Ryszard Kukliński
Z Wikipedii
| Ryszard Kukliński | |
|---|---|
| Jack Strong | |
 |
|
| Życie |  pułkownik |
| Data urodzenia | 13 czerwca 1930 Warszawa |
| Data śmierci | 11 lutego 2004 Tampa Floryda |
| Kariera | |
| W służbie od | 1947 |
| Pełniona funkcja | zastępca szefa Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego WP |
| Główne wojny i bitwy | zimna wojna |
| Odznaczenia | |
Ryszard Jerzy Kukliński pseud. Jack Strong (ur. 13 czerwca 1930 w Warszawie, zm. 11 lutego 2004 w Tampie) – pułkownik Ludowego Wojska Polskiego, zastępca szefa Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego WP, który zdecydował się na współpracę wywiadowczą z CIA na rzecz NATO. Otrzymał także stopień pułkownika armii amerykańskiej.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Urodził się w rodzinie robotniczej o tradycjach katolickich i socjalistycznych. Jego ojciec, żołnierz Miecza i Pługa podczas II wojny światowej, został aresztowany i zginął w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.
Zaraz po wojnie, w wieku 15 lat rozpoczął pracę we Wrocławiu, w Miejskiej Straży Ochrony Obiektów; jego zadaniem było pilnowanie fabryki mydła. Zachowane dokumenty wskazują także, że w 1946 był - prawdopodobnie na krótko - aresztowany, choć nie wiadomo, z jakiego powodu. W wieku 17 lat wstąpił do Ludowego Wojska Polskiego. Trzy lata później ukończył szkołę oficerską. W latach 1950-1953 służył w 9 Pułku Zmechanizowanym w Pile. Szybko piął się po szczeblach kariery - pracował jako oficer sztabowy i przygotowywał między innymi plany inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. W latach 1967-1968 pracował w Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru Układów Genewskich dotyczących Wietnamu, gdzie - według niektórych źródeł - prawdopodobnie nawiązał kontakt z CIA[1]
Według jego relacji, planował zawiązać w Wojsku Polskim spisek przeciw ZSRR, jednak CIA odwiodła go od tego, jako od działania skazanego na niepowodzenie. Zamiast tego poproszono go o przekazywanie informacji mogących zaszkodzić Związkowi Radzieckiemu. W latach 1971-1981 Kukliński miał przekazać na Zachód ponad 40 tys. stron najbardziej tajnych dokumentów dotyczących Polski, ZSRR i Układu Warszawskiego. Dokumenty te dotyczyły między innymi tajnych planów ZSRR użycia broni nuklearnej, danych technicznych najnowszych sowieckich broni m. in. czołgu T-72 i rakiet Strzała-2, rozmieszczenia radzieckich jednostek przeciwlotniczych na terenach Polski i NRD, metod stosowanych przez Armię Radziecką w celu uniknięcia namierzenia jej obiektów przez satelity szpiegowskie, planów wprowadzenia stanu wojennego w Polsce i wielu innych.
W obliczu bezpośredniego zagrożenia dekonspiracją, Kukliński wraz z żoną i dwoma synami został ewakuowany z Polski przez CIA na krótko przed wprowadzeniem stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 roku. Trzy lata później, 23 maja 1984 roku został przez sąd wojskowy w Warszawie zaocznie skazany na karę śmierci, w 1990 wyrok został złagodzony do 25 lat więzienia. W 1995 wyrok uchylono i Kuklińskiemu przywrócono stopień pułkownika, jednak sprawę skierowano ponownie do prokuratury wojskowej. W 1997 śledztwo umorzono, argumentując że działał w stanie wyższej konieczności. Kukliński odwiedził Polskę w kwietniu 1998 roku.
Po rehabilitacji nadano mu m.in. honorowe obywatelstwa miast Krakowa i Gdańska.
Kukliński zmarł 11 lutego 2004 w wieku 73 lat (w dwa tygodnie po drugim człowieku, który najbardziej zaszkodził KGB - Wasilim Mitrochinie). Przyczyną śmierci był gwałtowny udar mózgu w szpitalu.
Prochy płk. Kuklińskiego i jego starszego syna Waldemara, który zginął w sierpniu 1994 roku z rąk nieznanych do dziś sprawców (drugi syn płka Kuklińskiego zaginął kilka miesięcy wcześniej, także w niewyjaśnionych okolicznościach - jeden został potrącony przez samochód, w którym nie znaleziono żadnych odcisków palców, a drugi wypłynął łódką w rejs razem z kolegą i po obu słuch zaginął), spoczęły 19 czerwca 2004 r. w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
[edytuj] Kontrowersje
 |
Ta sekcja wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić ją weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
 |
W treści tego hasła występują prawdopodobnie wyrażenia zwodnicze, co nie jest zgodne z zasadami przyjętymi w Wikipedii. Zajrzyj na stronę dyskusji i pomóż go poprawić. |
William Casey, dyrektor CIA, w liście do prezydenta Ronalda Reagana stwierdził: "Nikt na świecie w ciągu ostatnich 40 lat nie zaszkodził komunizmowi tak jak ten Polak".
Postać pułkownika Kuklińskiego wzbudza w Polsce wiele kontrowersji, a jego postawa bywa oceniana w diametralnie różny sposób. Przez część opinii publicznej jest uważany za bohatera, natomiast część uznaje go za zdrajcę.
Niektórzy uważają, że ujawniając wojskowe plany Amerykanom, płk Kukliński udaremnił radziecką interwencję w Polsce w grudniu 1980 i tym samym pośrednio zapobiegł wybuchowi III wojny światowej. W przypadku takiej wojny Polska miała być – zgodnie z planami kampanii opracowanymi w ramach Układu Warszawskiego – kanałem przerzutowym wojsk radzieckich na front w Europie Zachodniej, co czyniło ją – zgodnie z planami kampanii opracowanymi w ramach Układu Północnoatlantyckiego – celem zmasowanych uderzeń nuklearnych, których miały dokonać siły NATO dla przerwania linii komunikacyjnych nieprzyjaciela. Z kolei inni utrzymują, że dostarczane przez Kuklińskiego dane narażały Polskę w większym stopniu na uderzenia NATO podczas ewentualnej wojny.
Część społeczeństwa uważa, że złamał on przysięgę wojskową, którą złożył dobrowolnie, zostając zawodowym oficerem. Obrońcy pułkownika uważają, że przysięga ta została zawarta z pogwałceniem wolnego wyboru Kuklińskiego, a także została złożona komunistom, a więc nie była ważna. Ponadto - ich zdaniem - ówczesne władze PRL były okupantem i wrogiem Polski, w związku z czym postępowanie Kuklińskiego było wypełnieniem ducha, jeśli nie litery, przysięgi, a równocześnie było działaniem zgodnym z nakazami patriotyzmu. W oczywisty sposób nie zgadzają się z tym ci, w których rozumieniu patriotyzm polega na służeniu aktualnym władzom kraju bez względu na opcję polityczną.
O pośmiertne podniesienie rangi pułkownika Ryszarda Kuklińskiego do rangi generała zwróciła się 18 lutego 2004 do prezydenta RP inicjatywa polityczna "Centrum" pod przewodnictwem Zbigniewa Religi.
Grób pułkownika na warszawskich Powązkach jest nieustannie profanowany przez nieznanych sprawców.[potrzebne źródło]
[edytuj] Przypisy
- ↑ Według zbeletryzowanej biografii Kuklińskiego Mój przyjaciel zdrajca autorstwa Marii Nurowskiej, nastąpiło to wiele lat później, podczas jego wyjazdu do Niemiec.
