Andrej Hlinka
Z Wikipedii
| Andrej Hlinka 1864 - 1938 |
|
 |
|
| Przynależność polityczna | Słowacka Partia Ludowa |
Andrej Hlinka (ur. 27 września 1864, zm. 16 sierpnia 1938) – słowacki polityk o orientacji narodowo-klerykalnej, publicysta, ksiądz rzymskokatolicki. Lider i współzałożyciel Słowackiej Partii Ludowej, uznawany przez Słowaków za ojca narodu.
Andrej Hlinka urodził się 27 września 1864 w miejscowości Černova, dziś stanowiącej część Ružomberoka, w wielodzietnej rodzinie chłopskiej. Od 1877 do 1880 uczęszczał do gimnazjum w Ružomberoku, w latach 1881-1883 kontynuował naukę w gimnazjum w Lewoczy. W 1883 został przyjęty do seminarium duchownego w Spišskej Kapitule, a 19 czerwca 1889 przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Juraja Császku.
W 1890 ks. Hlinka objął swoją pierwszą parafię we wsi Liptovské Kľačany, gdzie podjął działalność społeczną i kulturalną, działał jako publicysta. W 1897 zostaje redaktorem pisma Ľudove noviny, wydawanego w Ružomberoku, które to stanowisko zajmował do 1901. W 1898 startuje bez powodzenia w wyborach z ramienia partii ludowej; w 1901 opuścił jej szeregi. Od 1905 był proboszczem w Martinie, gdzie prowadził działalność polityczną, opowiadając się za katolicką partią Węgier (Katolikus Néppárt).
W tym samym roku zwołał w Ružomberoku zjazd, na którym powstała Słowacka Partia Ludowa – pierwsza słowacka partia polityczna; ks. Hlinka był jej współzałożycielem. W 1906 za "podburzanie narodu" został skazany na karę grzywny i więzienia, którą odbył w Szegedzie w latach 1907-1910. Po opuszczenia więzienia wrócił do Ružomberoku. W tym samym czasie ks. Hlinka został zawieszony w czynnościach kapłańskich z powodu oskarżenia o zdradę, skierowanego do biskupa Párvy'ego przez węgierską partię ludową. W 1909 sąd papieski uznał to zawieszenie za bezzasadne. Podczas pierwszej wojny światowej ks. Hlinka głośno opowiadał się za autonomią Słowacji.
Po I wojnie światowej ks. Hlinka został posłem czechosłowackiego Zgromadzenia Narodowego, w którym domagał się autonomii Słowacji i prowadził działalność prokatolicką; w odwecie w 1920 został uwięziony przez władze czeskie, zaś Słowacka Partia Ludowa została zdelegalizowana. Po objęciu władzy w Czechosłowacji przez Edvarda Beneša ks. Hlinka został zaproszony przez prezydenta do dialogu. Rozmowy, w których zamiast ks. Hlinki uczestniczył jego współpracownik ks. Józef Tiso, nie przyniosły efektów. Jednak tymczasem w Słowacji przybrał na sile ruch narodowy, doprowadzając do ogłoszenia autonomii tego kraju 6 października 1938 w Żylinie. Stało się to już po śmierci ks. Hlinki, który w wieku 74 lat zmarł 16 sierpnia 1938 roku w Ružomberoku.
