Zbigniew Cybulski
Z Wikipedii
Zbigniew Cybulski | |
Popiersie Zbigniewa Cybulskiego, Katowice | |
Prawdziwe nazwisko | Zbigniew Cybulski |
Data i miejsce urodzenia | 3 listopada 1927 Kniaże |
Data i miejsce śmierci | 8 stycznia 1967 Wrocław |
Profil w bazie IMDb | |
Profil w bazie filmpolski.pl |
Zbigniew Cybulski (ur. 3 listopada 1927 w Kniażach k. Stanisławowa, zm. 8 stycznia 1967 we Wrocławiu) - polski aktor teatralny i filmowy.
Absolwent PWST w Krakowie (1953). Debiut w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1953-1955, 1958-1960) w sztuce Intryga i miłość Friedricha Schillera. Współzałożyciel wraz z Bogumiłem Kobielą i dyrektor artystyczny teatrzyku studenckiego Bim-Bom w Gdańsku (1954-1960), eksperymentalnego Teatru Rozmów w Sopocie, gdzie grał i reżyserował. Aktor Kabaretu Wagabunda w Warszawie (1960), Teatru Ateneum w Warszawie (1960-1963), gdzie z powodzeniem grał m.in. w sztukach Kapelusz pełen deszczu, Dwoje na huśtawce, Pierwszy dzień wolności. Występował w spektaklach Teatru Telewizji, m. in. Murowane alibi Coliba Robertsona, reż. Janusza Morgensterna, Podwórko Andrzeja Jarockiego, Romans prowincjonalny Kornela Filipowicza czy Zatrzaśnij ostatnie drzwi wg Trumana Capote'a.
Prowadził nonkonformistyczne życie na krawędzi, na jakie tylko pozwalały polskie realia tamtych lat. Ubierał się zazwyczaj w obcisłe skóry i modnie zaczesywał włosy. Sprawiał wrażenie osoby szalonej, łamiącej wszelkie konwenanse, aczkolwiek zawsze bardzo eleganckiej. Wydawał się gdzieś śpieszyć i nie zwracał uwagi na nic, co go nie interesowało, m. in. nigdy nie wsiadał do pociągu, lecz zawsze czekał do ostatniej chwili, by wskoczyć w biegu. Mimo takiego "młodocianego szaleństwa" twierdzono, iż wszystko, z czym miał do czynienia, nabierało swoistego wdzięku. Ta postawa przypominała bardzo postawę amerykańskiego aktora i amanta Jamesa Deana, uważanego za kreatora wizerunku "buntownika bez powodu" "żyjącego na krawędzi". Taki sposób życia, czerpany ze wzorców zachodnich i kariera uczyniły go "polskim Jamesem Deanem".
Wracając z planu zdjęciowego filmu Morderca zostawia ślad zginął tragicznie pod kołami warszawskiego ekspresu, do którego próbował wskoczyć z 3 peronu wrocławskiego dworca kolejowego (dziś w tym miejscu znajduje się tablica pamiątkowa, którą odsłonił Andrzej Wajda 8 stycznia 1997). Pochowany na cmentarzu katolickim przy ul. Henryka Sienkiewicza w centrum Katowic.
Wyrazistość kreowanych postaci, charakterystyczny ubiór i gra, a także przedwczesna śmierć przyczyniły się do powstania wokół jego osoby pewnej legendy, mitu, nadając mu rangę postaci kultowej w polskim kinie powojennym. Formą filmowego hołdu, pożegnania i rozliczenia z mitem Zbigniewa Cybulskiego był obraz Wszystko na sprzedaż w reżyserii Andrzeja Wajdy.
Uhonorowany pośmiertnie (1996) Super Złotą Kaczką magazynu Film dla najlepszego aktora w historii polskiego kina, a w zorganizowanym przez tygodnik Polityka konkursie na najwybitniejszego aktora przypadło mu 4 miejsce.
[edytuj] Aktor
- 1954 - Kariera jako pasażer autobusu
- 1954 - Pokolenie jako Kostka
- 1955 - Trzy starty jako Leśniak
- 1956 - Koniec nocy jako Romek
- 1956 - Tajemnica dzikiego szybu jako górnik
- 1957 - Wraki jako Rafał Grabień
- 1958 - Krzyż Walecznych jako Więcek
- 1958 - Ósmy dzień tygodnia jako Piotr
- 1958 - Popiół i diament jako Maciek Chełmicki
- 1959 - Pociąg jako Staszek
- 1960 - Do widzenia, do jutra jako Jacek (także autor scenariusza)
- 1960 - Niewinni czarodzieje jako Edmund
- 1960 - Rozstanie jako znany aktor
- 1961 - Le thé à la menthe (Herbata i mięta, krótkometrażowy) jako człowiek w kawiarni
- 1962 - Jak być kochaną jako Wiktor Rawicz
- 1962 - La Poupée (Lalka)
- 1962 - L'amour à vingt ans (Miłość dwudziestolatków) jako Zbyszek
- 1963 - Ich dzień powszedni jako Andrzej
- 1963 - Milczenie jako Roman, chłopak Kazi
- 1963 - Rozwodów nie będzie jako Gruszka
- 1963 - Zbrodniarz i panna jako kapitan Ziętek
- 1964 - Att alska (Kochać) jako Fredrik
- 1964 - Giuseppe w Warszawie jako Staszek
- 1964 - Pingwin jako Łukasz
- 1964 - Rękopis znaleziony w Saragossie jako Alfons van Worden
- 1965 - Jutro Meksyk jako trener Jańczak
- 1965 - Salto jako Kowalski/Malinowski
- 1965 - Sam pośród miasta jako Konrad
- 1966 - Cała naprzód jako Janek
- 1966 - Iluzja (krótkometrażowy) jako kochanek
- 1966 - Mistrz jako reżyser Makbeta
- 1966 - Przedświąteczny wieczór jako kolega Zapały
- 1966 - Szyfry jako Maciek
- 1967 - Jowita jako trener Księżak
- 1967 - Morderca zostawia ślad (niedokończony) jako Rodecki
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Zbigniew Cybulski – serwis
- Zbigniew Cybulski w bazie filmpolski.pl
- Zbigniew Cybulski w bazie filmweb.pl
- Zbigniew Cybulski fdb.pl
- Zbigniew Cybulski filmy.aeri.pl
- Zbigniew Cybulski culture.pl
- Zbigniew Cybulski – artykuły teatry.art.pl
- Zbigniew Cybulski – Muzeum Historii Polski