Angmar

Z Wikipedii

Angmar jest królestwem w fikcyjnym świecie Śródziemia stworzonym przez J. R. R. Tolkiena.

Wspominają o nim bohaterowie Władcy pierścieni. Informacje na temat historii tego państwa znajdują się w Dodatkach do trzeciego tomu powieści.

W angielskim oryginale – Angmar
Przekład Marii Skibniewskiej – Angmar
Przekład Jerzego Łozińskiego – Angmar
Przekład Marii i Cezarego Frąców – Angmar

Uwaga! W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.

Angmar został założony około 1300 roku T. E. na północnym krańcu Gór Mglistych przez przywódcę Upiorów Pierścienia, którego odtąd nazywano Czarnoksiężnikiem z Angmaru (ukrywał on bowiem swoją prawdziwą tożsamość). Większość jego poddanych stanowili ludzie z gór, orkowie i inne stwory. Państwo to sięgało swoim obszarem w okolice Ettenmoors. Jego głównym ośrodkiem i stolicą było Carn Dûm. Ponieważ Czarnoksiężnik był sługą Czarnego Władcy Saurona, uważa się, że wojny z następcami królestwa Arnoru (Arthedainem, Cardolanem i Rhudaurem) prowadzone były przez Angmar z rozkazu Saurona. Skłócenia tamtejszych władców było dla króla Angmaru bardzo korzystne.

Wkrótce po założeniu, Angmar rozpoczął pierwsze, niewielkie jeszcze, ataki na Dúnedainów. W ciągu kolejnych lat Czarnoksiężnik wszedł w tajne porozumienie z wodzem górali z Rhudauru (plemiona te prawdopodobnie wywodziły się z „przeklętego” rodu Ulfanga), który (po wygaśnięciu tam bocznej gałęzi Linii Północnej, dynastii Isildura) przejął władzę w tym królestwie.

Gdy król Arthedainu Argeleb I zaczął wysuwać roszczenia do panowania nad całym dawnym obszarem Arnoru, połączone siły Rhudauru i Angmaru zaatakowały go (1356 rok). Jednak jego synowi Arvelegowi I z pomocą sił Lindonu i Cardolanu, udało się odepchnąć natarcie wrogich wojsk i utrzymać linię obrony wzdłuż Wichrowych Wzgórz. Przez najbliższe kilkadziesiąt lat Dúnedainowie strzegli całej granicy przed następnymi atakami. Ponoć w tym czasie wojska Czarnoksiężnika oblegały Rivendell.

W 1409 roku nastąpił miażdżący najazd armii Angmaru. Wojska Arvelega poniosły klęskę, a on sam zginął. Terytorium Cardolanu zostało spustoszone (jedynie na Kurhanach obronili się nieliczni tamtejsi Dúnedainowie), natomiast Rhudaur dostał się pod całkowitą kontrolę popleczników Czarnoksiężnika. Ostatecznie jednak armia Angmaru została zmuszona do odwrotu przez króla Araphora, syna Arvelega, którego wsparł posiłkami Círdan. Wkrótce potem oddziały elfów z Lindonu, Rivendell i Lórien na dłuższy czas powstrzymały napór sił Czarnoksiężnika. Na ponad 500 lat jego królestwo nie było w stanie przeprowadzić ataku podobnego do tego z 1409. Najprawdopodobniej w tym czasie miały miejsce głównie niewielkie najazdy. Po Wielkim Morze (1637 rok), kiedy to wymarła większość mieszkańców Cardolanu i państwo upadło, złe duchy (Upiory) z Angmaru opanowały teren Kurhanów. W 1851 roku Czarnoksiężnik zaatakował Arthedain, lecz został pokonany przez króla Aravala. Mimo to udało mu się utrzymać terytorium Cardolanu, odparł bowiem wyprawę elfów i Dúnedainów na te ziemie^[1]. Potęga Angmaru ponownie wzrosła kiedy w Arthedainie rządził Araphant, który starał się stawiać opór przed coraz silniejszymi atakami.

Ostatecznie 1974 roku, za panowania Arvedui, syna Araphanta, Czarnoksiężnik zgromadził ogromne siły i przypuścił atak na Arthedain, przejmując jego stolicę Fornost i całkowicie niszcząc ostatnie królestwo Dúnedainów. Pokonany Arvedui uciekł na północ, a później poniósł śmierć w wodach Zatoki Forochel.

Jednak triumf Czarnoksiężnika nie trwał długo. Rok później (w 1975 roku) książę Eärnur z Gondoru przybył na pomoc Arthedainowi, ale było już za późno. Wojska Eärnura (wspomagane przez oddziały elfów z Lindonu i Rivendell pod wodzą Glorfindela) wprawdzie zmiażdżyły armię Angmaru w wielkiej bitwie pod Fornostem. Angmar przestał istnieć, lecz Czarnoksiężnika nie udało się zabić - uciekł on do Mordoru i nigdy już nie powrócił do swego królestwa. Większość jego poddanych zginęła, jedynie garstce udało się przedostać na wschodnią stronę Gór Mglistych, na ziemie u podnóża Ered Mithrin i okolice źródeł Anduiny. Szybko jednak zostali stamtąd wyparci (w 1977 roku) przez plemię Éothéodów. Ziemie Angmaru pozostały opuszczone przez resztę Trzeciej Ery.

Nazwa Angmar pochodzi z języka sindarin i znaczy w tej mowie Żelazny dom, Żelazna siedziba.