Antonio Corazzi
Z Wikipedii
Antonio Corazzi (ur. 16 grudnia 1792 w Livorno, zm. 26 kwietnia 1877 we Florencji) – włoski architekt, przedstawiciel klasycyzmu.
Był synem impresario teatru Avvalorati w Livorno. W 1811, po ukończeniu szkoły pijarskiej, wstąpił do Regia Accademia delle Belle Arti del Disegno we Florencji, którą prawdopodobnie ukończył w 1816. W 1818 z inspiracji Stanisława Staszica rząd Królestwa Polskiego zwrócił się do rządu toskańskiego o skierowanie do Polski architekta. W związku z tym z początkiem 1819 do Warszawy przyjechał Antonio Corazzi.
W swojej twórczości bardzo szybko przystosował się do klimatu architektonicznego Królestwa Kongresowego, a w szczególności Warszawy, która w pierwszych dekadach XIX wieku żyła jeszcze tradycjami klasycystycznej epoki stanisławowskiej i tej architektury, która pod koniec XVIII wieku osiągnęła wysoki i odrębny poziom w interpretacji form klasycystycznych, wpływając na stworzenie na początku XIX wieku całkowicie samodzielnej neoklasycznej szkoły warszawskiej.
Twórczość architektoniczna Corazziego w Polsce (1819-1847) pokrywa się z dwoma zasadniczymi okresami przejawów myśli architektonicznej w szkole warszawskiej. Lata 1815-1830 obejmują okres ostatecznego kształtowania się form neoklasycznych, a lata 1831-1850 interpretacje tych form w atmosferze coraz bardziej rozkwitającego romantyzmu w sztuce.
Najbardziej charakterystyczny dla Corazziego jest okres pierwszy, kiedy to zarówno warunki, jak i tematy podejmowanych przez niego zadań były wyrazem programu polityki ministra Lubeckiego.
Corazzi zrealizował w Polsce 50 własnych projektów, z czego 45 w Warszawie, a wśród nich kilka projektów urbanistycznych, m.in. regulację placu Teatralnego, Bankowego i układ cmentarza na Koszykach. Prawie wszystkie obiekty o charakterze monumentalnym projektował przed 1831, przeważnie na zamówienie zlecenie ówczesnych władz rządowych i na użytek władz publicznych (wśród nich wyróżnia się dawny gmach Komisji Województwa Sandomierskiego w Radomiu).
Corazzi będąc uczniem szkoły toskańskiej, rozwijającej się na tradycjonalizmie form rodzimych, potrafił zrozumieć potrzebę nawiązania do warszawskiej tradycji architektonicznej. Jego budowle, szczególnie te, które znajdują się na ciasno zabudowanych ulicach, zlewają się w jednolitą całość kompozycyjną ściany miejskiej. Wyróżnia je jedynie szlachetność linii i umiar dekoracyjny, właściwy architekturze początku XIX wieku, oraz skala i proporcja architektury czasów stanisławowskich.
Szczytowym momentem jego twórczości i architektury neoklasycznej w Polsce jest gmach Teatru Wielkiego. W kompozycji architektonicznej teatru występują wszystkie zasady głoszone przez kierunek neoklasyczny, prócz jedności porządku architektonicznego. Fakt ten jest dowodem ścisłego powiązania myśli architektonicznej z architekturą epoki poprzedzającej.
Po 27 latach pobytu w Polsce powrócił do Florencji. W 1847 został powołany na członka Akademii Sztuk Pięknych we Florencji, gdzie wykonał m.in. projekty: parlamentu (ok. 1860), Panteon di Dante (ok. 1865), teatrów w Aleksandrii oraz w Kopenhadze.
[edytuj] Ważniejsze projekty
- budynek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, tzw. Pałac Staszica (1820-1823)
- Pałac Hołowczyca (1820)
- Pałac Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchowych (1823)
- przebudowa Pałacu Mostowskich (1823-1824)
- Gmach Komisji Wojewódzkiej Mazowieckiej (1824)
- Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu (1825)
- Pałac Ministrów (1825)
- Bank Dyskontowy (1825)
- Teatr Wielki w Warszawie z Salami Redutowymi w Warszawie (1825-1833)
- Gimnazjum Realne (1841)
- Liceum Ogólnokształcące im. C. K. Norwida w Radzyminie (1845)
- dawny Gmach komisji Województwa Sandomierskiego w Radomiu (1827)
- Pałac Rastawieckiego w Dołhobyczowie (1837)
- Pomnik oficerów-lojalistów poległych w Noc Listopadową w Warszawie (1841)
- Pałac pod Karczochem
- Muzeum im. Marii Konopnickiej w Suwałkach (1826-1827 i 1835-1836)
