Język hebrajski
Z Wikipedii
| עִבְרִית | |
| Obszar | Izrael i inne |
| Liczba mówiących | 7 milionów |
| Ranking | (poza pierwszą 100.) |
| Klasyfikacja genetyczna | Języki afroazjatyckie *Języki semickie **płn.-zach.-semickie ***Język hebrajski |
| Pismo | hebrajski |
| Status oficjalny | |
| Język urzędowy | Izrael |
| Regulowany przez | Akademia języka hebrajskiego |
| Kody języka | |
| ISO 639-1 | he |
| ISO 639-2 | heb |
| SIL | HBR |
| W Wikipedii | |
| Zobacz też: język, języki świata | |
Język hebrajski (hebr. עִבְרִית, trb. iwrit) - język z grupy kananejskiej języków semickich, należący do afroazjatyckiej rodziny językowej, zapisywany alfabetem hebrajskim.
Posługiwano się nim w starożytnym Izraelu, od czasów niewoli babilońskiej zaczął on jednak wychodzić z powszechnego użycia, stając się de facto martwym językiem, używanym jedynie w modlitwie, podczas ceremonii oraz do zapisu tekstów religijnych (Tora, Miszna). W życiu codziennym Żydzi posługiwali się innymi językami, początkowo aramejskim, później w diasporze głównie jidysz (aszkenazyjczycy), ladino - dżudezmo (sefardyjczycy) bądź arabskim. Pod koniec XIX w., dzięki staraniom m.in. Eliezera ben Jehudy, okrzykniętego "wskrzesicielem hebrajszczyzny" (hebr. מחיה השפה העברית), powstała nowoczesna wersja języka hebrajskiego, który od chwili powstania państwa Izrael w 1948 jest oficjalnie językiem urzędowym tego kraju. Obecnie posługuje się nim ok 5,1 mln ludzi (wg niektórych szacunków, uwzględniających także Arabów izraelskich oraz Izraelczyków żyjących na emigracji, liczba użytkowników języka hebrajskiego może dziś sięgać nawet 8 mln).
Spis treści |
[edytuj] Historyczne etapy rozwoju języka hebrajskiego:
- biblijny - język Biblii (chrześcijańskiego Starego Testamentu),
- misznaicki - język Miszny, zmieniona składnia i nowe słownictwo,
- średniowieczny - język tekstów rabinicznych, istniał jedynie w formie pisanej,
- współczesny - od 1881 roku.
[edytuj] Fonetyka
Fonetyka współczesnego języka hebrajskiego jest oparta na historycznej wymowie aszkenazyjskiej. Wymowa ta cechuje się zanikiem (pod wpływem języków indoeuropejskich) typowo semickich spółgłosek gardłowych i emfatycznych.
[edytuj] Spółgłoski
[edytuj] Samogłoski
Istnieje pięć samogłosek: /a/, /e/, /i/, /o/, /u/. Mogą one być długie lub krótkie, choć w wymowie współczesnej iloczas najczęściej nie jest zachowywany. W języku hebrajskim nie ma dyftongów.
[edytuj] Gramatyka
Podobnie jak inne języki semickie, hebrajski bazuje na rdzeniach trójspółgłoskowych, zwłaszcza w zakresie koniugacji. W porównaniu z językiem arabskim, hebrajski jest jednak o wiele bardziej analityczny - np. zupełnie zatracił odmianę rzeczownika przez przypadki. W składni współczesnego hebrajskiego. zauważalne są wpływy słowiańskie (mówi się nawet o hebrajskim jako języku mieszanym), takie jak przesunięcie szyku zdania z VSO do SVO, choć szyk VSO jest wciąż spotykany w tekstach religijnych. Rzeczowniki dzielą się ze względu na rodzaj na męskie i na żeńskie oraz mogą występować w liczbie pojedynczej, mnogiej i -rzadko- podwójnej. W klasycznym hebrajskim zamiast czasów występowały jedynie kategorie dokonany/niedokonany, we współczesnym hebrajskim wykształcił się system czasów (przeszły, teraźniejszy, przyszły).
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- [1] Interaktywny słownik hebrajsko-polski i polsko-hebrajski wraz z pełną koniugacją (odmianą) niektórych czasowników, przykładami piosenek hebrajskich i informacjami o historii i gramatyce języka hebrajskiego
- [2] (he) Rozbudowany słownik hebrajsko-angielski i angielsko-hebrajski Morfix
prasemicki • akadyjski • amharski • amonicki • arabski • aramejski • argobba • dahalik • daryża • eblaicki • fenicki • gafat • gurage • gyyz • harari • hebrajski • judeo-arabski • maltański • mandejski • moabicki • południowoarabski epigraficzny • punicki • syriacki • tigre • tigrinia • ugarycki • współczesny południowoarabski
