doprowadził go do wstąpienia na tron, sprawiają, że był powszechnie lubiany, mimo licznych nietaktów i liberalnych poglądów - a może właśnie dzięki nim. Najważniejszą osobistością areny politycznej był za jego rządów Giovanni Giolitti, czterokrotnie piastujący urząd premiera przed pierwszą wojną światową w okresie nasilających się zamieszek wśród robotników.

Poza obowiązkami monarchy król pozwalał sobie z rzadka na drobne przyjemności - lekturę, łowienie ryb, kolekcjonowanie numizmatów. Styl życia i panowania Wiktora Emanuela III odbiegał znacznie od tego, jaki preferowali jego poprzednicy. Dwór był zdecydowanie mniejszy, a sam monarcha pozostawał nieco w cieniu, ograniczając się do pełnienia funkcji reprezentacyjnych i rozjemczej. Rządził krajem, gdyż od najmłodszych lat wpajano mu poczucie obowiązku, ale w każdej chwili mógłby bez żalu z niego zrezygnować.

Podczas jego rządów w latach 1911-1916 wprowadzone zostało powszechne prawo wyborcze dla mężczyzn, a Włochy pokonały Turcję i zajęły Trypolitanię. W 1915 r. Włochy, kierowane przez Antonio Salandrę, przystąpiły do pierwszej wojny światowej po stronie ententy przeciwko Austro-Węgrom, a 1916 - wypowiedziały wojnę Niemcom.

Niezadowolenie z podziału łupów i trwające nadal tarcia społeczne przyczyniły się do sukcesu faszyzmu. W wyniku Marszu na Rzym, Wiktor Emanuel powierzył 29 października 1922 r. Benito Mussoliniemu misję sformowania rządu. Życie dworskie zostało ograniczone do niezbędnego minimum, co nie przeszkadzało wcale królowi, który lubił pozostawać na uboczu.

W czasie drugiej wojny światowej, po utracie Sycylii w 1943, doprowadził do dymisji Mussoliniego i rokowań z aliantami. Chcąc ratować monarchię włoską, skompromitowaną współpracą z faszyzmem, 9 maja 1946 abdykował na rzecz syna, Humberta II. W tym samym roku na mocy referendum utworzono we Włoszech republikę (większością tylko 51% głosów) i obaj monarchowie wyemigrowali do Egiptu.

Wiktor Emanuel był namiętnym zbieraczem monet i ich znawcą o sławie światowej. Całą kolekcję ukradziono mu w Kairze.

Był kawalerem Krzyża Wielkiego Orderu Virtuti Militari I klasy.