Tyrozyna

Tyrozyna (nazwa skrótowa stosowana w biochemii Tyr, nazwa systematyczna: kwas 2-amino-3-(4-hydroksyfenylo)propionowy) organiczny związek chemiczny, jeden z 20 podstawowych aminokwasów białkowych wchodzący w skład większości białek. Nazwa tyrozyna pochodzi od gr. tyros - ser.

Tyrozyna spełnia ważne biologiczne zadania jako wewnątrzkomórkowy przekaźnik (może być fosforylowana przez kinazy białkowe), a także jest prekursorem ważnych hormonów i biologicznie czynnych substancji tyroksyna, trójjodotyronina, adrenalina, noradrenalina oraz dopaminy.

Jest on aminokwasem endogennym, tzn. organizm ludzki (i ogólnie większości zwierząt) jest w stanie go syntetyzować pod warunkiem dostatecznego zaopatrzenia w fenyloalaninę, od której tyrozyna różni się tylko jedną grupą hydroksylową.

Tyrozynę można też traktować jako pochodną fenetylaminy, aczkolwiek w biochemicznych cyklach syntetycznych nie powstaje ona z tego związku. W praktyce laboratoryjnej również nie produkuje się jej z fenetylaminy, gdyż najprościej jest ją otrzymać przez hydrolizę odpowiednich białek.

Tyrozyna jest bardzo istotna dla prawidłowego funkcjonowania funkcji tarczycy i przysadki. Brak tego aminokwasu jest związany z niedoczynnością tarczycy, co może objawiać się w postaci zmęczenia i wyczerpania. Zmniejszenie ilości tyrozyny powoduje brak norepinefryny i dopaminy, co może spowodować depresję. Jest ważnym składnikiem w produkcji kolagenu, głównego włóknistego białka ustroju. Tyrozyna posiada łańcuch boczny w postaci pierścienia aromatycznego z dołączoną grupą hydroksylową, która powoduje, że aminokwas ten charakteryzuje się dosyć dużą reaktywnością chemiczną.