Sopot
Z Wikipedii
Współrzędne: 54°26' N 18°33' E
Sopot | |||||
|
|||||
Dewiza: Kurort pełen życia | |||||
Województwo | pomorskie | ||||
Powiat | miasto na prawach powiatu | ||||
Gmina - rodzaj |
Sopot miejska |
||||
Założono | XVIII w. | ||||
Prawa miejskie | 8 października1901r. | ||||
prezydent | Jacek Karnowski (e-mail) |
||||
Powierzchnia | 17,31 km² | ||||
Położenie | 54° 26' N 18° 33' E |
||||
Liczba mieszkańców (2007) - liczba ludności - gęstość |
39 494 2282 os./km² |
||||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
58 | ||||
Kod pocztowy | 81-701 do 81-878 | ||||
Tablice rejestracyjne | GSP | ||||
Położenie na mapie Polski
|
|||||
Miasta partnerskie | Aszkelon Frankenthal Karlshamn Naestved Peterhof Ratzeburg Southend on Sea Zakopane |
||||
Urząd miejski3
ul. Kościuszki 25/2781-704 Sopot tel. (058) 521-3750; faks 551-0133 (e-mail) |
|||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |||||
Strona internetowa miasta |
Sopot (kaszb. Sopòtë, niem. Zoppot) – miasto w północnej Polsce nad Zatoką Gdańską (Morze Bałtyckie), położone pomiędzy Gdańskiem i Gdynią, z którymi tworzy Trójmiasto. Szerzej, wraz z Pruszczem Gdańskim, Redą, Rumią i Wejherowem jest elementem aglomeracji gdańskiej. Sopot jest najmniejszym pod względem ludności powiatem grodzkim w Polsce.
Spis treści |
[edytuj] Opis miasta
Sopot jest popularnym kurortem nadmorskim, miastem uzdrowiskowym, po II wojnie światowej znanym z organizowanych tam od 1961 w Operze Leśnej konkursów piosenki Sopot Festival.
Miasto posiada najdłuższe w Europie molo o drewnianej konstrukcji.
W latach 90. XX Sopot dynamicznie się rozwijał dzięki walorom turystycznym, a także sprawnemu zarządzaniu. Sopot regularnie znajdował się na szczytach rankingów najbardziej perspektywicznych gmin. Po reformie administracyjnej w 1999 Sopot w drodze wyjątku otrzymał uprawnienia miasta na prawach powiatu (przysługujące nominalnie miastom o liczbie ludności powyżej 100 tys.) Sopot kilkakrotnie wygrywał konkursy na miasto zapewniające najlepszy standard życia. Może także poszczycić się najniższym w Polsce stopniem bezrobocia wynoszącym 2,4% (ok. 800 osób).
[edytuj] Historia (kalendarium)
- Od VIII do I poł. X stał tu gród - obecnie zrekonstruowany (Grodzisko w Sopocie).
- 1283 - nastąpiła pierwsza wzmianka o miejscowości Sopoth w akcie donacyjnym księcia pomorskiego Mściwoja II na rzecz klasztoru cystersów w Oliwie.
- 1798 - hrabia Kajetan Sierakowski wybudował pierwszy dom letniskowy.
- 1819 - Karol Wegner wybudował pierwsze kąpielisko morskie.
- 1823- Jan Jerzy Haffner, były lekarz armii napoleońskiej, wznosi Zakład Kąpielowy. W ciągu następnych lat powstają kolejne budynki uzdrowiskowe – Dom Zdrojowy, Łazienki Południowe i Łazienki Północne.
- 1870 - do Sopotu dociera kolej (linia kolejowa Gdańsk - Słupsk - Koszalin, później do Berlina).
- 1898 - otwarto tor wyścigów konnych.
- Dekretem cesarskim z 8 października 1901 miejscowość otrzymała prawa miejskie – ich uroczyste nadanie miało miejsce 1 kwietnia 1902.
- W latach 1919-1939 Sopot znajdował się w granicach Wolnego Miasta Gdańska, 1939-1945 III Rzeszy.
- Wojska radzieckie wkroczyły do Sopotu 23 marca 1945 obchodząc się z nim dosyć łagodnie – zniszczeniu uległo 135 budynków, co stanowiło 10 % ówczesnej zabudowy.
