Anatolij Golicyn
Z Wikipedii
Anatolij (Michaiłowicz) Golicyn, ros. Анатолий Михайлович Голицын (Anatolij Klimow) (ur. 25 sierpnia 1925 roku) - major lub podpułkownik KGB, oficer radzieckich służb specjalnych (KGB), który w grudniu 1961 roku opuścił rezydenturę KGB w Helsinkach, prosząc o azyl placówkę amerykańskiego wywiadu (CIA).
Spis treści |
[edytuj] Pochodzenie i wojsko
Urodzony na Ukrainie z mieszanego małżeństwa rosyjsko-ukraińskiego, w czasie II wojny światowej pełnił służbę w Armii Czerwonej. Był jednocześnie słuchaczem szkoły kontrwywiadu, po ukończeniu której skierowano go do pracy w centrali Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego, gdzie został przydzielony do II Zarządu Głównego MGB, zajmującego się kontrwywiadem.
[edytuj] Praca w KGB
Od 1952 do 1955 roku przebywał na placówce MGB (od 1954 roku placówce KGB) w Wiedniu, gdzie zajmował się inwigilacją emigracji rosyjskiej. Pod koniec lat 50. został przeniesiony z II Zarządu Głównego KGB do I Zarządu Głównego KGB, zajmującego się wywiadem zagranicznym.
[edytuj] Ucieczka
W 1960 roku został odesłany na placówkę wywiadu w Helsinkach, skąd uciekł w grudniu następnego roku (1961). Jako przyczynę ucieczki na Zachód podał rozczarowanie komunizmem oraz intrygi i walki w KGB. Anatolij Golicyn ujawnił dane dotyczące wielu radzieckich szpiegów i operacji wywiadowczych. Dopomógł brytyjskiej Tajnej Służbie Wywiadowczej w zakończeniu sprawy Harolda (Kima) Philby'ego, wieloletniego kreta w brytyjskich służbach specjalnych. Zdemaskował też radzieckiego szpiega w Admiralicji Brytyjskiej, Williama Vassala. Analizą i sprawdzeniem wiarygodności ujawnionych przez niego rewelacji, w tym informacji o penetracji brytyjskiej Służby Bezpieczeństwa (MI5) przez wywiad radziecki, zajął się powołany specjalnie w tym celu tzw. Komitet Płynności (Fluency Committee).
[edytuj] Zamieszanie we Francji
Informacje Golicyna dotyczące działalności radzieckich służb wywiadowczych we Francji były powodem dymisji dwóch szefów francuskiego wywiadu i doradcy ds. wywiadu prezydenta de Gaulle'a. Również na ich podstawie skazano w 1983 roku na dziesięć lat więzienia profesora Hugh Hambletona, kanadyjskiego ekonomistę, który przekazywał KGB tajne dokumenty NATO. Szczegóły radzieckich operacji wywiadowczych Golicyn omawiał osobiście z szefami wywiadów kilku państw zachodnich.
[edytuj] Golicyn - CIA
Funkcjonariusze CIA oceniali go jako trudnego we współpracy człowieka o wybuchowym temperamencie. Golicyn domagał się dostępu do wszystkich teczek CIA i brytyjskich służb wywiadowczych. O skali jego ambicji świadczą realne, jak sądził, plany powołania ponadnarodowej agencji kontrwywiadowczej, która miałaby szansę skutecznie przeciwdziałać KGB. Na jej czele widział siebie. Oskarżenia Golicyna zrujnowały karierę kilku doświadczonych funkcjonariuszy CIA, zwolnionych ze służby jedynie na podstawie poszlak i bez możliwości obrony. Szef kontrwywiadu CIA, James Jesus Angleton, na którym rewelacje Golicyna dotyczące radzieckiego kreta w CIA wywarły wielkie wrażenie, udostępnił mu wiele tajnych dokumentów Agencji. Inni uciekinierzy z radzieckich służb specjalnych, jak agent o ps. Fedora i Jurij Nosienko, dokładali wszelkich starań, aby podważyć wiarygodność zeznań przekazanych przez Golicyna zachodnim służbom wywiadowczym. Szczególnie utrudniły one życie temu drugiemu.
[edytuj] Sprawa J. Nosienki
Golicyn poinformował także szefa kontrwywiadu CIA, że KGB ma zamiar przeprowadzać operację, która będzie polegała na wysyłaniu na Zachód fałszywych uciekinierów z radzieckich służb wywiadowczych, rozprowadzających fałszywe informacje. W związku z tym, po ucieczce oficera KGB Jurija Nosienki w 1964 roku (Nosienko już rok wcześniej nawiązał kontakt z CIA w Genewie, miał pracować jako podwójny agent lecz po pewnym czasie zmienił zdanie), został on uznany za podwójnego agenta i zamknięty bez żadnych oskarżeń na 1227 dni, poddany intensywnym przesłuchaniom przy użyciu różnych środków nacisku m.in. zamknięto go w samotnej celi, pozbawiano snu i niemal głodzono.
[edytuj] Praca autorska
Anatolij Golicyn w 1984 roku wydał książkę pt. New Lies For Old (Nowe kłamstwa za stare), w której przewidywał przeprowadzenie przez ZSRR pierestrojki, jako operacji mającej na celu uśpienie czujności Zachodu. W 2007 roku książka została wydana po polsku podtytułem "Nowe kłamstwa w miejsce starych, komunistyczna strategia podstępu i dezinformacji", nakładem biblioteki Służby Kontrwywiadu Wojskowego, wersja elektroniczna została opublikowana w Internecie[1]
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Książka "Nowe kłamstwa w miejsce starych" w jednym pliku PDF
- Książka "Nowe kłamstwa w miejsce starych" w jednym pliku PDF, drugi mirror
Przypisy
- Inni uciekinierzy Służb Specjalnych
- Igor Guzenko - szyfrant GRU w ambasadzie radzieckiej w Ottawie
- Walter Kriwicki - generał major GRU
- Aleksandr Orłow - szef GRU 1938 - 1939
- Józef Światło - funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego
- Seweryn Wilf mjr Zarządu II SG WP
- Marcin Sochaczewski kapitan Zarządu II SG WP
- Adam Brandel podpułkownik Zarządu II SG WP
- Jerzy Bryn podpułkownik Zarządu II SG WP
- Henryk Trojan podpułkownik Zarządu II SG WP
- Mieczysław Skorupiński kapitan Zarządu II SG WP
- Paweł Monat pułkownik Zarządu II SG WP
- Włodzimierz Barankiewicz porucznik Zarządu II SG WP
- Edward Juraszek - podporucznik Departamentu II MSW
- Władysław Mróz - kapitan Departamentu I MSW
- Michał Goleniewski - podpułkownik Departamentu I MSW
- Ryszard Kukliński - generał ...