- Między 1945 a 1975 miasto było siedzibą powiatu, w 1945 również władz wojewódzkich.
[edytuj] Demografia
Ewolucja demografii:
- 1819 - 350
- 1842 - 937
- 1874 - 2 800
- 1900 - 11 800
- 1914 - 17 400
- 1919 - 18 400
- 1933 - 30 800
- 1947 - 26 900
- 1950 ?
- 1970 - 44 000
- 1975 - 47 700
- 1980 - 51 700
- 1990 - 51 300
- 1995 - 46 700
- 1998 - 43 000
- 2000 - 41 432
- 2007 - 37 344
[edytuj] Turystyka
zabytki i atrakcje turystyczne
- najdłuższe drewniane molo w Europie (512 m)
- plaże nad Zatoką Gdańską
- Opera Leśna z 1909, w okresie międzywojennym popularność zdobyła dzięki organizowanym tutaj Festiwalom Wagnerowskim, w okresie powojennym – międzynarodowym festiwalom piosenki
- Międzynarodowy Sopot Festival, którego organizatorem jest telewizja TVN
- Festiwal Jedynki
- TOPtrendy
- Grand Hotel z 1927, do 1945 jako Kasino-Hotel, ul. Powstańców Warszawy 12-14
- Trójmiejski Park Krajobrazowy
- uzdrowisko z ujęciem wody solankowej
- Zakład Balneologiczny z 1904, pl. Zdrojowy 1
- Dworek Sierakowskich z XVIII-XIX, ul. Czyżewskiego 12
- Łazienki Południowe – ozdobna budowla drewniana z 1907, obecnie hotel "Zhong Hua", al. Wojska Polskiego 1
- Wielka Gwiazda - skrzyżowanie dróg spacerowych na obszarze Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego
- grodzisko wczesnośredniowieczne, ul. Haffnera
- zabytkowa kaplica neogotycka z 1870, obecnie kościół parafialny pw. św. Andrzeja Boboli, ul. Powstańców Warszawy 15
- willa secesyjna z początku XX, ul. Obrońców Westerplatte 24
- willa z 1893, obecnie pensjonat "Hestia", ul. Władysława IV 3
- willa – rezydencja następcy tronu Fryderyka Wilhelma z 1911, od 1919 pensjonat, obecnie pod nazwą "Magnolia", ul. Haffnera 100
- domek rybacki z XIX, obecnie restauracja "Rozmaryn", ul. Ogrodowa 8
- willa kupca Ernsta Claaszena z 1903, w latach powojennych rezydencja władz PRL, m.in. miejsce zamieszkania działacza gospodarczego i polityka Eugeniusza Kwiatkowskiego, wypoczynku premiera Józefa Cyrankiewicza wraz z małżonką Niną Andrycz, obecnie Muzeum Miasta Sopotu, ul. Poniatowskiego 8
- willa kolekcjonera dzieł sztuki Friedricha Basnera, wzorowana na architekturze pałacu wielkiego mistrza w Malborku z 1909, w latach powojennych rezydencja władz PRL, następnie przedszkole, zaś obecnie siedziba firmy deweloperskiej, ul. Bolesława Chrobrego 48
- galeria wraz z barem poświęcona pamięci reżysera Klausa Kinskiego, który mieszkał w tym domu w latach 1926-1930, ul. Kościuszki 10
- korty tenisowe z 1897, ul. Ceynowy 5
- tor Wyścigów Konnych z 1898, ul. Polna 1
- stadion lekkoatletyczny z 1926, ul. Józefa Wybickiego 48
- przystań rybacka wraz z barem "Przystań", al. Wojska Polskiego 11
- tzw. "krzywy dom" z 2003, ul. Monte Cassino 53
- ul. Monte Cassino o dług. 635 m; wcześniejsze nazwy: do 1945 - Seestraße (Morska), 1945-1956 - Konstantego Rokossowskiego
- ul. Westerplatte (Villenstraße)
- aquapark, ul. Zamkowa Góra 3-5
[edytuj] Teatry
- Scena Kameralna Teatru Wybrzeże
- Teatr Atelier im. Agnieszki Osieckiej
- Sopocka Scena Off de Bicz
[edytuj] Pomniki
- doktora Jana Jerzego Haffnera
- Adama Mickiewicza
- Armii Krajowej
- Danuty Siedzikówny "Inki"
- Esperantystów
- Fontanna z posągiem rybaka
- Fryderyka Chopina
- Marynarzy
- Mieszkańców Sopotu
- Powrót Sopotu do Polski
- Sportowców
- Wojenny (żołnierzy radzieckich)
[edytuj] Kościoły
kościoły katolickie zobacz też: archidiecezja gdańska
- kościół garnizonowy św. Jerzego, ul. Kościuszki 1, wcześniej św. Zbawiciela
- kościół parafialny św. Andrzeja Boboli, ul. Powstańców Warszawy 15
- kościół parafialny św. Bernarda, ul. Abrahama 41-43
- kościół parafialny Zesłania Ducha Świętego, ul. Kujawska 50-52
- kościół parafialny NMP Gwiazdy Morza, ul. Kościuszki 19
- kościół parafialny Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Malczewskiego 18
- kościół parafialny św. Michała Archanioła, ul. 3 Maja 38a
kościoły innych wyznań
- ewangelicko-augsburski Kościół św. Zbawiciela, ul. Parkowa 5 (luteranie)
- Kościół Chrystusowy, ul. Obrońców Westerplatte 21 (Uczniowie Chrystusa/Campbellici)
- Kościół Chrześcijan Baptystów, ul. Chopina 32
- Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego, ul. Sikorskiego 6/4
- Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, ul. Grunwaldzka 23/3 (Mormoni)
[edytuj] Polityka
[edytuj] Władze do 1945 roku
- 1902-1905 – dr Volkmar von Wurmb, burmistrz
- 1905-1908 – dr Johannes Kollath, burmistrz
- 1908 – baron von Gagern, burmistrz komisaryczny
- 1908-1919 – Max Woldmann, burmistrz
- 1919-1930 – dr Erich Laue, burmistrz, od 1920 również starosta sopocki, od 1923 nadburmistrz
- 1930-1934 – dr Hermann Lewerenz, nadburmistrz
- 1934-1936 – dr Wilhelm Fließbach, nadburmistrz
- 1936-1941 – Erich Temp, nadburmistrz komisaryczny, od 1939 również starosta Sopot-Gdynia
- 1942 – Gerchard Koß, p.o. burmistrz
- 1942 – Schröder
- 1942-1945 – funkcję nadburmistrza pełnili p.o. prezydenci policji m. Gdańska
[edytuj] Władze od 1945 roku
- 1945 – Henryk Michniewicz, burmistrz, od 1945 prezydent
- 1945 – Tadeusz Soboń, prezydent
- 1946 – Antoni Turek, prezydent
- 1946-1948 – Leonard Wierzbicki, prezydent
- 1948 – Srebrnik, prezydent
- 1948 – Bolesław Śliwiński, prezydent
- 1948-1949 – Jan Kapusta, prezydent
- 1949-1950 – Piotr Nowak, prezydent
- 1950-1952 – Alfred Müller, prezydent, od 1950 przew. Miejskiej Rady Narodowej
- 1952-1954 – Hieronim Kozieł, przewodniczący
- 1954-1958 – Roman Kosznik, przewodniczący
- 1958-1965 – Stanisław Podraszko, przewodniczący
- 1965-1969 – Zenon Bancer, przewodniczący
- 1969-1978 – Bolesław Robakowski, przewodniczący, od 1973 prezydent
- 1978-1981 – Lech Świątkowski, prezydent
- 1981-1984 – Cezary Dąbrowski, prezydent
- 1984-1990 – Andrzej Plona, prezydent
- 1990-1992 – Henryk Ledóchowski, pierwszy demokratycznie wyłoniony prezydent miasta Sopotu
- 1992-1998 – Jan Kozłowski, prezydent
- 1998-nadal Jacek Karnowski, prezydent
[edytuj] Znakomitości
Z Sopotem związanych było i jest wiele osób mających olbrzymie znaczenie w życiu politycznym, kulturalnym i naukowym nie tylko Polski, ale także Europy i świata.
[edytuj] Honorowe Obywatelstwa Sopotu
- Tadeusz Gocłowski - arcybiskup senior gdański
- Władysław Bartoszewski - 2007 polityk, działacz społeczny, historyk, dziennikarz, pisarz
- Izabela Sierakowska-Tomaszewska - 2001 sportsmenka
- Elżbieta Duńska-Krzesińska - 2001 lekkoatletka
- Seweryn Krajewski - 2001 muzyk
- Czesław Miłosz - 2001 poeta
- Andrzej Dudziński - 2001 grafik
- Lech Wałęsa - 1995 polityk
- Franciszek Mamuszka - 1983
- Roman Heising - 1982
- Marian Mokwa - 1979 malarz
- Władysław Wagner - 1928 żeglarz
- August von Mackensen - 1915
[edytuj] Edukacja
- Uniwersytet Gdański — Wydział Ekonomiczny oraz Wydział Zarządzania
- Sopocka Szkoła Wyższa (do 2008 roku Wyższa Szkoła Finansów i Rachunkowości w Sopocie)
- Europejska Szkoła Hotelarstwa, Turystyki i Przedsiębiorczości (dawniej Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego i Turystyki)
- Wydział Zamiejscowy Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej
- Zespół Szkół nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie (I Liceum Ogólnokształcące, Gimnazjum nr 1)
- Lokalna Akademia Informatyczna przy ZSO 1
- II Liceum Ogólnokształcące
- III Liceum Ogólnokształcące
- Zespół Szkół Handlowych
- Sopockie Szkoły Autonomiczne (Sopocka Autonomiczna Szkoła Podstawowa, Sopockie Autonomiczne Gimnazjum, Sopockie Autonomiczne Liceum)
[edytuj] Sport
- Sopocki Klub Jeździecki
- Sopocki Klub Lekkoatletyczny
- Mini Golf Club Sopot – Minigolfowy klub sportowy
- MKS Ogniwo Sopot - I liga Rugby (wielokrotny mistrz Polski w różnych kategoriach wiekowych)
- Prokom Trefl Sopot – zespół koszykówki mężczyzn (Mistrz Polski 2004, 2005, 2006, 2007)
- Pomorskie Stowarzyszenie Sportowe Jantar Sopot – zespół piłkarski mężczyzn
- PDP Karlikowo Sopot - drużyna piłkarska mężczyzn
- Klub Piłkarski Sopot – V liga PomZPN
- Sopocki Klub Żeglarski Hestia Sopot
- SSK Navigo Sopot Sopocka Szkoła Katamaranów Navigo i Uczniowski Klub Sportowy Navigo
- SSKiR - Sopockie Stowarzyszenie Kulturystyki i Rekreacji
- Sopot Curling Club Wa ku'ta
- Sopocki Klub Hokejowy - SKH Mad Dogs Sopot
- Sekcja pływacka MOSiR Sopot
- Klub Uczelniany AZS SSW Sopot - przy Sopockiej Szkole Wyższej
[edytuj] Ciekawostki
Pierwotna nazwa brzmiała 'Sopoty', jednak nie była jednoznacznie ustalona forma dopełniacza: 'Sopot' czy 'Sopotów' (analogiczne do nazwy miasta Tychy). Zmiana nazwy na liczbę pojedyńczą rozwiązała ten problem.
[edytuj] Zobacz też
- Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i Chylonki"
- Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki Gdańskiej
- Synagoga w Sopocie
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strona Urzędu Miasta Sopot
- Projekt Dawny Sopot – zachowanie dziedzictwa kulturowego miasta
- Secesyjny Sopot – wirtualny przewodnik po zabytkach
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Miasta na prawach powiatu: Gdańsk • Gdynia • Słupsk • Sopot
Powiaty: bytowski • chojnicki • człuchowski • gdański • kartuski • kościerski • kwidzyński • lęborski • malborski • nowodworski • pucki • słupski • starogardzki • sztumski • tczewski • wejherowski
Dzielnice administracyjne
Brodwino • Dolny Sopot • Górny Sopot • Kamienny Potok • Karlikowo • Świemirowo
Osiedla
Gręzowo • Leśna Polana • Osiedle Mickiewicza • Przylesie • Stawowie